Gần đây, môi trường luôn là vấn đề “nóng” của thành phố với tình trạng vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường diễn ra phổ biến, có hệ thống trên nhiều lĩnh vực, địa bàn. Thực hiện nhiệm vụ phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm và các hành vi vi phạm về môi trường, các cán bộ, chiến sĩ Phòng cảnh sát môi trường là những người lính tiên phong trên mặt trận đấu tranh mới nhưng không kém phần nóng bỏng.
Đa dạng, phức tạp các hành vi phạm tội
Trong thời kỳ đất nước và thành phố mở cửa và hội nhập quốc tế sâu rộng, bên cạnh những thành tựu nổi bật trong phát triển kinh tế-xã hội, một vấn đề gây nhiều bức xúc trong xã hội là tình trạng ô nhiễm môi trường. Gần đây, tình trạng nhập khẩu phế liệu, chất thải nguy hại và các loại hàng hóa không bảo đảm tiêu chuẩn môi trường qua khu vực cảng Hải Phòng diễn biến rất phức tạp. Lợi dụng chính sách thông thoáng của Nhà nước trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, phế liệu có lẫn chất thải nguy hại được mua với giá rẻ từ nước ngoài, doanh nghiệp chỉ sử dụng phế liệu, còn chất thải nguy hại thải ra môi trường gây ô nhiễm nghiêm trọng.
Trong lĩnh vực khai thác tài nguyên khoáng sản, các tài nguyên đất đồi, đá, cát sỏi dưới lòng sông, cửa biển bị khai thác tràn lan. Hằng ngày, những vòi hút cát sục sạo dưới lòng sông, những ngọn núi, quả đồi bị nổ mìn lấy đất, đá hủy hoại nghiêm trọng tài nguyên thiên nhiên và tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự. Việc vi phạm các quy định về quản lý, vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại thường tập trung ở các hành vi quản lý và tái chế dầu thải, quản lý và vận chuyển ắc quy chì đã qua sử dụng. Vi phạm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm đang trở thành vấn đề bức xúc, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và đời sống của nhân dân. Các lĩnh vực khác như buôn bán động vật, lâm sản quý hiếm trên địa bàn Hải Phòng cũng có những diễn biến phức tạp.
Trong xu thế phát triển chung của thành phố, hàng nghìn nhà máy, xí nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh và nhiều khu công nghiệp mọc lên. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp do sợ tốn kém, không chú trọng đầu tư hợp lý cho công tác xử lý nước thải và chất thải rắn, chất thải nguy hại mà xả thẳng ra môi trường. Với nhiều yếu tố tác động trên, tình trạng ô nhiễm nguồn nước, đất, không khí… trên địa bàn thành phố đang ở mức đáng báo động.
Chủ công đấu tranh phòng, chống vi phạm
Trước tình trạng vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường ngày càng diễn biến phức tạp, cuối năm 2007, Bộ Công an có quyết định thành lập Phòng cảnh sát môi trường (Công an Hải Phòng). Thượng tá Nguyễn Đức Đáng, Bí thư Đảng ủy, Trưởng phòng Cảnh sát môi trường cho biết: “Lĩnh vực đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường đòi hỏi người cán bộ, chiến sĩ phải thông thạo nhiều kỹ thuật liên quan đến khoa học bảo vệ môi trường. Sau quá trình khẩn trương đào tạo, nâng cao năng lực, chuyên môn nghiệp vụ, các cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát môi trường, tiếp cận nhanh, phát huy năng lực trên các lĩnh vực công tác. Từ khi thành lập (năm 2007) tới nay, đơn vị xử lý hàng trăm vụ việc vi phạm về môi trường, không để xảy ra trường hợp nào oan sai. 2 năm liền Đảng bộ đạt trong sạch, vững mạnh, đơn vị đạt danh hiệu thi đua quyết thắng”.
Đảng bộ Phòng Cảnh sát môi trường xây dựng chương trình hành động về tăng cường công tác lãnh đạo, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiệp vụ cơ bản trong lực lượng cảnh sát môi trường. Qua công tác nghiệp vụ cơ bản, đơn vị xác định những tuyến, địa bàn trọng điểm, lên danh sách nhiều đối tượng sưu tra, nhất là các đường dây tội phạm về môi trường, từ đó xây dựng kế hoạch đấu tranh đạt hiệu quả cao. Với các biện pháp toàn diện trên nhiều lĩnh vực, Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường phát hiện, điều tra, xác minh hơn 400 vụ vi phạm, xử phạt hành chính nộp ngân sách hơn 5 tỷ đồng.
Mặc dù mới thành lập, quân số ít, thực hiện nhiệm vụ trên một lĩnh vực công tác mới nhưng Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường nhanh chóng đáp ứng được đòi hỏi cấp thiết đối với công tác bảo vệ môi trường. Với việc kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường thời gian qua, Phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường được các cấp, ngành và quần chúng nhân dân đồng tình ủng hộ, xứng đáng là lực lượng mũi nhọn, tiên phong bảo vệ môi trường góp phần vào sự phát triển chung của thành phố và đất nước.
Việt Hòa