Đi quá giới hạn
Rap từ lâu nay vốn dễ gây “mất cảm tình” cho nhiều người bởi định kiến về một dòng nhạc nói chứa đựng nhiều ngôn ngữ đường phố, thậm chí cả tục tĩu. Bên cạnh đó, nhiều bài rap mang ý nghĩa tiêu cực, đen tối, thậm chí chế giễu xã hội, phủ nhận những điều tốt đẹp chung quanh hay cổ suý lối sống gấp, sống vội.
Một bản rap mang tên “Chết” của rapper nick name Nah khiến nhiều người phải rùng mình bởi ca từ sặc mùi “xã hội đen”. Hay như bản rap “Khi tao lượn” nội dung miêu tả đam mê tốc độ cao, đua xe của một bộ phận giới trẻ - một hành vi vi phạm pháp luật. Ngoài ra còn có những đoạn rap “chế” dựa theo những sự kiện xảy ra trong đời sống như: đường phố ngập nước, kẹt xe, những vụ tai nạn hay chuyện các sát thủ giết người hàng loạt… mang tính chất chế giễu.
Bên cạnh những rapper chuyên sáng tác các bản rap “ngoài luồng” còn có những rapper khá nổi tiếng với những bản nhạc phối rap hay, giá trị. Người tiếp cận tốt nhất với thị trường giải trí không ai khác ngoài Sơn Tùng M-TP. Mỗi một bản nhạc, đoạn rap của Sơn Tùng đều trở thành những hit, gây sốt cho giới trẻ. Cũng chính vì thế, lần xuất hiện gần đây của Sơn Tùng trên sóng truyền hình quốc gia đã bị nhiều người phê phán, chê trách những ngôn từ của đoạn rap mới trong bài hát “Em của ngày hôm qua”.
Nhiều người lo sợ nội dung đầy ngông cuồng, huyễn hoặc bản thân có thể gây hệ quả tiêu cực với giới trẻ, đặc biệt là fan của Sơn Tùng: “Lãng tử hào hoa/ It’s me, Sơn Tùng/ Cái tên được săn lùng với phong cách điên khùng/Lấy bút làm khẩu súng/Nét mực và nòng súng khai hỏa cất cánh dứt bỏ mọi xiềng xích không nao núng/Xoáy vào trong tâm anh tỏa sáng như sao trời/Ở trên đây cười nhếch mép luôn rạng ngời/Đừng bám đuôi không thôi sẽ bị đánh tơi bời”.
Khía cạnh… dịu dàng
Tiêu cực, chống đối xã hội chỉ là một khía cạnh, đó không phải là tất cả. Ngày càng nhiều những rapper trẻ tuổi, tài năng đem rap đến gần hơn với người nghe, khiến rap chân thực, giá trị hơn, vẫn có chút ngông cuồng tuổi trẻ nhưng cũng không kém phần lãng mạn, dịu dàng. Khá nhiều rapper đã trở thành “thần tượng” của giới trẻ, đọc rap hay và có khả năng sáng tác như Da Lab, Karik, Mr A, Mr T…
Một bản nhạc phối rap rất được ưa chuộng bởi cảm xúc chân thật, giai điệu hay và đầy lãng mạn thời gian qua đó là “Một nhà”. Bản nhạc về cảm xúc của một đôi vợ chồng trẻ từ khi về sống với nhau trong “một nhà” đã trở thành bài hát “đầu môi” của nhiều người trẻ và… không còn trẻ: “Khi hai ta về một nhà/Khép đôi mi chung một giường/ Đôi khi mơ cùng một giấc/Thức giấc chung một giờ…”.
Thời gian gần đây, giới trẻ lại lần nữa “phát sốt” với một MV rap mới. Chỉ vài ngày sau khi được đưa lên mạng xã hội, bản rap “Đưa nhau đi trốn” của Đen và Linh Cáo đã đạt được số lượng người xem trên 50.000 view. Bản rap cũng làm nổ ra một cuộc tranh cãi vì nội dung khá “nhạy cảm” của nó. Đó là một bài rap hay với cách đọc mộc mạc của rapper biệt danh Đen. Giọng nữ cũng đầy trong trẻo và mộc mạc, MV được quay chuẩn, hình ảnh cực đẹp mắt.
Nhưng lý do chủ yếu khiến bản rap thổi bùng dư luận lại nằm ở nội dung ca từ. Đó là một cuộc “rủ rê” trốn nhà ra đi của một đôi bạn trẻ. Họ bỏ lại sau lưng gia đình, người thân, công việc và cuộc sống hàng ngày để cùng nhau rong ruổi qua những miền đất lạ, làm những kẻ lữ du không nhà, không biết đến tương lai.
| |
Những đoạn rap đầy bất quy tắc, thậm chí khá tàn nhẫn: “Bố em hút rất nhiều thuốc/Mẹ em khóc mắt lệ nhoà/ Bố anh thì đi lại còn mẹ anh gọi điện thoại đến từng nhà/Nhiều ngày rồi mình không về, không liên lạc được gì cả/Chỉ vỏn vẹn lại mảnh giấy “Đừng lo, đêm nay con đi chơi xa!”/Em ơi đi trốn với anh/Mình đi đến nơi có biển bạc, núi xanh”.
Không ít lời chê trách dành cho nội dung đầy tính chất nổi loạn này. Rằng, họ đang cổ suý cho cách sống không mục đích, thoả mãn bản thân và thiếu trách nhiệm của giới trẻ. Tuy nhiên, nếu bớt đi sự phán xét bởi những áp đặt rập khuôn thì có thể đánh giá đây là bản rap đầy sáng tạo về mặt ý tưởng. Xen giữa những nổi loạn là giai điệu rất dịu dàng, ngọt ngào, đem đến những bình yên trong tâm hồn người nghe. Hãy coi như đó là những giấc mơ, những khao khát vượt ra khỏi đời sống yên ả thường ngày. Ở đời, ai không một lần muốn “vứt hết tất cả để mà đi”?.
Với những rapper trẻ đầy tài năng, hoàn toàn có thể hy vọng rap Việt sẽ dần thoát ra khỏi cái nhìn “kì thị” của nhiều người, đẩy lùi những khía cạnh tiêu cực của rap, trở thành một dòng nhạc thú vị, đem đến nhiều giá trị tinh thần mới mẻ cho người nghe.