Đồng thuận là nguồn lực vô giá (*)

Trong không khí hân hoan của đồng bào và chiến sĩ cả nước chào mừng kỷ niệm 35 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước; Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 35 năm Ngày giải phóng thành phố Đà Nẵng (29-3-1975 – 29-3-2010).
Trong không khí hân hoan của đồng bào và chiến sĩ cả nước chào mừng kỷ niệm 35 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước; Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 35 năm Ngày giải phóng thành phố Đà Nẵng (29-3-1975 – 29-3-2010).
Thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố, tôi xin nhiệt liệt chào mừng và chân thành cảm ơn sự hiện diện của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các đồng chí nguyên là lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các đồng chí lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương; nhiệt liệt chào mừng các đồng chí lão thành cách mạng, các đồng chí cán bộ hưu trí cao cấp, các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các tướng lĩnh; đại diện các lực lượng vũ trang, các đơn vị anh hùng, các Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng lao động; đại biểu các tôn giáo, nhân sĩ, trí thức và toàn thể cán bộ, chiến sĩ, đồng bào thành phố tham dự và theo dõi buổi lễ trọng thể này.

Xin nhiệt liệt chào mừng và chân thành cảm ơn sự có mặt của đại biểu lãnh đạo các tỉnh, thành bạn; các vị khách quý, các cơ quan ngoại giao, các cơ quan thông tấn báo chí. Đặc biệt, tôi xin nhiệt liệt chào mừng các đồng chí đại biểu Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Nam - người anh em ruột thịt đã cùng quân dân Đà Nẵng chia lửa trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, luôn gắn bó mật thiết trong suốt chặng đường 35 năm xây dựng và trưởng thành.

Cách đây 35 năm, cũng vào những ngày tháng Ba lịch sử, dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng, quân và dân ta đã mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy trên toàn miền Nam, mở đầu bằng giải phóng Buôn Ma Thuột vào ngày 10 tháng 3 năm 1975. Tiếp đó, các tỉnh Tây Nguyên, thị xã Tam Kỳ của Quảng Nam, tỉnh Quảng Ngãi và thành phố Huế lần lượt được giải phóng. Quân địch ở Đà Nẵng hoàn toàn bị cô lập, tinh thần bị suy sụp nghiêm trọng. Dưới sự chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Khu ủy V, quân và dân Quảng Nam - Đà Nẵng đã nhất tề đứng lên, hàng vạn người nổi dậy như sóng trào, bao vây, bức hàng, bức rút nhiều đồn bốt của địch, tạo điều kiện vô cùng thuận lợi cho các binh đoàn chủ lực của ta, với thế tiến công như vũ bão, tiến quân ào ạt về giải phóng Đà Nẵng.

" Cái được lớn nhất trong hơn mười năm qua là được lòng dân. Chính lòng dân ấy, chính sự đồng thuận ấy là nguồn lực mạnh mẽ ủng hộ, cổ vũ cho sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố. Bài học tin ở dân, dựa vào dân và có trách nhiệm với dân, hết lòng vì dân là bài học đầu tiên và muôn thuở, là bài học của mọi lúc mọi nơi. Đây cũng chính là bài học lớn và sâu sắc nhất của chúng ta trong suốt chặng đường vừa qua ".
Sau hơn 30 giờ thần tốc tiến công và nổi dậy, nổi dậy và tiến công, quân và dân ta đã đập tan căn cứ quân sự liên hợp lớn nhất của địch ở miền Nam, Quân đoàn 1 của địch bị xóa sổ, hơn 10 vạn tên địch bị loại khỏi vòng chiến đấu. 11 giờ 30 phút ngày 29 tháng 3 năm 1975, lá cờ “quyết chiến quyết thắng” của quân và dân ta tung bay trên nóc Tòa thị chính, đánh dấu một sự kiện lịch sử trọng đại: Đà Nẵng đã được hoàn toàn giải phóng. Năm tháng sẽ qua đi, cuộc sống không ngừng tiến về phía trước, nhưng sự kiện này mãi mãi là một trang chói lọi nhất của lịch sử thành phố Đà Nẵng anh hùng.

Chiến thắng Ngày 29 tháng 3 giải phóng Đà Nẵng là biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa yêu nước và tinh thần bất khuất, là bản anh hùng ca tuyệt vời về đức hy sinh cao cả, ý chí cách mạng kiên cường của quân và dân ta; là kết quả của đường lối và nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh tài tình của Đảng ta; là kết quả của cuộc tiến công thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng của các lực lượng vũ trang nhân dân; của sự nổi dậy mạnh mẽ, quyết liệt, rộng khắp của các tầng lớp nhân dân Quảng Nam-Đà Nẵng; và là đòn “tiến công quyết định” góp phần quan trọng vào thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, làm nên đại thắng mùa Xuân năm 1975. Cuộc trường chinh đầy hy sinh gian khổ vì độc lập, tự do của Tổ quốc kết thúc thắng lợi. Di chúc thiêng liêng của Bác Hồ muôn vàn kính yêu được thực hiện trọn vẹn, giang sơn thu về một mối, cả nước cùng tiến bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Trong giờ phút trang nghiêm này, với lòng thành kính và biết ơn vô hạn, chúng ta bồi hồi xúc động tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; Người là hiện thân của ý chí sắt đá, tư tưởng kiên định của nhân dân ta: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một”, “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Ý chí, tư tưởng của Người sống mãi cùng non sông đất nước, sống mãi trong tâm trí của mỗi chúng ta.

