Trong khoảng 10 ngày gần đây, UBND huyện An Lão liên tục nhận được những thông tin phản ánh, kiến nghị của người dân tổ dân phố Hoàng Xá (thị trấn An Lão) và những doanh nghiệp lân cận về việc Công ty TNHH Nhật Phát sản xuất sắt xốp, ở Cụm công nghiệp An Lão, gây tiếng ồn lớn, xả khói bụi ảnh hưởng đến vùng rộng lớn. Đây không phải là lần đầu, doanh nghiệp này xả khói bụi gây ô nhiễm và ảnh hưởng đến đời sống người dân, cơ sở sản xuất lân cận.
Chưa đủ điều kiện, vẫn được hoạt động
Theo phản ánh của ông Nguyễn Văn Minh, tổ trưởng tổ dân phố Hoàng Xá, đầu tháng 10-2010, Công ty Nhật Phát gây tiếng động mạnh suốt ngày đêm, ảnh hưởng đến sinh hoạt của hơn 600 hộ của tổ dân phố. Nhất là vào những ngày gió đông bắc, ống khói của nhà máy xả khói đen mù mịt bao phủ cả vùng rộng, dọc từ Cầu Vàng 2 đến giáp Công ty ô tô Hoa Mai và toàn bộ 51 ha đất canh tác của người dân khu Hoàng Xá. Những ngày trời mưa, ẩm, luồng khí này xâm nhập sâu vào khu dân cư làm cho không khí rất ngột ngạt; tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người dân.
| |
| “Vì môi trường xanh-sạch-đẹp” chỉ là khẩu hiệu chưa được công ty thực hiện nghiêm túc. Ảnh: Thu Thủy |
Nằm liền kề với công ty Nhật Phát, Công ty cổ phần dịch vụ thương mại đầu tư Thái Anh có văn bản đề nghị UBND huyện xem xét hoạt động của công ty Nhật Phát. Không chỉ gây ô nhiễm bụi, công ty còn có hoạt động nghiền khoáng sản, gây ra tiếng ồn rất lớn, nhất là về khuya. Tình trạng này gây bức xúc cho các hộ dân.
Được biết, ngày 7-10-2008, công ty này cho chạy thử dây chuyền sản xuất sắt xốp. Tuy nhiên, ngay trong quá trình chạy thử, khói bụi khiến 20 ha lúa bám đầy bụi, khói đen. Sau sự việc này, công ty bị xử phạt 20 triệu đồng do làm ô nhiễm nguồn nước sông Đa Độ. Sau đó, công ty huy động nhân công thu dọn váng, bụi đen và bơm nước rửa bụi bám trên ruộng lúa của hộ dân. Sau thời gian tạm ngừng để chỉnh sửa, hoàn thiện dây chuyền sản xuất, đầu năm 2010, công ty hoạt động trở lại . Tuy nhiên, với những gì diễn ra trong thời gian qua cho thấy, công ty tiếp tục có những sai phạm, không thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường. Thực tế, nhà máy mới chỉ xây dựng hệ thống bể làm mát, chưa có hệ thống thoát nước thải, trạm xử lý nước thải trước khi đổ ra môi trường, chưa có hệ thống thu gom nước thải bề mặt. Những ngày này, mặt bằng của công ty chất đầy quặng sắt, nhưng chỉ có một số ít quặng có mái che còn lại phơi suốt ngày ở ngoài trời. Do đó, khi mưa, nước thải lẫn với quặng sắt sẽ tràn ra môi trường chung quanh, trực tiếp là ra sông Đa Độ. Ngoài ra, miệng cống xả đổ ra sông Đa Độ của công ty thường có màu vàng đục.
Cần tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm
10 ngày sau khi có kiến nghị, phản ánh của người dân cùng sự vào cuộc mạnh mẽ của chính quyền địa phương, công ty dừng việc nghiền quặng, song vẫn xả khói bụi ra chung quanh. Các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, đánh giá tình hình hoạt động của công ty, kết quả cho thấy công ty đã thực hiện các thủ tục hành chính theo quy định về môi trường và đất đai; như báo cáo đánh giá tác động môi trường, kết quả quan trắc môi trường định kỳ…Song các thủ tục, quy định không “ràng buộc” được trách nhiệm của công ty này, không phản ánh đúng thực tế hoạt động sản xuất của công ty. Điều đó khiến dư luận băn khoăn về hiệu lực quản lý môi trường của những văn bản đánh giá tác động môi trường, kết quả quan trắc môi trường. Còn việc khắc phục triệt để những yếu tố gây ô nhiễm môi trường ở công ty vẫn còn là vấn đề bỏ ngỏ. Ngày 22-10, sau hơn 10 ngày có sự phản ứng quyết liệt từ người dân và chính quyền địa phương, trong khuôn viên của công ty quặng vẫn chất đầy sân; ống khói của công ty bám đầy muội.
Đây là cơ sở sản xuất quy mô lớn, thú hút bình quân 200-300 lao động, sử dụng than để hoàn nguyên quặng sắt thành sắt xốp (còn gọi là thép các bon thấp). Về nguyên lý, công nghệ hoàn nguyên quặng sắt trực tiếp không phát thải khí CO2, khác hẳn công nghệ luyện thép gián tiếp lò cao truyền thống. Đây được coi là công nghệ sản xuất thép thân thiện môi trường. song điều này sẽ không có ý nghĩa khi hoạt động của công ty gây ra tiếng ồn quá mức cho phép, xả khói bụi gây ô nhiễm môi trường không khí. Vì vậy, doanh nghiệp cần xem xét điều chỉnh quy trình sản xuất bảo đảm các yêu cầu về môi trương. Các cơ quan chức năng tăng cường hậu kiểm và xử lý nghiêm tùy vào mức độ sai phạm.
Nguyên Mai