Ngay từ đầu diễn ra, tài liệu của Ban Thường trực MTTQVN TP Đà Nẵng gửi cho đại biểu và báo chí tham dự cũng như ghi nhận thực tế cho thấy, trong thời lượng 1 buổi sáng, đối với đại diện được mời trình bày tham luận chỉ đọc nội dung mình soạn sẵn.
Hơn nữa, những nội dung này, PLVN cũng như dư luận từng lên tiếng rằng, do Ban tổ chức Thường trực Ủy ban “đặt bài” theo ý phản biện “đã có định hình trước” và Hội nghị này, thực chất là nơi tập hợp các ý kiến phản đối dự án mang danh nghĩa dư luận xã hội.
Cụ thể, được mời đánh giá tác động xã hội, ông Bùi Văn Tiếng, nguyên ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, nguyên Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy đã mở đầu bằng việc giới thiệu “Cách đây gần nửa tháng, tôi đã trình bày quan điểm rõ ràng của mình, đăng trên Báo Đà Nẵng ngày 24/4, về yêu cầu phải đảm bảo dòng chảy và tầm nhìn trên sông Hàn mà Dự án Marina Complex chắc chắn là một trở lực”.
 |
| Những tham luận được chọn tại Hội nghị phản biện chỉ đi theo 1 hướng |
Từ đó, trong bài tham luận của mình, nội dung của ông đi xuyên suốt việc phản ứng Dự án Mairina Complex như những gì Báo PLVN dự đoán, cũng như dư luận đã biết trước.
Tương tự, đại diện Hội Nông dân Thành phố, ông Phan Đức Hải; Hội Quy hoạch PTĐT Đà Nẵng, ông Trần Văn Thiết; Phó Chủ tịch TT Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Đà Nẵng đều đọc lại quá trình hình thành dự án với ý chính, nêu lên việc ảnh hưởng của dự án tới dòng chảy. Tuy nhiên, việc phản biện không hề chỉ ra những số liệu cụ thể ảnh hưởng như thế nào ngoài việc lấy lại ý kiến của các Sở ban ngành và báo chí đã nêu trước đó.
Đơn cử, trong một tài liệu tham luận “đặt bài” mà Báo PLVN có được, đơn vị này ngay lập tức lên tiếng việc lấn sông của dự án có ảnh hưởng rất nhiều đến dòng chảy. Thậm chí người đại diện còn nêu: “Chúng tôi hoàn toàn không đồng ý với các ý kiến cho rằng TP Đà Nẵng tạm dừng triển khai Dự án để kiểm tra, rà soát hồ sơ pháp lý là đẩy doanh nghiệp vào sự bế tắc”.
Cụ thể, tham luận nêu: "Dự án tiến hành đầu năm 2011 nhưng đến năm 2017 mới quyết định triển khai thực hiện giai đoạn 2. Vậy giai đoạn 1 làm gì, có lấp sông hay không, hay giai đoạn 2 mới lấp sông. Nếu giai đoạn 2 mới đổ đất lấp sông, từ đầu năm 2017 dự án có làm đầy đủ thủ tục hay không? Việc lấn sông Hàn có làm xấu cảnh quan hay không? Nhất là việc đánh giá tác động môi trường; các nhà khoa học có được mời tham gia phản biện hay không? Có tổ chức hôi nghị phản biện lấy ý kiến của các nhà hoạt động khoa học, xã hội, ý kiến dư luận xã hội và chủ dự án có tiếp thu hay không và thông tin ngược lại sau khi có ý kiến phản biện để dự án bảo vệ trên có số được góp ý; hoạt động này có được tổ chức hay không?
Trong khi, với những câu hỏi này, từ nhiều năm trước TP Đà Nẵng đã trả lời rõ ràng. Thậm chí có khoảng thời gian rất dài để tất cả các chuyên gia, dư luận nói lên ý kiến của mình. Điều này cho thấy, gọi là hội nghị phản biện nhưng hoàn toàn không đúng với mục đích khách quan nhất.
 |
| Một trong những nội dung được đưa ra phân tích tại Hội nghị phản biện |
Đáng chú ý, được mời đánh giá về tác động môi trường, GS.TS Nguyễn Thế Hùng, Khoa XD Thủy lợi - Thủy điện, trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng đã mô phỏng, giới thiệu các thử nghiệm ảnh hưởng dòng chảy do việc lấn sông Hàn hay không. Chốt lại vấn đề, ông Hùng cho rằng, chưa thể khẳng định ảnh hưởng đáng kể hay không việc dâng mực nước sông Hàn khi xây dựng bến du thuyền. Ông Hùng đề nghị, cần thuê chuyên gia tư vấn độc lập và có kinh nghiệm tính toán lại ảnh hưởng của việc Xây dựng bến du thuyền này và nên cắm mốc hành lang thoát lũ trước khi xây dựng một dự án.
