Phát biểu tại lễ trao giải, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá: Giải thưởng Sách quốc gia ngày càng quan trọng, đóng góp vào sự phát triển của văn hóa, lan tỏa tri thức. Ông bày tỏ mong muốn Giải thưởng Sách quốc gia ngày càng có uy tín hơn, là cái nôi cho ngành xuất bản, để văn hóa Việt Nam ngày càng phát triển hơn. Toàn ngành xuất bản kế thừa truyền thống 70 năm, sẽ tiếp tục cho ra đời nhiều tác phẩm hay và đẹp hơn nữa, đó chính là bồi đắp di sản văn hóa của dân tộc.
Ông Hoàng Vĩnh Bảo, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia đã trình bày khái quát một số nét nổi bật qua các mùa giải. Năm nay, số lượng nhà xuất bản tham gia, số lượng sách tranh cử, số lượng tác phẩm được vinh danh tăng.
Trong 5 năm, các nhà xuất bản và đơn vị làm sách đã đề cử 1.548 tên sách, bộ sách với 1.982 cuốn. Có tổng cộng 139 tên sách, bộ sách đoạt giải với 14 giải A, 55 giải B, 70 giải C. Qua các năm, quy trình chấm giải và quy định tỷ lệ bỏ phiếu được quy định rõ và cụ thể hơn. Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia thường xuyên mời hơn 70 chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý có đủ tiêu chuẩn và điều kiện tham gia chấm giải, trong đó có nhiều chuyên gia đầu ngành, nhà khoa học có uy tín, phù hợp với chuyên ngành sách, trong đó có nhiều thành viên trẻ. Giá trị giải thưởng đã được nâng lên.
So với mùa thứ tư, năm nay, giải thưởng thu hút nhiều nhà xuất bản và tác phẩm dự thi hơn. Cụ thể, có 48/57 nhà xuất bản tham gia với 298 tên sách và bộ sách, bao gồm 386 cuốn (tăng 14 tên sách và bộ sách, 21 cuốn sách so với mùa giải trước). Những con số này cũng cho thấy Giải thưởng Sách quốc gia đang ngày càng khẳng định vị thế của mình, trở thành giải thưởng uy tín, tin cậy, được các đơn vị xuất bản “chọn mặt gửi vàng” hàng năm.
 |
Công trình “Hoàng Việt nhất thống dư địa chí” đạt giải A Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ V - năm 2022. |
Qua hai vòng sơ khảo và chung khảo, Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia đã thống nhất trao giải cho 26 cuốn sách, bộ sách. Trong đó công trình “Hoàng Việt nhất thống dư địa chí” của tác giả: Lê Quang Định; dịch giả: Phan Đăng, Nhà xuất bản Thế giới, đơn vị liên kết: Công ty Cổ phần Sách Thái Hà, đoạt giải A.
Công trình “Hoàng Việt nhất thống dư địa chí” với nội dung: “Ngay sau khi tái lập Vương triều Nguyễn vào năm Nhâm Tuất (1802), vua Gia Long đã tin cậy, ra lệnh cho Thượng thư Bộ binh Lê Quang Định biên soạn bộ sách: “Kê cứu sách vở bản đồ cả nước, các thành dinh trấn đạo từ Kinh Sư vào Nam đến Hà Tiên, ra Bắc đến Lạng Sơn,” “phàm sông núi hiểm hay dễ, đường đi xa hay gần, giới hạn bờ cõi thế nào, sông biển nguồn lạch, cho đến cầu cống chợ điếm, phong tục thổ sản, hết thảy ghi chép lấy, soạn làm 10 quyển và hoàn thành vào tháng 11 năm Bính Dần (1806).” Đúng thời hạn, Thượng thư Lê Quang Định dâng sách lên vua.
Cuốn sách khẳng định cương vực quốc gia, thể hiện ý thức độc lập, khát vọng thống nhất giang sơn, văn hiến của dân tộc Việt Nam.
Giải B gồm 9 tác phẩm: “FDI nhiệm vụ kép trong bối cảnh mới” của tác giả: TS Phan Hữu Thắng, Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, đơn vị liên kết: Công ty CP Sách Alpha; “Lịch sử đồng tiền Việt Nam”, tập thể tác giả; chỉ đạo biên soạn: TS Đào Minh Tú, Nhà xuất bản Hồng Đức; “Tâm lý học xã hội trong cuộc sống hiện đại” của tác giả: GS, TS Knud S. Larsen PGS, TS Lê Văn Hảo, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội; “Trống đồng Kính Hoa - Bảo vật quốc gia Việt Nam” của tác giả GS, TS Trịnh Sinh, KS Nguyễn Văn Kính, Nhà xuất bản Thế giới…
 |
Các tác giả nhận giải B Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ V. |
Ngoài ra còn có 16 tác phẩm được trao giải C.
Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ 5 được trao cho 5 mảng sách: chính trị - kinh tế; khoa học tự nhiên và công nghệ; khoa học xã hội và nhân văn; văn hóa - văn học và nghệ thuật; thiếu nhi. Đây hiện là một trong các giải thưởng uy tín nhất dành cho những cuốn sách xuất bản ở Việt Nam.
Giải thưởng Sách Quốc gia là giải thưởng cấp Nhà nước được tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, các nhà khoa học và những người làm công tác xuất bản, góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc; thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển đúng định hướng và phù hợp với xu thế hội nhập.