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh thăm và chúc Tết tại Đà Nẵng năm 2009. Ảnh: Nguyễn Thành
Trong ngày hội lớn hôm nay, nhớ lại chiến thắng của 35 năm trước, chúng ta mãi mãi nhớ ơn sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, của Khu ủy V và Đặc khu ủy Quảng Đà; sự chi viện hết lòng của hậu phương lớn miền Bắc; sự đồng cam cộng khổ của đồng bào, đồng chí Quảng Nam anh em; sự phối hợp chặt chẽ của phong trào cách mạng toàn miền Nam và cả nước. 

Chúng ta bày tỏ sự khâm phục và ghi lòng tạc dạ chiến công của các tướng lĩnh, sĩ quan, các chiến sĩ lực lượng vũ trang nhân dân đã tiến công thần tốc, giải phóng Đà Nẵng. Chúng ta tự hào về tinh thần quật khởi và chủ động nổi dậy của nhân dân Đà Nẵng với muôn nghìn hành động gan dạ, thông minh, làm tê liệt sức chống cự của địch, tiến đến làm chủ hoàn toàn thành phố, không gây nên sự đổ máu và hỗn loạn, làm cho chiến thắng giải phóng Đà Nẵng trở nên trọn vẹn, tuyệt vời.

Chúng ta kính cẩn nghiêng mình trước anh linh các nhà yêu nước tiền bối, các anh hùng liệt sĩ, đồng bào, đồng chí của thành phố ta và khắp mọi miền đất nước, trong đó có những người con của Quảng Nam ruột thịt, của Thanh Hóa, Hải Phòng kết nghĩa, đã anh dũng hy sinh trên mảnh đất này vì độc lập tự do và chủ nghĩa xã hội. Chúng ta thành tâm chia sẻ những khó khăn, mất mát; những bất hạnh, đau thương của những đồng chí, đồng bào đến nay vẫn còn mang thương tật, di chứng do hậu quả chiến tranh để lại; chúng ta vô cùng đau lòng khi chiến tranh đã đi qua bao năm mà đến nay hài cốt của nhiều đồng bào, đồng chí, chiến sĩ ta đã ngã xuống vẫn chưa tìm thấy được.

Nhân dịp kỷ niệm Ngày giải phóng, tôi xin gửi lời thăm hỏi ân cần, những tình cảm thắm thiết và lòng biết ơn sâu sắc nhất đến các gia đình liệt sĩ, các đồng chí lão thành cách mạng, các tướng lĩnh và hưu trí cao cấp, các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, các Anh hùng lực lượng vũ trang, anh chị em thương binh, bệnh binh, các gia đình có công với cách mạng về những đóng góp to lớn cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và sự nghiệp giải phóng thành phố Đà Nẵng.

Ngày 24-1-2008, nhân dịp Tết Mậu Tý 2008, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết về thăm và chúc Tết Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thành phố Đà Nẵng. Ảnh: TTXVN
Hơn một phần ba thế kỷ đã đi qua, nhưng những dấu son về một thời đấu tranh anh dũng vẫn không phai nhạt trong ký ức của mỗi người dân thành phố. Thế hệ chúng ta hôm nay và lớp lớp con cháu mai sau sẽ mãi mãi không quên những người con Đà thành bình dị, kiên cường đã kề vai, sát cánh đấu tranh tạo nên sức mạnh phi thường, dựng bức thành đồng ngăn chặn, tiêu diệt địch ngay trong lòng địch; với những cao trào nổi dậy vẫn còn vang vọng mãi với thời gian.

Quên sao được hình ảnh của các chiến sĩ bộ binh, pháo binh, đặc công, công binh, biệt động, du kích, trí dũng song toàn, lập nên những chiến công chói lọi ở các sân bay Đà Nẵng, Nước Mặn; ở kho xăng Liên Chiểu, kho đạn Phước Lý, An Đồn; ở đèo Hải Vân, ở trận địa pháo Thanh Vinh, ở Thanh Khê, Ngũ Hành Sơn, Gò Hà, Quan Nam, Cẩm Lệ...; hình ảnh những cán bộ, chiến sĩ âm thầm mà can trường, mưu trí trên mặt trận đấu tranh chính trị, binh địch vận.

Quên sao được hình ảnh những công nhân Đà Nẵng, ngư dân sông Hàn, những tài xế, thợ máy, chị em tiểu thương, những trí thức, học sinh, sinh viên, các tăng ni, phật tử bao lần vùng lên tranh đấu, với sức mạnh như thác đổ triều dâng, làm nên phong trào đấu tranh đô thị, tiêu biểu là cuộc nổi dậy làm chủ thành phố 76 ngày đêm năm 1966.

Quên sao được hình ảnh của những bà mẹ, những gia đình cơ sở cách mạng ở căn cứ lõm K20 và nhiều nơi khác không sợ cảnh đầu rơi, máu chảy, tù đày tra tấn, dũng cảm cất giấu vũ khí, kiên trung đùm bọc chở che, nuôi nấng các đồng chí lãnh đạo và lực lượng cách mạng hoạt động ngày đêm ngay giữa lòng địch.

