Nói bầu show ca nhạc là kẻ phiêu lưu đầy quả cảm, quả không sai, bởi lẽ anh ta đã trút hết tiền của và tâm trí vào canh bạc kèn trống, đầu tư cho ca sĩ, nhưng chưa hẳn đã thấy lợi trước mắt. Lại nữa, có người còn coi ông bầu là một nhà chiến lược trong sự nghiệp kinh doanh âm nhạc và tạo dựng những hiện tượng ngôi sao thị trường thì hẳn nhiên. Nhưng nếu nói anh ta là một thế lực, luôn luôn đứng đằng sau hậu trường và có thể thao túng mọi chuyện cũng chẳng hề oan tí nào. Thật vậy, giới bầu show ca nhạc rất nhiều điều bí ẩn, vì mỗi người trong họ đều có hai mặt đan xen, một là con buôn đầy thực dụng và một là kẻ dám chết vì nghệ thuật. Mua danh ba vạn Nay ai trong giới ca nhạc TP HCM cũng thuộc câu: "Tuấn, Huy, Bình, Thuỷ, Huân". Đây là cụm từ ghép những tên bầu show ca nhạc nổi tiếng chịu chơi và có khả năng làm khuynh đảo thị trường ca nhạc hiện nay. Thực ra bầu show Quang Huy là người nổi sớm nhất và có tiếng là láu cá, khi đã tạo nên hiện tượng Ưng Hoàng Phúc và Phạm Quỳnh Anh. Tuy còn trẻ, nhưng bầu Huy có tài quản lý và tạo ra liên tục những top, hit cho ca sĩ gây ấn tượng cho tầng lớp khán giả trẻ một thời. Nhưng thành công trong một giai đoạn dài và lắm chuyện nhất lại là bầu Hoàng Tuấn. Anh là một tài năng xuất sắc khi tạo dựng ngôi sao ca nhạc Đan Trường đối với giới trẻ, nay đã tới năm thứ 13. Ngay trong năm 2010, lịch biểu diễn của Đan Trường đã kín mít, bởi sự sắp xếp các hợp đồng của bầu Hoàng Tuấn.
|
|
| Đan Trường và bầu Tuấn Thaso được xem là cặp đôi bầu - ca sĩ thành công lâu bền |
Giờ đây, mỗi khi nhắc đến Đan Trường là cái tên Tuấn Thaso (tức Hoàng Tuấn) thường đi kèm như một cặp bài trùng, không thể thiếu nhau. Thậm chí, trong đời sống phía sau ánh đèn, nhiều khi Tuấn Thaso còn nổi hơn cả Đan Trường, vì người ta coi anh như một phù thuỷ, với nhiều chiêu biểu diễn cho ca sĩ khá độc đáo. Trong giới lắm kẻ ghét anh, nhưng vô số người rất nể anh, bởi sự vững vàng trong thị trường ca nhạc hiện nay. Cùng với sự bền bỉ như bầu Tuấn Thaso, thì bầu Thuỷ Nguyễn cũng không kém cạnh khi gắn bó lâu dài với ca sĩ Nguyễn Phi Hùng, mặc dù còn khiêm tốn hơn nhiều về doanh thu. Thực tế, giọng hát Nguyễn Phi Hùng không hẳn yếu thế so với Đan Trường nhưng sự dấn thân của bà bầu Thuỷ Nguyễn còn hạn chế, mặc dù cũng đã có cách tạo scandal này nọ, nhưng vẫn chỉ dừng lại mức đều đều mà thôi. Tuy so với các tên tuổi trên thì bầu Thái Huân khiêm tốn hơn nhưng "đánh quả" bất ngờ, khi gây dựng được một Mỹ Tâm lừng danh, rồi biến luôn, với nhiều điều khó lý giải. Có người nói bầu này không chịu chơi đến cùng, nhưng chả phải, đó là một cách nghĩ và chờ đợi cái mới chăng. Bởi gặp được một giọng hát hay để quản lý không dễ và đều có số cả đấy.
| |
| Bầu Thái Huân "đánh quả" bất ngờ, khi gây dựng được một Mỹ Tâm lừng danh, rồi biến luôn, với nhiều điều khó lý giải. |
May là được. Sau đó mới là chiến lược phát lộ. Chính bầu Hoàng Tuấn hiện vẫn ngày đêm tìm tòi, trông ngóng có một giọng hát mới, kế tục chuyện làm ăn sau Đan Trường, nhưng đâu có dễ. Đây cũng là bài học đứt gánh giữa đường của ông bầu Vĩnh Thuyên với ca sĩ Lý Hải. Bởi lẽ Lý Hải một thời lừng lẫy biết bao thì ca sĩ của bầu Vĩnh Thuyên sau đó chẳng thể mọc mũi sủi tăm. Nhưng có lẽ vất vả nhất phải nói đến bầu Minh Vy khi gắn với cái tên Cẩm Ly. Mặc cho nhiều người gàn, anh vẫn kiên nhẫn tìm nhiều phương án để Cẩm Ly bật lên. Dù nhiều gian truân, ông bầu này vẫn không nản chí. Phải nói tới gần 10 năm sau anh mới phát hiện ra một Cẩm Ly thuộc về dòng dân gian hiện đại. Giờ đây hai người mới ăn nên làm ra và Cẩm Ly đã trở thành ngôi sao ca nhạc thực thụ đối với nhiều tầng lớp khán giả hiện nay.
