Ngân hàng khó huy động vốn

Tại buổi làm việc mới đây với các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Nguyễn Văn Giàu cho biết, trong quý 1-2010, lãi suất (LS) cơ bản của đồng Việt Nam vẫn được giữ ở mức 8%/năm, nghĩa là LS cho vay của các TCTD sẽ không được vượt quá 150% lãi suất cơ bản. Tuy nhiên, để “cởi trói” cho các TCTD, NHNN cho phép cho vay LS thỏa thuận đối với các khoản vay trung và dài hạn.

Theo báo cáo của NHNN chi nhánh thành phố, huy động vốn của các TCTD trên địa bàn trong 2 tháng đầu năm 2010 tăng không cao. Điều này phản ánh tình hình khó thu hút nguồn tiền gửi từ người dân ở các NH, mà nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do LS huy động không hấp dẫn. Mặc dù hầu như các NH đều đã nâng LS huy động các kỳ hạn từ 1-12 tháng lên 10,49%/năm, có NH là 10,499%/năm, cộng thêm các chương trình khuyến mại như tặng quà, tặng tiền, tặng LS, rút thăm trúng thưởng… đã đẩy LS huy động trên thực tế tăng lên đến 12%-13%/năm, song nguồn vốn huy động vẫn chưa đạt được mục tiêu đề ra.

Tuy nhiên, với việc được phép cho vay LS thỏa thuận đối với khoản vay trung và dài hạn, các TCTD đã tăng huy động vốn. Biện pháp phổ biến nhất là tặng LS, bên cạnh các chương trình khuyến mại bốc thăm trúng thưởng. Tùy theo mức tiền khách hàng gửi tiết kiệm, LS được tặng thêm sẽ từ 2% - 2,5%/năm, có NH áp dụng mức tặng thêm tới 0,65% cho các khoản tiền gửi kỳ hạn 3 tháng. Nhiều NH cũng đã cho vay cá nhân trở lại, như NH Quân đội cho vay mua nhà, NH Hàng hải cho vay thế chấp bằng sổ đỏ, sổ tiết kiệm...

Song, theo đánh giá của một số lãnh đạo NHTM, tình hình huy động vốn vẫn còn khó khăn, với xu hướng thị trường như hiện nay, việc huy động nguồn vốn trung và dài hạn không hề dễ. Và nếu LS cơ bản không được điều chỉnh, khả năng huy động vốn sẽ là bài toán khó. Vì thế, các NH đang tung ra nhiều sản phẩm mới, kỳ vọng giữ được nguồn tiền tiết kiệm. Đặc biệt, các NH bắt đầu chuyển hướng kích thích người gửi tiền quan tâm đến kỳ hạn tiền gửi dài hạn. Và để có nguồn cho vay, các NH phải huy động vốn dài ngày bằng mọi cách. Chính vì vậy, cạnh tranh về huy động tiền gửi sẽ càng trở nên gay gắt và khó có thể tránh được việc vượt trần cho phép hiện nay.

Việc doanh nghiệp và NH đang cần không chỉ một cơ chế LS thỏa thuận hoàn toàn, tức là áp dụng cho mọi khoản vay không kể kỳ hạn dài, ngắn, để dòng vốn lưu thông, mà còn là một mặt bằng LS ở khoảng 12-13%/năm để phát triển sản xuất. Phát biểu trong buổi gặp mặt tri ân khách hàng của Ngân hàng TMCP Sài Gòn mới đây, Tổng giám đốc một công ty cổ phần trên địa bàn thành phố đã đề nghị NHNN chi nhánh thành phố có những cơ chế, chính sách linh hoạt để hỗ trợ cho doanh nghiệp được vay với mức LS trung bình. 

Trước đó, lãnh đạo NHNN cũng đã cho biết trong những tháng tới, NHNN sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, chủ động và thận trọng để kiểm soát tổng phương tiện thanh toán và tín dụng đối với nền kinh tế tăng khoảng 25%, LS và tỷ giá phù hợp với mục tiêu và điều kiện kinh tế.

Bài và ảnh: Thành Lân