Thế nhưng, trong báo cáo gửi báo chí của Ban Thường trực Ủy ban MTTQVN, nội dung tham luận của ông Hùng lại được viện dẫn theo ý phản đối Dự án, khác với những gì ông đã trình bày tại hội nghị. Điều này cho thấy, Hội nghị này thực sự có mục đích tập hợp quan điểm phản đối dự án, điều mà Báo Pháp luật Việt Nam đã cảnh báo ngay từ khi Thành ủy Đà Nẵng chỉ đạo tổ chức Hội nghị này.
Qua những nội dung tham luận, nhiều người đặt cho rằng, không có cơ sở phù hợp và tiếng nói khách quan, kịch bản đặt bài cũng đã được báo chí chỉ ra trước đó, vậy Hội nghị ra đời cũng chỉ để nói nương theo dư luận. Đặc biệt, khi dư luận điều khiển, chính quyền Đà Nẵng lại căn cứ vào đó để ra quyết định, liệu có công tâm?
Cũng cần nói thêm, vấn đề dư luận đang quan tâm hàng đầu đối với hội nghị này là tại cuộc họp của Thường trực Thành ủy với các cơ quan chức năng mới đây, Bí thư Thành ủy có nói đến việc cần báo cáo rà soát các dự án đang triển khai ven sông Hàn.
Cụ thể, cuộc họp nêu, mặc dù trên sông Hàn có loạt dự án của nhiều chủ đầu tư đã đưa vào khai thác hoặc đang triển khai thi công, nhưng Thường trực Thành ủy Đà Nẵng chỉ đạo “việc rà soát, điều chỉnh quy hoạch chỉ thực hiện đối với các dự án đang trong quá trình triển khai các thủ tục đầu tư, xây dựng; không thực hiện đối với các dự án đã hoàn thành, đưa vào sử dụng”. Thường trực Thành ủy Đà Nẵng cũng đề nghị Ban cán sự Đảng UBND TP chỉ đạo UBND TP có văn bản đề nghị chủ đầu tư các dự án đang trong quá trình triển khai tạm dừng việc thi công để phối hợp các Sở, ngành chức năng rà soát, nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch dự án.
Hướng chỉ đạo của Thường trực Thành ủy Đà Nẵng là, “các Sở, ngành chức năng rà soát kỹ hồ sơ pháp lý đối với các dự án đang triển khai ven sông Hàn; làm việc, trao đổi thống nhất với các nhà đầu tư để xem xét phương án điều chỉnh quy hoạch các dự án đang triển khai theo hướng giảm mật độ xây dựng đơn vị ở, không xây dựng công trình cao tầng, tăng mật độ cây xanh, lối đi công cộng tại khu vực bờ sông phía Tây đường Trần Hưng Đạo, quận Sơn Trà”.
Như vậy, việc kiểm tra, rà soát chỉ diễn ra trong phạm vi hẹp với một vài dự án đang triển khai chứ không phải với tổng thể, toàn diện sông Hàn. Đồng thời, với các dự án tiến hành rà soát, cũng chỉ “nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch dự án” theo hướng giảm mật độ xây dựng đơn vị ở, không xây dựng công trình cao tầng, tăng mật độ cây xanh, lối đi công cộng.
Với nội dung chỉ đạo này có thể thấy điều mà Thành ủy Đà Nẵng muốn tập trung vào vấn đề kiến trúc cảnh quan, mật độ xây dựng, không đề cập đến việc có cần làm rõ các dự án này có lấn sông Hàn, gây ảnh hưởng dòng chảy hay không.
Cũng qua sự chỉ đạo này, một mâu thuẫn rất to trong chỉ đạo điều hành của chính quyền TP Đà Nẵng đã hiện ra. Dừng dự án để phản biện vì "dư luận" có ý kiến dự án "gây ảnh hưởng đến dòng chảy sông Hàn" nhưng lại muốn rà soát điều chỉnh quy hoạch theo hướng "điều chỉnh mật độ xây dựng", cắt bỏ các khối nhà cao tầng để tăng mật độ cây xanh và đường đi. Vậy, cuối cùng thì Thành ủy và UBND Thành phố Đà Nẵng thực sự muốn gì từ việc lấy cớ dự án làm ảnh hưởng đến dòng chảy sông Hàn?
Bên cạnh đó, Hội nghị phản biện đã "hạ màn" và làm lộ ra hai vấn đề mà các nhà đầu tư thực sự quan ngại. Đó là sự can thiệp công việc của chính quyền từ phía Thành ủy và vấn đề doanh nghiệp là nạn nhân của tình trạng quản lý chồng chéo. Ngay cả khi doanh nghiệp tuân thủ pháp luật và hồ sơ pháp lý không sai gì thì doanh nghiệp vẫn bị hành một cách không thương tiếc. Một chính quyền thượng tôn pháp luật, tôn trọng quyền lợi của nhà đầu tư sẽ không bao giờ làm vậy.
PLVN tiếp tục có những ghi nhận từ những chuyên gia phản biện độc lập./.