| |
|
| Ông bầu Vĩnh Thuyên với ca sĩ Lý Hải đứt gánh giữa đường |
Khi được phỏng vấn về hiệu quả của chuyện làm ăn với ca sĩ, ông bầu trẻ Quang Huy bộc bạch: - Giàu thì không nổi. Bỏ ra một, thu lại hai nhưng lại phải bỏ ra hai, ba đầu tư tiếp. Nếu không chấp nhận đầu tư thì chỉ ăn được một lần thôi". Quả đúng như vậy khi ông bầu Hoàng Tuấn nói, "nghề này ngoài chuyện có tiền, phải có tâm và hiểu biết âm nhạc", thật có lý. Bởi sự đầu tư vào công việc này thường gặp rủi ro, bất thường, nếu không yêu nghệ thuật thì khó bền bỉ theo đuổi đến cùng. Tuy vậy, không phải ông bầu nào cũng hết lòng vì nghiệp diễn của ca sĩ, mà không ít người đã thể hiện những mặt trái, những thủ đoạn nghề nghiệp để bóc lột ca sĩ trong bất cứ hoàn cảnh nào.Bầu lắm khi cũng… bí Nhất là ca sĩ trẻ, mới bước vào nghề thường là mồi ngon cho các ông bầu nửa mùa, ít vốn. Nhiều ca sĩ đã phải gồng mình lo những món tiền, mà ông bầu nói là phải chi vào các khoản như luyện thanh, trang phục biểu diễn, quảng bá hình ảnh, làm CD… Kết quả, nhiều ca sĩ không có tài, nhưng lại háo danh đã bị lợi dụng và đều mang công vác nợ cả đời. Một số ca sĩ trẻ có chút thành công lại sợ nhất trò bớt xén cátxê của các ông bầu, với nhiều thủ đoạn khó lường. Bởi lẽ họ đều chỉ hợp đồng bằng miệng trước khi biểu diễn, nên khó xoay xở, ví dụ khi ông bầu nói bớt tiền lại để làm từ thiện cho những người nghèo ở địa phương là ca sĩ "tắt điện" liền, trong bụng rất cú, nhưng chịu. Đáng chú ý, ca sĩ trẻ sợ nhất khi ông bầu bắt làm hàng nhái, tức là đóng vai các ngôi sao đang ăn khách, để đánh lừa khán giả các tỉnh lẻ. Có ca sĩ tự kể, mình đã từng phải đóng giả Mỹ Tâm, Thanh Thảo ra hát. Hoặc có người chuyên phải hoá trang, đóng giả Đàm Vĩnh Hưng, hay Lam Trường để biểu diễn. Buồn cười nhất ca sĩ trẻ Nhật Thắng có lần ra Long An hát, theo lệnh ông bầu phải đóng giả ca sĩ Duy Mạnh, nhưng khi vừa bước ra sân khấu đã bị khán giả phát hiện, và ném đá lên sân khấu. Chưa kịp mở miệng hát, Nhật Thắng choáng váng chạy vội vào cánh gà thở dốc vì lo sợ. Chưa hết, sau đó ca sĩ này càng tá hoả vì ông bầu đã dẫn quân đi diễn nơi khác, nên không biết đi đâu mà đòi tiền mấy đêm đi hát trước đó. Lại còn chuyện ca sĩ trẻ Vương Hải Yến, khi đi hát ở một tỉnh miền Bắc cùng với một số ca sĩ khác cũng bị ép giả tên các ca sĩ như Thu Thuỷ, Cẩm Tú, Uyên Trang, Tuấn Du, Hoàng Anh Kiệt. Nhưng riêng Vương Hải Yến không chịu đội cái tên Thu Thuỷ, nên sau khi đôi co với ông bầu đã không được nhận tiền mà còn bị ăn tát, không biết kêu ai. Thật ra chẳng cứ các ca sĩ trẻ, mà ngay cả không ít ca sĩ thành danh, hạng sao như Minh Quân, Lưu Hương Giang, Phương Anh cũng đã từng bị ông bầu "quên" cátxê, mà phải đành ngậm bồ hòn làm ngọt, chỉ vì hợp đồng chẳng có gì làm bằng cớ. Ngay cả một số ngôi sao lừng danh bên cải lương khi đi hát cũng bị bầu show ăn quỵt hoặc ăn chặn một cách trắng trợn. Nhưng vì danh phận, kèm theo “bệnh sĩ” nên các nghệ sĩ như Châu Thanh, Phượng Hằng, hay như Thanh Kim Huệ, Kim Tử Long chẳng thèm đòi tiền hát làm gì. Thế đấy!
