Những người gìn giữ tri thức nơi thư viện Hà Nội vắng
Chia sẻ về văn hóa đọc hiện nay cô Nguyễn Thị Kim Liên người đã gắn bó với nghề thủ thư 22 năm tại thư viện trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội không khỏi nhớ lại những ngày thư viện được mọi người chờ đợi, mong ngóng từ sáng sớm.
Hoài niệm về những kỷ niệm cùng người sinh viên đã gắn bó với nơi đây cô Kim Liên chia sẻ: “Có những ngày khi thư viện đã tới giờ đóng cửa nhưng khi nhìn thấy lớp sinh viên vẫn miệt mài bên những trang sách cô đã nán lại để các bạn sinh viên ấy biết rằng cô vẫn ở đó và đồng hành cùng bạn”.
Tại thư viện trường Đại học Công nghệ giao thông vận tải, cô Nguyễn Thị Vân vẫn nỗ lực để mang sinh viên trở lại với thư viện. Cô tin rằng, dù thời đại có thay đổi, sinh viên vẫn luôn cần một không gian yên tĩnh để học tập và tìm tòi. Chính vì thế, cô Vân cùng nhà trường đã tổ chức “Ngày hội văn hóa đọc sách” thường niên như một chiếc chìa khóa để để khơi dậy niềm yêu thích đọc sách và khuyến khích sinh viên đến thư viện nhiều hơn.
![]() |
Sở hữu 40.000 cuốn sách nhưng số lượng sinh viên mượn không quá con số 100 cuốn đã trở thành động lực cho sự ra đời của “Ngày hội văn hóa đọc sách”. Ảnh: NVCC. |
Trải qua 31 năm gắn bó tại thư viện, cô Vân từng rất thành thạo trong việc quản lý thư viện truyền thống. Tuy nhiên, khi thư viện số trở thành xu hướng, cô cảm thấy mình như đang bắt đầu lại từ đầu. Trong khi những người thủ thư trẻ nhanh chóng nắm bắt các công cụ số, cô Vân lại gặp nhiều khó khăn hơn trong việc sử dụng các phần mềm quản lý thư viện số.
![]() |
Cô Vân chia sẻ: “Việc trang bị Internet tại thư viện không chỉ đáp ứng nhu cầu tìm kiếm thông tin trực tuyến của các bạn trẻ mà còn giúp thư viện có sức hút hơn”. Ảnh: Minh Nguyệt. |
Thế nhưng dù phải cố gắng nhiều hơn nữa thì cô Trần Nguyệt Ánh, thủ thư tại trường Đại học Tự Nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội vẫn mong tương lai thư viện sẽ không bao giờ đi vào quên lãng. Trước sự phát triển vượt bậc và nhanh chóng của kỷ nguyên số, cô Ánh vẫn tin rằng thư viện sẽ luôn giữ được vai trò quan trọng trong cuộc sống.
![]() |
Với cô sự thân thiện và nhiệt tình chính là những yếu tố quan trọng giúp các bạn sinh viên cảm thấy thoải mái và muốn quay lại thư viện. Ảnh: Minh Nguyệt. |
Cô mong muốn thư viện sẽ trở thành một không gian sáng tạo, nơi mọi người có thể tìm kiếm kiến thức, thư giãn và kết nối với nhau. Để làm được điều đó, với cô thư viện phải biết cách kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa sách giấy và sách điện tử, để đáp ứng nhu cầu đa dạng của độc giả.
Kiếm tìm văn hóa đọc giữa kỷ nguyên số
Khi trở thành sinh viên ngành Việt Nam học tại trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội, Peter Stuart Meese, 57 tuổi vẫn gìn giữ văn hóa đọc tại thư viện. Không chỉ là nơi lưu giữ tri thức mà nơi đây còn là nơi giúp cho Peter có cơ hội được chiêm nghiệm sâu sắc về sự văn hóa tại Việt Nam. Peter chia sẻ về những ngày còn trẻ khi học tập tại Mỹ, ông thường say mê ngụp lặn trong biển sách, từng trang sách lật giở đều mang đến những khám phá mới lạ.
![]() |
Cảm giác được cầm một cuốn sách trên tay, ngửi hương giấy cũ, lật từng trang giấy vàng ươm là một trải nghiệm lãng mạn nhất đối với Peter. Ảnh: Minh Nguyệt. |
Peter khẳng định rằng giờ đây, khi công nghệ thông tin phát triển, việc tìm kiếm thông tin trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, khi nghiên cứu về Hát Bả trạo (một nét văn hóa độc đáo thờ cá Ông của ngư dân Việt Nam), Peter nhận thấy sự hạn chế của thông tin trực tuyến. Những thông tin trên mạng thường mang tính tổng quát, khó có thể đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu về nét đẹp văn hóa của dân tộc nước bạn.
Trước thực trạng sinh viên ít tới thư viện, bạn Đinh Hồng Vân với vai trò chủ nhiệm câu lạc bộ Sách và Hành động Nhân văn tại trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội, đã triển khai nhiều hoạt động sáng tạo, nhằm thu hút các bạn sinh viên tới thư viện nhiều hơn. Bên cạnh đó, câu lạc bộ đã thổi một làn gió mới cho văn hóa đọc trong cộng đồng sinh viên khi thu hút cả những bạn trẻ không đam mê đọc sách tham gia.
![]() |
“Giai đoạn đầu, câu lạc bộ gặp khó khăn trong việc duy trì sự hứng thú của thành viên do các hoạt động mang tính định kỳ” - Hồng Vân chia sẻ. Ảnh: Minh Nguyệt. |
Hiện tại câu lạc bộ mới chỉ thu hút được tổng số thành viên là 40 thành viên, tuy nhiên không nản chí, Hồng Vân tin rằng việc thu hút các bạn sinh viên tham gia và và duy trì câu lạc bộ sách vừa là thử thách lớn cần chinh phục và cũng là sứ mệnh của câu lạc bộ.
Là người yêu sách như một người bạn hình thành nên cốt cách và tâm hồn, nhà báo Vũ Thị Tuyết Nhung nhận thấy giờ đây các bạn sinh viên đã có nhiều hoạt động đa dạng và nhiều trải nghiệm, việc các bạn cảm thấy sử dụng những phương pháp thực hành sống động hơn đọc sách là điều dễ hiểu.
![]() |
Đối với nhà báo những cuốn sách thì đem lại cho mỗi cá nhân một phong cách tiếp cận tri thức sâu lắng và bền chặt. Ảnh: Minh Nguyệt. |
Tuy nhiên, nếu có thể kết hợp những phương pháp học tập và thực hành hiện đại cùng phong cách đọc sách truyền thống sẽ tạo ra sự sôi nổi. Bên cạnh đó, sinh viên cũng sẽ giữ lại được những kiến thức chuyên sâu tốt hơn là xem những hình ảnh hay là những video trong thoáng chốc, hời hợt.