Cuối tháng 12-2009, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược cảng biển toàn quốc, trong đó khu vực Hải Phòng gồm các cảng nước sâu cùng với hệ thống cảng cũ tạo ra hệ thống cảng biển lớn nhất cả nước. Chiến lược này thực sự mở ra cơ hội cũng như đặt ra nhiều thách thức cho thành phố Cảng.
|
Phối cảng tổng thể dự án Nam Đình Vũ. |
|
|
Từ những khó khăn…
Với hơn 200 km bờ biển, hàng nghìn km2 mặt biển và nhiều cửa sông lớn tỏa đi khắp vùng châu thổ sông Hồng, hiếm địa phương nào có nhiều lợi thế để phát triển cảng biển và dịch vụ hàng hải như Hải Phòng. Vùng đất cửa ngõ ra biển của nhiều tỉnh phía Bắc này từ lâu được xem như nơi lý tưởng để xây dựng và phát triển hệ thống cảng biển phục vụ xuất- nhập khẩu, dịch vụ hàng hải quốc tế và nội địa. Cùng với thời gian, hệ thống cảng biển Hải Phòng tiến dần ra biển và mở rộng quy mô, hiện đại đáp ứng yêu cầu phát triển thành phố, đất nước thời kỳ hội nhập khu vực và quốc tế.
Là một trong những cảng biển lớn của cả nước từ nhiều thập niên, nhưng hệ thống cảng biển Hải Phòng tồn tại khá nhiều khó khăn, bất cập. Đó là luồng lạch ngày càng bị bồi lấp dẫn tới độ sâu không đủ để đưa tàu lớn vào cảng, trong khi xu thế của thế giới hiện chủ yếu dùng tàu có trọng tải lớn. Hơn nữa, hệ thống cảng biển Hải Phòng hiện nay không có cảng chuyên dụng và đa dụng dẫn tới kéo dài thời gian tiếp nhận hàng hóa cũng như tăng chi phí vận tải, bến bãi. Bên cạnh đó, vấn đề hậu cần cảng cũng gây bức xúc bởi diện tích kho bãi nhỏ, phân tán, xa cầu cảng, hệ thống giao thông sau cảng còn nhiều hạn chế là nguyên nhân làm tắc nghẽn lượng hàng hóa lưu thông qua cảng.
Bộ Giao thông-Vận tải từng đưa ra dự báo, đến năm 2010, lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng Hải Phòng chỉ đạt 10 triệu tấn. Trên thực tế, năm 2009 đã có tới 32,5 triệu tấn hàng hóa cập cảng. Chính việc dự báo không chính xác là một trong những nguyên nhân dẫn tới việc không chuẩn bị kịp cơ sở hạ tầng phục vụ.
…đến hướng đi mới về cảng biển
Nếu không khắc phục những điểm yếu nêu trên, mà cụ thể là xây mới và cải tạo hệ thống cảng biển hiện tại, trong tương lai không xa, Hải Phòng sẽ không giữ được thế “thượng phong” như đã có về cảng biển. Vì thế, cuối tháng 12-2009, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chiến lược cảng biển toàn quốc, trong đó khu vực Hải Phòng gồm các cảng nước sâu cùng với hệ thống cảng hiện có tạo ra hệ thống cảng biển lớn nhất cả nước.
Theo nhận định của giới chuyên môn, việc đầu tư hệ thống cảng biển Hải Phòng sẽ đồng thời giải quyết 2 vấn đề đang gây búc xúc: giảm chi phí giao thông và thu hút đầu tư không những cho khu vực phía Bắc nước ta mà còn cả khu vực miền Tây Trung Quốc. Bên cạnh đó, sự phát triển hệ thống cảng biển sẽ kéo theo sự phát triển các dịch vụ vận tải, du lịch và tạo công ăn việc làm cho số lượng lớn lao động.
Cảng Nam Đình Vũ (thuộc khu vực dự án Nam Đình Vũ) với 10 bến cảng có tổng công suất thông qua lên tới 20 triệu tấn/năm, sẽ cùng với cảng Lạch Huyện và hệ thống cảng Hải Phòng tạo thành chuỗi hệ thống cảng và hậu cần cảng có năng lực chuyển hàng hóa và hành khách lớn nhất cả nước.
Cảng Nam Đình Vũ- vai trò và lợi thế
Trong quy hoạch chung hệ thống cảng biển Hải Phòng, cảng Nam Đình Vũ được đặc biệt chú ý bởi những lợi ích trước mắt và lâu dài mà nó đem lại. Trước hết, cảng Nam Đình Vũ sẽ góp phần giảm tải cho hệ thống cảng biển Hải Phòng ngày càng quá tải- điều mà các chủ tàu, chủ hàng đang bức xúc. Hiện một số tàu, đặc biệt là hàng rời, thời gian neo đậu chờ bốc hàng lên tới 20 ngày.
Bên cạnh đó, quy hoạch cảng đồng bộ với hệ thống hậu cần cảng (gắn liền cảng với khu công nghiệp, hệ thống giao thông…), cảng Nam Đình Vũ sẽ góp phần khắc phục tình trạng hậu cần cảng biển Hải Phòng hiện manh mún. Với 187 héc-ta trong khu vực dự án Nam Đình Vũ được dành cho hệ thống kho bãi, “bài toán khó” về kho bãi của hệ thống cảng biển Hải Phòng -vừa nhỏ, vừa phân tán trong khu vực nội thành dẫn tới chi phí vận chuyển, lưu kho cao, giải phóng hàng hóa khó khăn sẽ được giải quyết. Hơn nữa, trong số 187 héc-ta kho bãi nêu trên, còn cả phần dự trù kho bãi cho cảng nước sâu Lạch Huyện.
Ngoài ra, cảng Nam Đình Vũ, với độ sâu có thể đón tàu 2 vạn tấn cập cảng, sẽ giải quyết những khó khăn về độ nông của cảng biển Hải Phòng trong lúc cảng nước sâu Lạch Huyện chưa đưa vào sử dụng. Vị thế này vô hình trung biến thành lợi thế cạnh tranh mà không cảng biển nào trong hệ thống cảng biển Hải Phòng có được.
Cảng Nam Đình Vũ còn có lợi thế lớn nữa là gắn kết trực tiếp với hệ thống giao thông liên tỉnh (đường ô tô, đường ô tô cao tốc Hà Nội- Hải Phòng, hệ thống đường Tân Vũ- Lạch Huyện, đường sắt). Vì thế, giảm đáng để đầu vào- đầu ra của cảng và dẫn tới lợi thế về giá cả cạnh tranh.
Xuất phát từ những lợi thế nêu trên, giới chuyên môn nhận định, mặc dù không phải cảng nước sâu, tổng công suất hàng hóa thông qua không quá lớn, nhưng cảng Nam Đình Vũ sẽ trở thành điểm nhấn trong hệ thống cảng biển Hải Phòng bởi vai trò và những lợi thế đặc biệt của mình./.
Thái Phan