| |
| Đức Trí - bầu sô trẻ nhưng đã gặt hái nhiều thành công |
Đặc biệt, khi ca sĩ đi hát ở hải ngoại còn bị ông bầu gặm "đứt lưỡi", nên chỉ ú ớ, ấm ức không kêu lên được. Bởi lẽ, hợp đồng là thế, nhưng sau đó họ kê ra hàng loạt chi phí để bớt tiền. Ca sĩ Đan Trường và Quang Dũng thường bị ăn chặn một cách rất tự nhiên, chỉ vì trong hợp đồng biểu diễn không tính tới những chi tiết rất tỉ mỉ, mà chỉ ông bầu mới bịa ra được. Ca sĩ Quang Dũng kể, anh đã từng phải ký nhận 500 USD/đêm, trong chương trình Ngày Việt Nam ở Mỹ, nhưng thật ra không hề được nhận một xu, vì ông bầu quỵt luôn. Lại còn chuyện, có một nữ ca sĩ đi hát ở hải ngoại đã bị bầu nọ bán sang bầu kia để kiếm lời rồi mới được hát, sau khi phải chịu những chi phí không đâu, nên cátxê chẳng còn là bao. Hiện nay thị trường ca nhạc ở Mỹ và Australia, có tới 20 ông bầu, khét tiếng với danh xưng "Nhị thập đại ma", mà ngay giới nghệ sĩ hải ngoại cũng phải nể sợ và dè dặt khi làm việc với họ. Đặc biệt, có một bầu show được đặt biệt danh: "Kẻ hút máu người", bởi tính xảo trá gian manh của hắn khi ăn chặn tiền cátxê của nghệ sĩ. Mới đây, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng đi hát ở Mỹ, bị một kẻ đồng tính bất ngờ tấn công ngay trên sàn diễn, cũng không nằm ngoài sự cạnh tranh giữa các ông bầu mà thôi. Hiện nay, đội ngũ bầu show đang phát triển mạnh ở nước ta vì thị trường âm nhạc đang mỗi ngày một đa dạng và phong phú, với lực lượng ca sĩ tự phát rất đông đảo. Đáng chú ý nhiều bầu sô trẻ nhưng đã gặt hái nhiều thành công như Đức Trí, Hồ Quỳnh Hương, Phương Thanh, Thanh Thảo, Hoài Linh, Quang Hà, Thảo Minh Châu, Anh Khanh, Ngô Đình Hoà… Tuy nhiên, để vươn tới mức chuyên nghiệp thì còn hàng tá ông bầu khác phải phấn đấu nhiều lắm. Ngày nay, hiện tượng người người làm ca sĩ, nhà nhà sản xuất CD, ắt dẫn tới chuyện ông bầu trẻ cũng nảy nòi ra đời với nhiều chiến lược táo bạo, lăngxê ca sĩ, nhưng lại hết sức cò con, chụp giật dẫn đến chuyện nhiều người cửa mất nhà tan, hoặc bóc lột ca sĩ một cách thậm tệ. Hiện tượng này phản ánh mặt trái của thị trường ca nhạc đang khó kiểm soát. Cần một Bộ luật Âm nhạc hay Hiệp hội Ca sĩ? Có hai chuyện mới nhất được đề xuất hòng cứu vãn và bảo vệ quyền lợi ca sĩ đang phấp phỏng với nhiều lo toan bấy lâu nay. Một là, nhiều ca sĩ tán thành ý kiến của NSND Thanh Hoa khi đề xuất thành lập một Hiệp hội nhà nghề cho ca sĩ. Bởi lẽ hiện có hàng nghìn người đang theo đuổi nghề biểu diễn ca nhạc và đang gặp nhiều rủi ro, bị vi phạm quyền lợi mà Hội Nhạc sĩ hiện nay thường bó tay, không biết xử lý ra sao. Họ có cảm giác bị ghép vào sinh hoạt với nhạc sĩ, tuy đông đảo nhưng lại coi như sống nhờ ở đậu. Nên nghe chừng, chuyện họ đề nghị có cái lý nhất định. Còn chuyện thứ hai có vẻ nhiều ý nghĩa hơn, đó là việc một số người có trọng trách cấp thiết đề nghị cần phải ra đời Bộ luật Âm nhạc, càng sớm càng tốt. Theo họ, những luật lệ đề ra một cách chi tiết, phù hợp với tình trạng của thị trường âm nhạc hiện nay. Luật coi như bùa hộ mệnh, bênh vực, bảo đảm cho quyền lợi của nhạc sĩ và nghệ sĩ biểu diễn. Khi ấy mọi chuyện như copy tác phẩm, nhuận bút tác giả, hợp đồng biểu diễn, cátxê ngôi sao, tiền ăn bẩn của các ông bầu… sẽ dần dần bị xoá sổ và phải tuân thủ theo pháp chế. Các vụ kiện tụng khiếu nại, đều được soi xét đúng sai bằng bộ luật. Và tất nhiên cái gọi là Hiệp hội Ca sĩ kia đâu cần nữa. Vậy nên chăng, mọi chuyện hãy bắt đầu như chính nó cần phải có, càng sớm càng tốt, mặc dù đã muộn màng tới nửa thế kỷ qua
Theo Vương Tâm
ANTG Cuối Tháng
ANTG Cuối Tháng