Ngày 12-5, Hội Nghệ sĩ sân khấu Hải Phòng tổ chức hội thảo “ Sân khấu Hải Phòng- thời kỳ hội nhập và phát triển”. Đã có 5 tham luận và 2 ý kiến phát biểu tham gia, trong số này có tham luận của Đoàn nghệ thuật Múa rối được NSƯT Lê Chức- Phó chủ tịch thường trực Hội NSSK Việt Nam, đại biểu khách mời nhắc nhở nhầm thể loại vì “chỉ thiên về báo cáo thành tích”. Các tham luận khác độ dài ngắn khác nhau, nhưng đều giống nhau là chỉ ra thực trạng không mấy sáng sủa của sân khấu Hải Phòng. Điều này thực ra không mới với các đoàn Chèo, Cải lương, Kịch nói , Múa rối mà còn cả lĩnh vực hoạt động biểu diễn liên quan đến toàn bộ lực lượng nghệ sĩ, diễn viên chuyên nghiệp Hải Phòng…
 |
| Chương trình văn nghệ cầu truyền hình “Hải Phòng- phượng thắm màu cờ” chủ yếu do các nghệ sĩ TP Hồ Chí Minh thực hiện Ảnh: Duy Lê |
Nghệ sĩ chuyên nghiệp mất thiêng ?
Từ những năm 2000, các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp Hải Phòng được cảnh báo sẽ mất dần tính chuyên nghiệp. Hàng tá lý do được nêu ra như thị hiếu khán giả bị chi phối sự phát triển của các phương tiện nghe nhìn. Rồi cơ chế, chính sách của nhà nước đối với nghệ sĩ chậm đổi mới.. Nhưng báo động nhất là thiếu thành phần sáng tạo và các phương tiện, thiết bị làm nghề.
“Lỗ hổng” thiếu tác giả, đạo diễn, họa sĩ, nhạc sĩ, diễn viên và lực lượng diễn viên kế cận không chỉ thể hiện rõ qua việc dàn dựng, công diễn các vở diễn mà bộc lộ trên cả lĩnh vực hoạt động biểu diễn, trong đó có chương trình nghệ thuật lớn phục vụ nhiệm vụ chính trị, chào mừng các ngày lễ lớn của thành phố. Mặc dù có nhiều nỗ lực ở những chương trình nghệ thuật trong nhà (quy mô nhỏ), trong đó được ghi nhận như chương trình “Hải Phòng rực sáng Biển Đông” năm 2005, nhưng có một thực tế khác là lực lượng chuyên nghiệp gần như không đủ lực làm các chương trình lớn, nhất là biểu diễn ở ngoài trời. Hầu như chúng ta phải đi thuê mượn bên ngoài nhiều hạng mục. Và trong những chương trình ấy, vị thế của nghệ sĩ, diễn viên chuyên nghiệp Hải Phòng hoặc chỉ là “lực lượng cộng tác tại chỗ” (như trong chương trình nghệ thuật “Hải Phòng 50 mùa phượng nở” cách đây 5 năm của của Tổng đạo diễn - NSND Chu Thúy Quỳnh diễn tại Quảng trường Nhà hát thành phố), hoặc “ mất thiêng” trong cách nhìn nhận của các đạo diễn Trung ương. Chương trình nghệ thuật “ Hải Phòng vươn ra biển lớn” chào mừng 55 năm giải phóng Hải Phòng dịp 13-5 vừa qua là chương trình được xem là “suôn sẻ nhất, ít bị xảy ra sự cố nhất và cũng khá chuyên nghiệp trong kỹ thuật lên sóng truyền hình trực tiếp”, nhưng phía tổ chức cũng chỉ mời 55 em học sinh trường Trung học Văn hóa nghệ thuật tham gia dàn hợp xướng “ Hải Phòng thuở ấy” và giới thiệu một tác phẩm “Bác Hồ với người thợ” của nhạc sĩ Đức Thịnh. Còn lại ca sĩ chuyên nghiệp Hải Phòng thì … đứng ở xa. Chương trình ca nhạc Nhớ mãi ơn Người – Hồ Chí Minh tại Nhà hát Tháng Tám (cũng truyền hình trực tiếp) không có ca sĩ chuyên nghiệp Hải Phòng tham dự, cũng không có cả những sáng tác về Bác Hồ của nhạc sĩ Hải Phòng trong khi chung quanh sự kiện 9 lần Bác về Hải Phòng, nhiều nhạc sĩ Hải Phòng có bài hát hay, được dàn dựng và phổ biến. ( Riêng nhạc sĩ Đức Thịnh có tới 6 bài, trong đó bài “Bác Hồ với người thợ” có trong danh sách 10 bài hát về Bác Hồ do Nhà xuất bản Âm nhạc xuất bản năm 1969 và được vang lên qua các giọng hát của Đức Sơn, NSND Lê Dung). Thành thử, cũng thấy tiếc khi chương trình cũng dừng ở mức mời ca sĩ Trung ương về hát những bài hát quá quen thuộc về Bác Hồ vốn được khắp nơi hát trong dịp chào mừng kỷ niệm 120 năm Ngày sinh của Người. Cũng như vậy, các ca sĩ chuyên nghiệp Hải Phòng cũng… mất tăm trong cầu truyền hình “Phượng thắm màu cờ” trong khi một số giọng hát của TP Hồ Chí Minh ra hát tại Hải Phòng như đã thấy đâu có hay hơn những Lâm Phương, Khánh Hòa, Đức Hoài …?
Hạ Thảo