Đồng chí Nguyễn Phú Trọng - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội làm việc với Thành ủy Đà Nẵng ngày 9-3-2009. Ảnh: Nguyễn Thành
Và quên sao được hình ảnh của các đồng chí, đồng bào ở các xóm thôn của Hòa Vang, và các địa phương của Quảng Nam yêu thương, dù bị địch chà đi xát lại, nhà tan, cửa nát, chịu nhiều đau thương mất mát, nhưng vẫn một lòng, một dạ trụ bám để giữ vững các tuyến giao liên, tạo những căn cứ bàn đạp cho phong trào cách mạng của thành phố; hình ảnh của đồng bào các dân tộc, những người trung kiên chí cốt với cách mạng, ôm con trước ngực, gùi nặng sau lưng, ăn rau, khoai, sắn để dành gạo cho cách mạng, tất cả cho giải phóng Đà Nẵng.

Chúng ta mãi mãi tự hào về những người con đã quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh, chiến đấu anh dũng để giành lại từng ngôi nhà, từng ngõ phố, từng khu dân cư giữa bãi chiến trường vô cùng ác liệt; về những chiến công lẫy lừng ở Núi Thành, ở Gò Hà và trên vành đai diệt Mỹ Hòa Vang, cùng rất nhiều địa danh khác trên mảnh đất này. Có thể nói, mỗi con đường, mỗi góc phố, mỗi ngọn núi, dòng sông của Đà Nẵng đều thấm đẫm máu đào của bao anh hùng liệt sĩ, đều ngời sáng những chiến công vẻ vang của quân và dân ta.

Đồng chí Tô Huy Rứa tặng Thành ủy Đà Nẵng chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Trong ngày hội lớn hôm nay và cho đến muôn đời sau, nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng từ đỉnh đèo Hải Vân đến địa đầu dốc Sỏi sẽ mãi mãi tự hào về lá cờ Tổ quốc thêu 8 chữ vàng “Trung dũng kiên cường, đi đầu diệt Mỹ”. Đó chính là ngọn cờ truyền thống vẻ vang, là dòng máu đoàn kết thiêng liêng của đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, của nhân dân các dân tộc anh em Quảng Nam và Đà Nẵng. Ở nơi đầu sóng ngọn gió của Tổ quốc, ở vị trí tuyến đầu, mặt giáp mặt với những thế lực xâm lược hung bạo nhất, hùng mạnh nhất nhưng chúng ta đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử vẻ vang trong hai cuộc kháng chiến thần thánh chống thực dân, đế quốc xâm lược, đặc biệt là trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, quân dân Đà Nẵng được Đảng và Nhà nước trao tặng phần thưởng cao quý “Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. Niềm tự hào và vinh quang ngời sáng này mãi mãi thuộc về đồng bào, chiến sĩ yêu quý của chúng ta - những người làm nên chiến thắng.

Chúng ta xin nhiệt liệt biểu dương lòng yêu nước nồng nàn, chủ nghĩa anh hùng cách mạng cao đẹp, sự cống hiến, hy sinh to lớn đó của quân và dân ta.
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cắt băng khánh thành cáp treo Bà Nà (3-2009).
Hơn ba thập kỷ qua, đất nước và con người đều trải qua nhiều đổi thay. Chúng ta đã vượt qua nhiều gian nan, thử thách, vừa ra sức khắc phục hậu quả nặng nề của chiến tranh, vừa phải thường xuyên nâng cao cảnh giác, đối phó với những âm mưu, hành động phá hoại của các thế lực thù địch, vừa tập trung phát triển kinh tế, xã hội. Chúng ta đã cố gắng rất lớn để đưa Đà Nẵng từ một căn cứ quân sự khổng lồ trở thành một thành phố công nghiệp, một trung tâm dịch vụ, một cửa ngõ giao thông quốc tế quan trọng, và nay là đô thị loại một cấp quốc gia.

Ngày 1 tháng 1 năm 1997 được xem như một cột mốc lịch sử vô cùng quan trọng, đánh dấu và mở ra cho thành phố thời cơ và vận hội mới, tiếp thêm sức mạnh để Đà Nẵng vững bước tiến vào thời kỳ phát triển mới. Nhờ đoàn kết trong nội bộ, đồng thuận trong xã hội, kế thừa những thành quả của các thời kỳ trước, hơn một thập kỷ qua, Đảng bộ và nhân dân thành phố đã nỗ lực không ngừng, đạt được những thành tựu to lớn và tương đối toàn diện.

