Hỗ trợ sát thực tế, theo mục tiêu
Hiện, toàn thành phố có hơn 35 làng nghề, trong đó 17 làng nghề được công nhận theo tiêu chí của Bộ Nông nghiệp-PTNT. Tuy nhiên, thực tế phát triển các làng nghề trong thời gian qua cho thấy, việc công nhận làng nghề truyền thống mới chỉ căn cứ vào những gì địa phương đó đạt được (phần lớn là tự phát), chưa thể hiện rõ vai trò của cơ chế, chính sách trong việc thúc đẩy làng nghề phát triển một cách bài bản. Đây là một trong những vấn đề liên quan đến phát triển làng nghề không riêng ở Hải Phòng, các địa phương khác trong cả nước cũng có tình trạng tương tự. Nhiều hội thảo bàn về thực trạng, giải pháp cho các làng nghề được tổ chức, nhưng vẫn chưa có hướng đi cụ thể, khả thi.
Ông Bùi Văn Thủy - Trưởng phòng Quản lý chất lượng nông, lâm, thủy sản (Sở Nông nghiệp-PTNT Hải Phòng) cho rằng, chính vì cung cách quản lý thiếu đồng nhất dẫn đến tình trạng "cha chung không ai khóc", không rõ trách nhiệm. Làng nghề cứ phát triển tự phát, không xây dựng thương hiệu sản phẩm, không quan tâm đến công tác bảo vệ môi trường. Rõ ràng, để duy trì, ổn định và phát triển làng nghề một cách bền vững, không nên để "mạnh ai nấy lo". Nghĩa là phải rà soát, quy hoạch cho quy củ. Cũng không nên coi làng nghề chỉ thuần túy làm nghề, mà phải coi đó là hình ảnh thu nhỏ của một địa phương, cần được quan tâm nhiều mặt, nhất là có cơ chế chính sách ưu tiên trong việc cho vay vốn, đầu tư cơ sở hạ tầng làng nghề.
Thành phố Hà Nội đang thực hiện đề án “Bảo tồn và phát triển nghề, làng nghề Hà Nội” giai đoạn 2010-2015 với mục tiêu phát triển làng nghề bền vững, tạo thêm nhiều việc làm tại chỗ cho lao động nông thôn. Địa phương này bố trí nguồn vốn đầu tư 3.620 tỷ đồng, tập trung triển khai 3 nhiệm vụ chính. Đó là bảo tồn làng nghề truyền thống; phát triển làng nghề kết hợp du lịch; xây dựng làng nghề mới đồng thời với xử lý ô nhiễm làng nghề. Theo đó, Hà Nội ưu tiên khôi phục, bảo tồn 25 làng nghề lâu đời, đang có nguy cơ mai một; duy trì hoạt động trình diễn nghề, hỗ trợ kinh phí đào tạo nghề cho các nghệ nhân; bảo tồn một số công nghệ cổ truyền tinh xảo, độc đáo. Đồng thời, dành 1.660 tỷ đồng để phát triển làng nghề mới, trước hết là những làng đã có nghề và làng thuần nông.
| Theo quy hoạch phát triển ngành nghề nông thôn Hải Phòng đến năm 2020, tổng nhu cầu vốn đầu tư phát triển ngành nghề nông thôn Hải Phòng đến năm 2020 là 1.500,8 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 2007 - 2010 là 673,53 tỷ đồng; giai đoạn 2011- 2015 là 471,6 tỷ đồng và giai đoạn 2016 - 2020 là 355,67 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách chiếm 30 - 35%; nguồn vốn huy động trong dân 40%; nguồn vốn vay ưu đãi 20 - 25%. |
Ở Hải Phòng, vấn đề phát triển làng nghề cũng được nhiều cấp, ngành quan tâm. Ông Đinh Văn Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện An Dương cho biết: Hiện chưa có văn bản cụ thể quy định cơ chế chính sách hỗ trợ các làng nghề. Vì vậy, huyện căn cứ vào Nghị quyết 10 của HĐND thành phố về xây dựng các vùng sản xuất tập trung để triển khai vùng sản xuất hoa, cây cảnh tập trung quy mô 235 ha và đã được thành phố phê duyệt với mức hỗ trợ đầu tư khoảng 1 tỷ đồng. Ngoài ra, người sản xuất cũng được hỗ trợ một phần kinh phí giống cây trồng. Song trên thực tế, mức hỗ trợ này không đáng kể. Trong khi đó, theo tinh thần Nghị quyết 10, vùng chuyển đổi cây trồng, xây dựng vùng sản xuất tập trung hoa, cây cảnh sẽ được hỗ trợ 10 triệu đồng/ha. Còn theo ông Bùi Văn Thuỷ, việc hỗ trợ làng nghề có thể căn cứ vào văn bản của Chính phủ quy định chung về phát triển ngành nghề nông thôn. Cụ thể là Nghị định 66/CP, Thông tư 116 của Bộ Nông nghiệp-PTNT, Thông tư 113 của Bộ Tài chính. Hiện tại, với Hải Phòng, mỗi làng nghề thành phố công nhận được hỗ trợ 10 triệu đồng (quy mô cấp xã), 5 triệu đồng (quy mô cấp thôn).
Sở Nông nghiệp-PTNT đang thực hiện chương trình bảo tồn và phát triển nghề làng nghề, trong đó có việc tổng hợp ý kiến của các địa phương, ngành chức năng để hoàn chỉnh đề án và trình thành phố phê duyệt. Đây được coi là tín hiệu vui đối với tương lai của các làng nghề. Trước mắt, Sở và huyện An Dương thống nhất việc đưa sản phẩm làng nghề hoa, cây cảnh Đồng Dụ, Minh Kha, Kiều Trung tham gia Chợ hoa Xuân Canh Dần sắp được tổ chức tại dải vườn hoa trung tâm thành phố.
Minh Châm