Một vụ án kinh tế liên quan đến việc hoàn thuế. Tòa Phúc thẩm - TANDTC tuyên hủy giao hồ sơ để điều tra, xét xử lại. Tuy nhiên, cơ quan điều tra lại đưa ra bản kết luận điều tra không có gì mới, khiến dư luận băn khoăn tòa sơ thẩm sẽ xét xử lại như thế nào?
Sơ thẩm kết tội
Theo Cáo trạng số 38 ngày 29/7/2010 của VKSND tỉnh Bình Dương: Cty TNHH Ninh Sơn (Cty Ninh Sơn) tại huyện Bến Cát, tỉnh Bình Dương được thành lập tháng 2/1996, do Trần Thị Lạc làm Gíam đốc và Hoàng Trọng Thành (chồng bà Lạc) làm Phó Gíam đốc, ngành nghề kinh doanh hạt điều.
Năm 2002, Lạc thành lập thêm Cty TNHH Ninh Sơn 2, tại Thị xã Đồng Xoài, Bình Phước; đến năm 2005, Cty Ninh Sơn 2 đổi thành Cty TNHH Sản xuất thương mại dịch vụ xuất nhập khẩu Tân Thành (Cty Tân Thành) và Thành được cử làm giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên; Lạc là giám đốc Cty Ninh Sơn kiêm thành viên Cty Tân Thành và Hà Văn Thành là Kế toán trưởng của Cty Ninh Sơn và Tân Thành.
Từ tháng 11/2004 đến tháng 3/2005, Cty Ninh Sơn lập hồ sơ xin hoàn thuế GTGT với số tiền là 8.021.156.797 đồng và được Cục Thuế Bình Dương hoàn thuế GTGT số tiền 7.539.868.874 đồng. Nhưng sau đó, Cục Thuế Bình Dương phát hiện 52 hóa đơn đầu vào có giá trị hàng hóa chưa thuế là 35.892.560.000 đồng, số tiền thuế GTGT đã được hoàn cho Cty Ninh Sơn là 1.794.628.000 đồng, do 4 Cty Phượng Bích, Vũ Đông, Trung Đạo và Hiền Phước tại TP. HCM xuất khống.
Cũng như Cty Ninh Sơn, Cty Tân Thành đã khai hoàn thuế số lượng hàng hóa mua khống của một số Cty cho Cty Ninh Sơn có giá trị hàng hóa là 37.461.480.000 đồng, thuế GTGT được hoàn là 1.837.074.000 đồng, sau đó Hoàng Trọng Thành và Hà Văn Thành lập hồ sơ khấu trừ thuế GTGT để chiếm đoạt 1.837.074.000 đồng…
Vì vậy, ngày 31/7/2006 Cơ quan Điều tra tỉnh Bình Dương đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Lạc (Giám đốc Cty Ninh Sơn), Thành (Giám đốc Cty Tân Thành), Hà Văn Thành (kế toán trưởng của hai Cty này) về tội “Lưu hành các giấy tờ giả”. Đến ngày 28/12/2007, đổi sang tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” (với tổng số tiền là 3.643.675.000 đồng). Ngày 14/01/2009, TAND tỉnh Bình Dương đã xét xử sơ thẩm và tuyên Lạc 12 năm tù, Thành 12 năm tù và Hà Văn Thành 12 năm tù; một số bị cáo liên quan mức án 3 đến 6 năm tù …
Phúc thẩm hủy án
Ngày 20/03/2009, Lạc, Văn Thành và Trọng Thành có đơn kháng cáo kêu oan. Ngày 09/7/2009, Tòa Phúc thẩm TANDTC tại TP HCM đã xét xử phúc thẩm và nhận định: Trong quá trình điều tra, Lạc, Văn Thành và Trọng Thành không thừa nhận hành vi khai khống số lượng hóa đơn GTGT của 4 Cty Trung Đạo, Vũ Đông, Hiền Phước và Phượng Bích để xin hoàn thuế nhằm chiếm đoạt tiền Nhà nước.
Các bị cáo đều khai: Toàn bộ số lượng hạt điều nguyên liệu mua của 4 Cty trên là có thực, các bị cáo là người trực tiếp soạn thảo và ký kết hợp đồng kinh tế trực tiếp với các Cty đối tác tại trụ sở Cty Ninh Sơn và Cty Tân Thành sau khi đã kiểm tra, đánh giá chất lượng hàng đạt tiêu chuẩn, mọi việc đều căn cứ vào số lượng, đơn giá và phiếu xuất kho của bên bán, phiếu nhập kho của bên mua, bên bán viết và xuất hóa đơn và đã được thiết lập hệ thống sổ sách tài chính, kế toán, tuân thủ đúng quy định của cơ quan thuế; tại phiên tòa phúc thẩm, các lời khai của các bị cáo và hồ sơ đều thể hiện mọi giao dịch ký hợp đồng, hóa đơn giao nhận hàng là có thật.
Hơn nữa, việc xác định có hay không thực hiện hành vi bán hóa đơn GTGT của 4 Cty do Thủy, Đông lập ra cho Cty Ninh Sơn và Tân Thành chưa được làm rõ. Với chứng cứ có tại hồ sơ thì chưa có cơ sở để xác định các bị cáo, Lạc, Trọng Thành và Văn Thành thực hiện hành vi mua bán hóa đơn GTGT để hưởng lợi. Các cơ quan tiến hành tố tụng không chứng minh được các bị cáo đã mua hàng trôi nổi để hợp thức hóa hóa đơn GTGT hay không có hàng mà các bị cáo đã ký khống…
Vì các lẽ trên, HĐXX cấp phúc thẩm đã tuyên: “Hủy phần quyết định của bản án sơ thẩm số 03/2009/HSST ngày 14/01/2009 của TAND tỉnh Bình Dương đã xét xử các bị cáo Lạc, Trọng Thành, Văn Thành về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, do việc điều tra của cấp sơ thẩm không đầy đủ mà cấp Phúc thẩm không bổ sung được. Giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Bình Dương để điều tra truy tố xét xử lại đối với các bị cáo Lạc, Trọng Thành và Văn Thành”
Tuy nhiên tại Bản Kết luận điều tra lại số 37/KLĐT-PC15 (Đ6) ngày 10/5/2010 của Cơ quan điều tra Công an tỉnh Bình Dương hầu hết vẫn giữa nguyên nội dung và không làm rõ và kết luận cụ thể những vấn đề mà tòa phúc thẩm đề cập, vẫn bảo lưu quan điểm tiếp tục truy tố, xét xử các bị cáo Lạc, Trọng Thành và Văn Thành về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” . Ngày 09/7/2010, VKSND tỉnh Bình Dương lại phê chuẩn cáo trạng (như nêu trên) vẫn quyết định truy tố , xét xử các bị cáo Lạc, Trọng Thành và Văn Thành về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”(!?)
Dư luận đặt câu hỏi: Nếu phiên xử sơ thẩm (lần 2), TAND tỉnh Bình Dương “lại” tuyên ba bị cáo trên phạm tội với mức án như cũ; nếu các bị cáo lại tiếp tục kháng cáo; nếu cấp phúc thẩm lại tuyên hủy án…thì vụ án sẽ phải kéo dài thời gian bao lâu? Những người không đủ cơ sở buộc tội nhưng bản án cứ lơ lửng trên đầu hết tháng này qua năm khác…thì mọi thiệt thòi về tinh thần, vật chất và sức khỏe thì số phận của những con người này sẽ ra sao và cơ quan nào sẽ chịu trách nhiệm?
Thiện Ngôn