Ngày 19-5-2009, tại Đà Nẵng, Bệnh viện Phụ nữ thành phố chính thức đi vào hoạt động với vốn đầu tư 75 tỷ đồng.
Kinh tế thành phố tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch nhanh theo hướng “dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp”. So với năm 1997, tổng giá trị sản phẩm xã hội (GDP) tăng gấp 4 lần, đạt tốc độ tăng bình quân trên 11% mỗi năm, thu nhập bình quân đầu người năm 2010 dự kiến đạt 2.000 USD, giá trị sản xuất công nghiệp tăng gấp 6 lần, kim ngạch xuất khẩu vượt ngưỡng 1 tỷ USD; thu ngân sách đạt hơn 8 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 6 lần, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đạt 2,6 tỷ USD. Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh hai năm liền ở vị trí dẫn đầu cả nước. Hoạt động đối ngoại của thành phố không ngừng mở rộng; uy tín, vị thế thành phố ngày càng nâng cao. Trong hơn mười năm qua, chúng ta đã giúp đỡ các tỉnh Nam Lào bằng những chương trình có hiệu quả, đặc biệt là cấp học bổng để đào tạo hàng trăm sinh viên, hàng chục tiến sĩ, thạc sĩ ngay tại Đại học Đà Nẵng.
Chúng ta cũng đã chia sẻ, hỗ trợ tỉnh Quảng Nam anh em bằng những công trình thiết thực. Các hoạt động văn hóa tiếp tục phát triển và có những chuyển biến tích cực. Giáo dục và đào tạo phát triển khá toàn diện. Khoa học công nghệ, bảo vệ môi trường được quan tâm. Chất lượng chăm sóc sức khỏe cho nhân dân và cán bộ được nâng lên. Công tác lao động, giải quyết việc làm, giảm nghèo, chăm lo các đối tượng chính sách được chú trọng. Nhiều chính sách an sinh xã hội đậm tính nhân văn được triển khai có hiệu quả, nhất là các chương trình “Thành phố 5 không” và “Thành phố 3 có”. Mặc dù còn khó khăn, song ở Đà Nẵng, những trẻ em nghèo bị bệnh tim bẩm sinh, những phụ nữ nghèo bị ung thư đều được chữa trị miễn phí hoàn toàn, những người mãn hạn tù đều được vay vốn không lãi từ ngân sách thành phố để làm ăn sinh sống. Phong trào thể dục, thể thao phát triển đều khắp; bóng đá có những thành tích nổi bật.
Bệnh viện Phụ nữ Đà Nẵng.
Báo chí, phát thanh-truyền hình có bước phát triển. Chất lượng nguồn nhân lực, cải cách thủ tục hành chính có chuyển biến đáng kể. Phòng chống tham nhũng, tội phạm, tệ nạn xã hội và bảo đảm trật tự an toàn giao thông đạt một số kết quả quan trọng. Quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Công tác xây dựng Đảng, nhất là công tác cán bộ có chuyển biến tích cực. Mặt trận Tổ quốc cùng các đoàn thể chính trị xã hội luôn chăm lo khối đại đoàn kết toàn dân. 

Có thể nói, trong những thành tựu đạt được, tốc độ đô thị hóa, xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị được xem là nổi bật nhất. Từ chỗ quay lưng với biển, chúng ta đã kiến thiết để Đà Nẵng có hai mặt tiền là biển và làm cho sông Hàn ngày càng đẹp hơn. Vận hành cùng nhịp thời gian hối hả, cả thành phố như một đại công trường, ở đó mỗi người dân, mỗi cán bộ, đảng viên đều hăng hái xây dựng, làm cho thành phố ngày càng thay da, đổi thịt, ngày càng sáng, xanh, sạch đẹp; diện mạo đô thị ngày càng đổi thay rõ nét.

Thành phố đã tạo được dấu ấn trong việc thực hiện phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” và chủ trương “khai thác quỹ đất tạo vốn để phát triển cơ sở hạ tầng”. Tất cả các con đường nội thành khi mở rộng, nâng cấp, người dân hiến đất, thành phố không phải đền bù. Qua đó, hàng ngàn căn hộ chung cư được xây dựng mới; hàng trăm kilômét đường giao thông mới được thảm nhựa; hàng chục khu dân cư mới ra đời. Từ Sơn Trà đến Điện Ngọc, dọc con đường ven biển là những khu du lịch cao cấp. Nhiều trường học, bệnh viện được xây mới khang trang.
Nhiều cây cầu mới được bắc qua sông Hàn, không chỉ nối những bờ vui mà còn đánh thức cả một vùng phía Đông rộng lớn. Những xóm nhà chồ ở bờ Đông sông Hàn, những khu nhà ổ chuột ở Bàu Thạc Gián, những con đường làng nắng bụi, mưa lầy, những kiệt hẻm tối tăm, nhếch nhác đã lùi vào quá khứ. Tất cả đã và đang làm cho thành phố mỗi ngày một đẹp hơn và phục vụ thiết thực đời sống nhân dân. Tất cả đều thấm đẫm mồ hôi, công sức, đều gắn liền với sự chung tay, góp sức đầy sáng tạo, quên mình của người dân thành phố.
Tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên bức tranh sống động, những dấu ấn tuyệt vời về một thành phố vừa có bề dày lịch sử, vừa năng động trẻ trung, giàu tiềm năng và triển vọng, đang vươn mình trỗi dậy. Lãnh đạo thành phố đã chủ động đối thoại với các tầng lớp nhân dân, thành tâm lắng nghe và tìm cách giải quyết một cách tích cực, kịp thời những bức xúc đặt ra từ cuộc sống. Để xây dựng thành phố được như hôm nay, gần 90 nghìn hộ dân trong diện giải tỏa, di dời, dù còn chút ít băn khoăn, trăn trở nhưng đã tự nguyện bàn giao mặt bằng cho các dự án, công trình. Đó là một thành công rất lớn, là minh chứng sống động, hùng hồn về sự tuyệt vời của lòng dân Đà Nẵng, làm nổi bật một hiện tượng đáng quý, đáng trân trọng ở thành phố chúng ta trong suốt thời gian vừa qua, đó là: Đảng nói, dân tin; Mặt trận, đoàn thể vận động, dân theo; Chính quyền làm, dân ủng hộ.

