Trong một buổi sinh hoạt chuyên môn cách đây chưa lâu của Câu lạc bộ Pháp chế doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Minh – Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam – đã đề cập lại chuyện nhà cửa bỏ hoang.
Ông Minh cho rằng, tồn tại tình trạng biệt thự, chung cư xây xong nhưng không được đưa vào sử dụng trong một thời gian dài, vẫn được quen gọi là nhà cửa bỏ hoang, chỉ phản ánh một phần nổi của vấn đề. Đó là, các dự án xây xong đã đưa vào sử dụng từ lâu nhưng chủ đầu tư chẳng quan tâm gì nhiều đến việc bàn giao cho địa phương quản lý, dù rằng khi xây dựng quy chế quản lý chung cư/khu đô thị, cũng có điều khoản liên quan đến việc bàn giao này. Sẽ bàn giao, nhưng bàn giao khi nào, thì lại chẳng thấy đề cập cũng như chẳng ai quan tâm.
Không bàn giao cho địa phương quản lý, mới có chuyện người dân khó nhập khẩu, mới có chuyện chẳng ai can thiệp vào việc nhà ở bỏ hoang vừa là tụ điểm tệ nạn vừa mất mỹ quan đô thị. Trên thực tế, một số khu đô thị đã được đưa vào sử dụng từ lâu, như khu Trung Hòa – Nhân Chính hay Mỹ Đình chẳng hạn, cũng chưa hề được bàn giao cho địa phương. Cũng chính vì chẳng bàn giao cho địa phương, mới có chuyện bán nhà theo Nghị định 61 chậm tiến độ, bởi bây giờ có những khu nhà mà “cơ quan quản lý” đến nay cũng không còn tồn tại. “Thậm chí, có khu nhà đã được sử dụng 30 năm nay, như khu nhà ở phường Thanh Xuân Bắc, do chính Bộ Xây dựng làm chủ đầu tư, đến nay vẫn chưa được bàn giao cho địa phương” – ông Minh cho biết.
Nhà cửa bỏ hoang mà bảo là nếu không hoàn thiện sẽ bị mua lại là không thực tế, vì dù không sử dụng tới, nhưng chủ nhà có đầy đủ quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật Dân sự.
Nếu muốn kiểm soát tình trạng này, thiết nghĩ chúng ta cần những công cụ khác, khả thi hơn, triệt để hơn. “Ví như có quy định cụ thể về thời gian hoàn thiện công trình, thời gian bắt buộc phải đưa công trình vào sử dụng” – ông Minh bình luận.
Được biết, Bộ Tài chính đang nghiên cứu để làm tờ trình đề xuất Chính phủ việc thu thuế đối với các chủ đầu tư có biệt thự bỏ hoang trên nguyên tắc xây dựng hợp lý căn cứ vào điều kiện cụ thể. Đối với các trường hợp dự án có khả năng hoàn thành và có cơ sở hạ tầng như điện, nước, viễn thông... đảm bảo mới bắt đầu đánh thuế. Mức thuế dự kiến ban đầu là 2-3%/năm.
Bách Nguyễn