Giảm nhập siêu từ gốc

Một lần nữa, vấn đề giảm nhập siêu lại được Chính phủ đặt ra trong nghị quyết phiên họp thường kỳ 6 tháng mới đây.
Theo chi nhánh Ngân hàng Nhà nước Hải Phòng, doanh số thanh toán hàng nhập 6 tháng đầu năm của các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố gấp hơn 3 lần doanh số thanh toán hàng xuất. Còn theo Cục Thống kê thành phố, 6 tháng đầu năm, thành phố nhập siêu 41 triệu USD. Trong tổng giá trị nhập khẩu, các nhóm hàng tiêu dùng như thực phẩm chế biến chỉ chiếm 0,9%, hàng hoá tiêu dùng khác chiếm 1,5%. Giá trị nhập khẩu chủ yếu là các loại nguyên, vật liệu cho sản xuất như thức ăn gia súc và nguyên liệu chế biến, phụ liệu thuốc lá, phân bón, vải may mặc, phụ liệu giày dép, sắt thép, phôi thép, máy móc thiết bị… Trong đó, giá trị nhập khẩu máy móc, thiết bị lớn nhất, chiếm 28,4%; tiếp theo là phụ liệu giày dép 12,3%, sắt thép và phôi thép 6,4%...

Mới đây, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, nếu chỉ sử dụng các giải pháp ngắn hạn quen thuộc để giảm nhập siêu như hạn ngạch thuế quan, tăng thuế nhập khẩu đánh vào nhóm hàng tiêu dùng hiệu quả không cao vì giá trị nhập khẩu của nhóm này thấp. Muốn giảm nhập siêu bền vững và lâu dài hơn cần giải pháp phù hợp nhằm giảm nhập siêu từ gốc.

Nhìn vào cơ cấu hàng nhập của Hải Phòng, muốn giảm nhập siêu trước hết phải giảm số máy móc, thiết bị nhập khẩu. Thực tế, không phải tất cả máy móc, thiết bị các doanh nghiệp nhập khẩu, trong nước đều không sản xuất được. Một số doanh nghiệp FDI nhập khẩu các máy móc, thiết bị sản xuất từ những năm 1960 mà nước họ không cho phép vận hành. Có doanh nghiệp nhập khẩu dây chuyền quá thô sơ, cũ kỹ, chắp vá… Trong khi đó, nhiều dây chuyền, máy móc công nghệ tiên tiến trong nước sản xuất lại ít được quan tâm. Không loại trừ trường hợp có doanh nghiệp nhập khẩu chính các máy móc, thiết bị của một doanh nghiệp khác sản xuất trong nước dưới hình thức gia công hoặc bán bản quyền cho nước ngoài, mang thương hiệu của nước ngoài. Ngoài ra, trừ thép phế liệu và phôi thép, quặng…là những mặt hàng trong nước thiếu, các loại thép thành phẩm như thép cây, thép cuộn dùng trong xây dựng doanh nghiệp trong nước sản xuất còn dư thừa công suất… Như vậy, nếu giảm nhập khẩu các hàng hoá nói trên, thành phố sẽ giảm được nhập siêu đáng kể, góp phần cân bằng cán cân thanh toán quốc tế và giúp doanh nghiệp trong nước ngày càng phát triển, bảo vệ môi trường, không bị nhập khẩu rác thải công nghiệp.

Hải Đăng