Phối cảnh Nhà thi đấu thể dục - thể thao.
Lịch sử thành phố rồi sẽ ghi nhận đây là một thời kỳ phát triển đầy ấn tượng trên chặng đường đã qua. Các thế hệ mai sau sẽ mãi mãi không quên những năm tháng này - những năm tháng thành phố vươn lên với một ý chí mạnh mẽ, một nghị lực lớn lao, quyết tâm đổi mới, tiến tới tương lai tươi đẹp bằng chính sự nỗ lực cống hiến quên mình, viết nên những trang sử mới, tạo nên những thành tựu rất đỗi tự hào.

Vui mừng trước những đổi thay và thành quả ấy, chúng ta luôn ghi nhớ và chân thành biết ơn sự lãnh đạo sâu sát, kịp thời của Trung ương và các Bộ, ban ngành; sự cổ vũ và giúp đỡ của các tỉnh, thành bạn, của đồng bào và chiến sĩ cả nước; của đồng bào, đồng chí Quảng Nam ruột thịt; của những người con Đà Nẵng sinh sống, làm ăn ở mọi miền đất nước và ở nước ngoài, của những tấm lòng luôn hướng về Đà Nẵng, của những con người đang sống và làm việc trên mảnh đất Đà Nẵng thân yêu, của các tổ chức và bạn bè quốc tế. Những thành quả đó chính là kết tinh của sự chung lưng đấu cật, sự cống hiến hết mình của các tầng lớp nhân dân thành phố.
Từ các bậc cao niên đến các cháu nhi đồng; từ những người áo thợ đến bà con nông dân; từ đội ngũ trí thức, sinh viên, học sinh đến các doanh nhân; từ nhân dân các phường nội thành đến các xã vùng ven; từ các làng chài ven biển đến các bản thôn miền núi. Mang trong mình lòng yêu nước nồng nàn, tình yêu quê hương cháy bỏng; tất cả đã hiến dâng công của, sức lực, tâm huyết, tài năng, trí tuệ, lao động sáng tạo không ngừng vì tương lai tươi sáng của thành phố. Họ xứng đáng là tác giả và cũng là chủ nhân của những đổi thay diệu kỳ ấy.

Cáp treo Bà Nà.
Tự hào, phấn khởi với những thành tựu đạt được trong thời gian qua cũng là dịp để chúng ta nghiêm túc kiểm điểm, chỉ ra những khuyết điểm, yếu kém nhằm tìm biện pháp khắc phục và tiếp tục vững bước tiến lên trong thời gian tới. Đó là, quy mô nền kinh tế còn nhỏ, sức cạnh tranh còn yếu; chất lượng tăng trưởng còn thấp, chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên và nguồn nhân công giá rẻ. Công nghiệp và dịch vụ chưa tạo được bước đột phá; chưa tạo được nhiều sản phẩm chủ lực; công nghiệp công nghệ thông tin chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế. Kết cấu hạ tầng còn thiếu đồng bộ và chưa thật hiện đại. Công tác quản lý đô thị còn nhiều bất cập.

Bên cạnh đó, nếp sống văn hóa, văn minh đô thị, nhà ở, việc làm, an sinh xã hội, ô nhiễm môi trường, trật tự an toàn giao thông, tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội, chất lượng giáo dục, thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, và các giá trị nhân văn, đạo đức xã hội còn nhiều vấn đề cần phải giải quyết. Chất lượng nguồn nhân lực, công tác xây dựng Đảng, phát hiện và đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý kế cận còn chưa theo kịp yêu cầu; tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí chưa được ngăn chặn có hiệu quả. Bộ máy hành chính vẫn còn cồng kềnh, kém hiệu lực, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức còn thiếu tính chuyên nghiệp; mô hình chính quyền đô thị chưa được xác định rõ, cải cách thủ tục hành chính vẫn còn nhiều hạn chế.

Thi công công trình giai đoạn nước rút. Ảnh: NHÂN MÙI
Những khuyết điểm, yếu kém nêu trên là những điều không ai mong muốn và cũng là điều khó tránh khỏi trong quá trình phát triển, nhưng chúng ta phải dũng cảm nhìn nhận, có biện pháp khắc phục và không để chúng cản trở sự đi lên của thành phố chúng ta.

Có thể nói rằng, cái được lớn nhất trong hơn mười năm qua là được lòng dân. Chính lòng dân ấy, chính sự đồng thuận ấy là nguồn lực mạnh mẽ ủng hộ, cổ vũ cho sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố. Bài học tin ở dân, dựa vào dân và có trách nhiệm với dân, hết lòng vì dân là bài học đầu tiên và muôn thuở, là bài học của mọi lúc mọi nơi. Đây cũng chính là bài học lớn và sâu sắc nhất của chúng ta trong suốt chặng đường vừa qua.

