Bộ Giao thông- Vận tải vừa đề xuất với Thủ tướng Chính phủ một phương án thu phí bảo trì đường bộ giao thông gây sốc. Theo đó, ô tô sẽ chịu mức thu phí từ 150.000 đồng -1,4 triệu đồng/ tháng và mô tô, xe máy thu phí từ 80.000 đồng /tháng - 150.00 đồng/ tháng (tùy loại xe). Với phương án này, theo tính toán sơ bộ, với 1.256.488 ô tô được kiểm định, phí sử dụng đường bộ qua ô tô sẽ thu được là 4.535 tỷ đồng. Trừ chi phí tổ chức (1,5%) còn lại khoảng 4.467 tỷ đồng/năm. Với 31.155.154 mô tô, xe máy thu khoảng 3.243 tỷ đồng năm. Số tiền không nhỏ này, theo Bộ GTVT, vẫn chưa đáp ứng nhu cầu bảo dưỡng, duy tu đường bộ mỗi năm khoảng 12.200 tỷ đồng. Và cũng theo bộ này, ô tô, xe máy đã gánh nhiều loại phí, nhưng tỷ trọng tăng so với người sử dụng phương tiện này là không lớn, có thể chịu đựng được.
Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, mức thu phí xe máy 80.000 đồng /tháng là gần bằng 10% mức lương bậc 1, rất khó thuyết phục. Mức phí bảo trì đường bộ này, cao gấp đôi, thậm chí gấp 3 tiền đổ xăng hàng tháng trong khi lương công nhân hay giáo viên chỉ từ 1 triệu 500 nghìn đồng đến 2 triệu đồng. Khoản phí này sẽ tạo thêm gánh nặng chất lên lưng những người công chức nghèo. Thu phí kiểu qua đầu phương tiện cũng tạo sự bất công giữa người sử dụng phương tiện xe cộ làm ăn và người làm công ăn lương đi đến cơ quan. Theo các doanh nghiệp vận tải, hiện nay Nhà nước đang giữ phương thức thu phí qua xăng dầu. Cơ cấu giá thành vận tải hiện đang chịu nhiều sức ép như giá phụ tùng vật tư tăng, lãi suất ngân hàng cao. Giá cước phí vận tải ở Việt
Ngân hàng Nhà nước nâng giá đồng USD lên 9%. Giá ga đã tăng lên. Giá điện cũng sẽ tăng từ 1-3-2011. Giá xăng dầu đang nhấp nhổm. Nhiều mặt hàng thực phẩm tiêu dùng, có thứ buộc phải tăng, có thứ té nước theo mưa. Phương án phí bảo trì đường bộ cũng phải tính toán thế nào cho hợp lý, để vừa có tiền cho quỹ, vừa bảo đảm không ảnh hưởng đến lạm phát và không tăng thêm gánh nặng cho nhân dân trong điều kiện giá cả tăng như hiện nay.
Quả bóng đang trong chân các cơ quan chức năng.
Dương Trọng Dật
