Theo chỉ đạo mới nhất của Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, từ 7/8, thành phố này sẽ triển khai lực lượng xử phạt các trường hợp tham gia giao thông và tham gia giao thông công cộng không đeo khẩu trang. Trước đó, vào 3/8, tại cuộc họp Ban chỉ đạo phòng chống Covid-19, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong cũng buộc người dân ở thành phố này đeo khẩu trang nơi công cộng để tránh lây dịch bệnh cho người khác và bảo vệ sức khỏe người sử dụng.
Theo Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007, nghiêm cấm hành vi không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Vì vậy, hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng để phòng, chống Covid-19 sẽ bị xử phạt theo quy định.
Theo đó, hành vi không thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân với người tham gia chống dịch và người có nguy cơ mắc bệnh dịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế (không đeo khẩu trang nơi công cộng) sẽ bị xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng (theo điểm a khoản 1 Điều 11 Nghị định 176/2013/NĐ-CP).
Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng thuộc về Chủ tịch UBND cấp xã, thanh tra y tế (theo Điều 89, Điều 90 Nghị định 176/2013/NĐ-CP). Cụ thể, tại Điều 89. Thẩm quyền xử phạt của Chủ tịch UBND cấp xã có quyền: Phạt cảnh cáo; Phạt tiền đến 3.000.000 đồng đối với vi phạm hành chính về dân số; đến 5.000.000 đồng đối với vi phạm hành chính về y tế dự phòng, phòng, chống HIV/AIDS, bảo hiểm y tế, khám bệnh, chữa bệnh, dược, mỹ phẩm và trang thiết bị y tế.
Trong khi, tại Điều 90 quy định Thanh tra viên, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành đang thi hành công vụ có quyền: Phạt cảnh cáo; Phạt tiền đến 300.000 đồng đối với vi phạm hành chính về dân số; đến 500.000 đồng đối với vi phạm hành chính về y tế dự phòng và phòng, chống HIV/AIDS, bảo hiểm y tế, khám bệnh, chữa bệnh, dược, mỹ phẩm và trang thiết bị y tế...
Ngoài ra, hành vi không đeo khẩu trang mà làm lây lan COVID-19 có thể bị xử lý trách nhiệm hình sự về Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, (theo Điều 240 Bộ luật Hình sự 2015).
Việc xử phạt không đeo khẩu trang nơi công cộng được các địa phương khác thực hiện từ cuối tháng 3 khi Covid-19 bùng phát. Tuy nhiên, sau khi hết thực hiện cách ly xã hội từ ngày 23/4, việc đeo khẩu trang nơi công cộng chỉ dừng lại ở mức khuyến cáo. Chỉ trong khoảng một tháng cao điểm dịch ở tháng 4, riêng TP. HCM xử phạt hơn 4.300 trường hợp với gần 870 triệu đồng.