Và có thể khẳng định rằng, sự đoàn kết nhất trí cao trong nội bộ luôn được giữ vững, sự đồng thuận trong xã hội luôn được nâng cao, cùng với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo linh hoạt, sáng tạo với tinh thần trách nhiệm cao là những nhân tố cực kỳ quan trọng, mang tính quyết định để tạo nguồn lực to lớn, thúc đẩy sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố trong thời gian qua, là bệ phóng để Đà Nẵng tiếp tục tăng tốc trong những năm sắp đến.

Thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 21 sắp trôi qua với nhiều diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn cầu. Khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh liên tiếp xảy ra, chắc chắn sẽ còn tiếp tục ảnh hưởng đến chúng ta trong những năm tới. Mục tiêu của chúng ta là phấn đấu quyết liệt để Đà Nẵng trở thành một thành phố công nghiệp trước năm 2020 như Nghị quyết 33 của Bộ Chính trị đã yêu cầu.
Hướng đến một thành phố có cơ cấu kinh tế hiện đại, chúng ta phải dành sự ưu tiên cho phát triển dịch vụ, đặc biệt phải đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành phố bằng cách đẩy mạnh liên kết với các địa phương bạn trong khu vực. Hoàn thành nhanh các dự án du lịch ven biển, xây dựng khu phức hợp du lịch quốc tế tại Làng Vân, tập trung đầu tư xây dựng công viên văn hóa Ngũ Hành Sơn, gắn liền với nâng tầm lễ hội Quán Thế Âm, nâng tầm chất lượng Cuộc thi pháo hoa quốc tế để thu hút du khách.

Cầu Nguyễn Văn Trỗi - Trần Thị Lý.
Đà Nẵng sẽ là thành phố môi trường. Do vậy, công nghiệp mà Đà Nẵng hướng tới phải là công nghiệp công nghệ cao, có giá trị gia tăng cao. Chúng ta phải khẩn trương đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động khu công nghệ cao, khu công nghiệp công nghệ thông tin tập trung. Thu hút các dự án sử dụng công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, chủ yếu là các dự án sản xuất phần mềm xuất khẩu, công nghiệp phụ trợ về linh kiện điện, điện tử.

Chúng ta phải tiếp tục xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ và hiện đại hơn, tập trung vào các dự án trọng điểm như nhà ga sân bay quốc tế, cảng Tiên Sa giai đoạn 2, xây mới cảng Liên Chiểu, nhà ga tàu lửa mới, hệ thống đường giao thông nội thị, đường vành đai, đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; phát triển mạnh mẽ giao thông công cộng, khẩn trương quy hoạch và thiết kế hệ thống tàu điện ngầm, giảm dần phương tiện giao thông cá nhân; phấn đấu đến năm 2020 sẽ có những tuyến tàu điện ngầm đầu tiên và không sử dụng xe máy trong khu vực nội thành.
Tiếp tục hiện đại hóa hạ tầng viễn thông, ngầm hóa đường dây điện, thông tin, bảo đảm cung cấp điện, nước và xử lý chất thải. Bên cạnh đó, Làng Đại học Đà Nẵng, Trường Đại học quốc tế Việt - Anh, Bệnh viện Ung thư, Chương trình 10 ngàn căn hộ chung cư, Thư viện tổng hợp, Trung tâm văn hóa, Rạp xiếc, Nhà hát lớn, Bảo tàng mỹ thuật, Nhà thi đấu, Trung tâm mua sắm, Trung tâm hành chính thành phố cũng sẽ được hoàn thành. Đẩy nhanh tốc độ xây dựng các khu đô thị mới Đa Phước, Tây Bắc, Nam Cẩm Lệ, khu đô thị sinh thái và nghỉ dưỡng tại bán đảo Sơn Trà, Bà Nà-Suối Mơ, khu đô thị sinh thái Hòa Xuân gắn liền với việc xây dựng khu liên hợp thể thao, và xây dựng công viên lớn tại xã Hòa Ninh.

Chúng ta phải chú trọng hơn nữa công tác quy hoạch xây dựng đô thị, chú trọng tổ chức không gian đô thị phù hợp, hài hòa với thiên nhiên và bảo đảm phát triển bền vững; có môi trường đô thị văn minh và giàu tính nhân văn, có thiên nhiên trong lành và đời sống văn hóa cao, làm giàu bằng kinh tế tri thức; phấn đấu trở thành một trong những thành phố hài hòa, thân thiện, an bình; một trong những thành phố hấp dẫn và đáng sống. Chúng ta xây dựng một đô thị mà ở đó chúng ta cần nhiều hơn những giá trị đạo đức và văn hóa, ở đó cần nhiều hơn nhân tài và chất xám; ở đó có được sự đồng thuận lớn của mọi người nhờ chất lượng cuộc sống được nâng cao, nhờ những lợi ích cụ thể mà người dân được hưởng thụ. Chúng ta quyết tâm xây dựng Đà Nẵng trở thành một thành phố có trình độ dân trí cao, văn minh, giàu đẹp, năng động, minh bạch, thông thoáng và cởi mở; có khả năng thích ứng cao, hội nhập sâu rộng với thế giới nhưng vẫn giữ được cho mình bản sắc riêng.

Cầu Rồng  (đang thi công).
Tất cả những định hướng nêu trên phụ thuộc vào nhiều nhân tố, nhưng xét cho cùng là phụ thuộc vào chất lượng của nguồn nhân lực. Do vậy, chúng ta phải tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo, bồi dưỡng một thế hệ người Đà Nẵng biết kế thừa truyền thống yêu nước và cách mạng của cha anh, có bản lĩnh, trí tuệ của thời đại, có kỹ năng sống, biết giao tiếp và hợp tác, biết làm việc có hiệu quả, sẵn sàng dấn thân, chấp nhận mạo hiểm, luôn tự đòi hỏi đổi mới và hết lòng ủng hộ cái mới, trung thực và sáng tạo.
Chúng ta tập trung đầu tư hơn nữa cho giáo dục và đào tạo, cho nguồn lực con người, để có được một đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trình độ cao, phẩm chất tốt, tận tụy với công việc; thực sự có tâm và có tài, có năng lực tổ chức thực hiện, khả năng thích ứng cao, biết tập hợp, biết tổ chức quần chúng và biết trăn trở, lo toan cho cuộc sống của dân; có được đội ngũ chuyên gia khoa học và công nghệ giỏi, đội ngũ doanh nhân năng động, tài ba; đội ngũ công nhân chuyên nghiệp và tay nghề cao. Trường Đại học Việt-Anh đẳng cấp quốc tế sẽ sớm được hình thành, là điều kiện để Đà Nẵng vươn lên trở thành một trong những trung tâm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của đất nước.

 Để thực hiện được những nhiệm vụ đó, đòi hỏi chúng ta phải nâng cao hơn nữa năng lực tổ chức thực hiện của chính quyền các cấp; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả, trọng tâm hướng vào phục vụ dân, tôn trọng dân, phát huy sức dân, và chịu sự giám sát của dân; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức tốt, có lối sống lành mạnh, thực hiện đúng chức năng và quyền lực hành pháp, hoạt động có hiệu quả theo quy định của pháp luật, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Phải phát huy dân chủ hơn nữa để khơi dậy mọi tiềm năng sáng tạo, mọi nguồn lực trong nhân dân, để mọi người dân được thực sự làm chủ, phấn chấn làm ăn, hăng hái đóng góp của cải, công sức, ý tưởng xây dựng thành phố.

Trong quá trình phát triển, chúng ta phải thành tâm và kiên trì phát huy dân chủ, tạo sự đồng thuận xã hội đi đôi với giữ vững kỷ cương, kỷ luật. Phải làm cho việc tuân thủ, chấp hành luật pháp trở thành một nét văn hóa trong đời sống xã hội. Tăng cường hơn nữa mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Phải đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ các cấp. Đẩy mạnh đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, xây dựng hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh, năng động, phục vụ tốt nhất lợi ích của nhân dân. Phải triển khai những giải pháp đột phá về công tác cán bộ, trong đó có thi tuyển lãnh đạo cấp sở nhằm đào tạo một thế hệ lãnh đạo mới của thành phố, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, đồng thời tạo ra một môi trường làm việc, ở đó những người có nhân cách tốt được bảo vệ, tôn vinh; những người thực tài được phát huy, trọng dụng. 

Chúng ta sẽ phải xây dựng một thế hệ cán bộ Đà Nẵng dám nghĩ, dám làm, biết làm và dám chịu trách nhiệm; không sợ khó khăn, không né tránh, không ngại va chạm; biết dấn thân vì sự nghiệp chung của Đảng, của dân. Đội ngũ cán bộ đó phải có tài năng và phẩm chất, bám sát thực tiễn và gắn bó chặt chẽ với nhân dân; phải biết tự xấu hổ khi không hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Chúng ta cần phải xây dựng một phong cách làm việc nói đi đôi với làm, nói ít làm nhiều, và làm có hiệu quả, đó cũng chính là học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh một cách thiết thực nhất. Chúng ta cần phải hành động, hành động và hành động quyết liệt hơn nữa. Đã làm thì có đúng, có sai, nhưng chúng ta tin tưởng rằng, Đảng ta luôn sáng suốt và nhân dân ta luôn vị tha, công bằng.

Mỗi người trong chúng ta đều biết rằng, một Đà Nẵng phát triển giàu có sẽ mang lại sự thụ hưởng cho mọi người, mọi nhà, mọi tổ chức, đơn vị. Một Đà Nẵng phát triển không chỉ riêng cho bản thân Đà Nẵng, mà còn phải có sức lan tỏa rộng hơn, lực hút mạnh hơn đối với cả khu vực. Song, nếu một Đà Nẵng phát triển chậm chạp, ì ạch, đời sống nhân dân chậm được cải thiện, khoảng cách giàu nghèo ngày càng doãng ra, môi trường ngày càng ô nhiễm, nội bộ thiếu đoàn kết nhất trí, lòng dân không thuận thì hậu quả sẽ khôn lường. Trước hết, Đà Nẵng sẽ tự đánh mất mình, khi đó chúng ta không những có lỗi với các thế hệ hôm nay và mai sau, mà còn có tội trước bao anh hùng, liệt sĩ đã chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do cho mảnh đất này.

Chúng ta tự hào từng đi đầu chống ngoại xâm, cùng cả nước đánh bại hai đế quốc to trong quá khứ, tự hào về những thành tựu quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, nhưng cũng cần tỉnh táo so sánh với những thành phố của các nước bạn, 35 năm qua họ đã tiến những bước rất dài. Chúng ta nên tự hỏi rằng: Đà Nẵng đã phát triển xứng đáng với vị thế và tiềm năng của mình, xứng đáng với sự tin cậy giao phó của cả nước hay chưa? Đà Nẵng - một thành phố anh hùng trong chiến đấu đã viết tiếp được những trang sử huy hoàng trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa hay chưa?. Tất cả những điều đó phụ thuộc ở bản lĩnh, trí tuệ, sự lao động, sự phấn đấu quyết liệt cùng với sự năng động, sáng tạo và đầy tâm huyết của mỗi chúng ta.

Những nhiệm vụ hết sức to lớn, nặng nề đó đặt trên vai của toàn Đảng bộ và nhân dân Đà Nẵng, của mọi người và mỗi người, nhưng trước hết là của thanh niên, của thế hệ trẻ - những người chủ tương lai của đất nước, của thành phố. Tôi tin tưởng rằng, thế hệ trẻ Đà Nẵng sẽ tiếp bước cha anh, phất cao lá cờ truyền thống của quê hương anh hùng, lập nên những chiến công mới, chiếm lĩnh những tầm cao mới, viết tiếp những trang sử mới.

 Sáng nay, một buổi sáng thanh bình, cả phố phường tràn ngập cờ hoa, gần một triệu trái tim của nhân dân thành phố đang cùng chung nhịp đập, háo hức hướng về thời khắc này của 35 năm trước, lòng tràn đầy xúc động và tự hào, càng thấy yêu quý biết bao những năm tháng được sống trong hòa bình, độc lập. Trong giờ phút trang nghiêm này, chúng ta không chỉ ôn lại, không chỉ tự hào về truyền thống anh hùng của một thời chiến đấu mà còn tự suy ngẫm, nhìn lại để sống sao cho xứng đáng với truyền thống ấy.

Chắc chắn rằng, từ những nghĩa quân đã tử trận ở thành Điện Hải, đến Thái Phiên, Trần Cao Vân trước khi bị xử chém ở An Hòa; từ Nguyễn Văn Trỗi trong chín phút làm nên lịch sử, với những lời đanh thép trước họng súng quân thù đến Lê Độ ôm bom vượt sông Hàn diệt địch; hay chiến sĩ biệt động trẻ Nguyễn Văn Dự hy sinh tại đầu cầu Trịnh Minh Thế vào sáng ngày 29 tháng 3 năm 1975 trước giờ Đà Nẵng được giải phóng; tất cả những người đã ngã xuống vì Tổ quốc, vì Đà Nẵng đều có chung một nguyện ước thiết tha là đất nước được độc lập tự do, đồng bào được ấm no hạnh phúc, quê hương được xây dựng ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn.

Lịch sử vẻ vang và những ngày đang sống sôi động, hối hả không chấp nhận một Đà Nẵng chậm bước, một Đà Nẵng tụt hậu. Cuộc sống của nhân dân Đà Nẵng đang ra lệnh cho chúng ta. Tất cả thúc giục Đà Nẵng phải bứt phá đi lên.

Phát huy khí thế cách mạng hào hùng của những ngày tháng Ba lịch sử, của Đại thắng mùa Xuân 1975, dưới ngọn cờ bách chiến bách thắng của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, đi theo con đường của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn, tôi kêu gọi toàn thể đồng bào, đồng chí và chiến sĩ thành phố hãy phát huy truyền thống anh hùng cách mạng, không phân biệt quê quán, không phân biệt lương giáo, kết thành một khối thống nhất, ra sức rèn luyện bản lĩnh, nâng cao kiến thức, chung sức chung lòng, đem tất cả công sức, tâm huyết, tài năng và trí tuệ, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, vững bước tiến lên, quyết tâm xây dựng Đà Nẵng thành một thành phố văn minh, giàu đẹp góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Đó chính là quyết tâm sắt đá, là lời hứa thiêng liêng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Đà Nẵng trước anh linh của lớp lớp thế hệ đã hy sinh trên mảnh đất này. Đó chính là khát khao cháy bỏng, là cam kết đầy trách nhiệm của chúng ta với đồng bào, chiến sĩ cả nước hôm nay và với muôn đời con cháu mai sau. Đó chính là niềm tin tất thắng, là hành động thiết thực nhất của tất cả chúng ta dâng lên ngày lễ kỷ niệm trọng thể và đầy ý nghĩa này.
Nguyễn Bá Thanh
Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng,
Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân,
Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng
(*) Tại cuộc mít-tinh trọng thể Kỷ niệm 35 năm Ngày giải phóng thành phố Đà Nẵng (29-3-1975 – 29-3-2010), đồng chí Nguyễn Bá Thanh đã trình bày bài diễn văn quan trọng, khái quát chặng đường lịch sử đấu tranh anh dũng của quân và dân thành phố để giải phóng quê hương, đồng thời nêu lên những bài học sâu sắc về tinh thần đoàn kết, tạo đồng thuận của nhân dân nhằm đưa thành phố phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn mới. Báo Đà Nẵng trân trọng đăng lại toàn văn bài diễn văn quan trọng nói trên. Đầu đề do Tòa soạn đặt.

Đọc thêm