Đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe
Được coi là một trong những mặt hàng chủ lực nên từ lâu ngao đã được tỉnh Nam Định quan tâm xây dựng nhiều chính sách phát triển hỗ trợ bà con nuôi, nhưng chủ yếu là phục vụ thị trường nội địa. Đến năm 2004, ngao ở Nam Định được châu Âu (EU) chấp nhận là thực phẩm an toàn cấp B thì việc chú trọng sản xuất cũng như đảm bảo chất lượng ngày càng trở nên quan trọng, được kiểm tra, giám sát một cách chặt chẽ từ môi trường cho tới con giống.
Hiện Nam Định có 2150 ha nuôi ngao giống và ngao thương phẩm, trong đó, phân bố chủ yếu tại huyện Giao Thủy với 1900 ha, 250 ha còn lại thuộc huyện Nghĩa Hưng. Mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 30.000 tấn. Dự kiến, nếu năm 2017 thuận lợi thì tổng sản lượng có thể đạt 33.000 tấn. Việc tập trung sản xuất kết hợp đổi mới, áp dụng khoa học kỹ thuật đã giúp nâng cao năng suất đáp ứng nhu cầu sử dụng ngao tại thị trường trong nước và xuất khẩu sang Trung Quốc.
Ông Trần Xuân Lại – Giám đốc Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản Nam Định, thông tin: Trước đây, thủy sản chủ yếu được tiêu thụ trong nước và xuất sang thị trường Trung Quốc. Nhưng gần đây, lượng ngao thương phẩm tiêu thụ qua Trung Quốc giảm mạnh, cộng với việc bị ép giá khiến giá ngao nhiều lúc xuống thấp. Vì vậy, việc mở rộng thị trường tiêu thụ sang các quốc gia khác vừa nhằm đảm bảo sản xuất, vừa ổn định giá ngao, tránh xuống thấp như một số mặt hàng khác, khiến người sản xuất lao đao.
Được biết, EU là thị trường khó tính với nhiều tiêu chuẩn khắt khe, trong đó chất lượng luôn là tiêu chí hàng đầu. Dù được đánh giá là thị trường tiềm năng nhưng để hàng Việt Nam có thể thâm nhập thành công vào thị trường này thì doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) theo tiêu chuẩn quốc tế và các điều khoản đã cam kết với đối tác.
Nhờ việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định về nuôi trồng, mới đây Cty Thủy sản Lenger Việt Nam (thuộc Tập đoàn Lenger Seafood của Hà Lan) đã xuất khẩu thành công 5 container với hơn 100 tấn ngao sạch của Nam Định sang EU.
Ông Nguyễn Hồ Nguyên – Giám đốc Cty thủy sản Lenger Việt Nam cho biết: Nam Định có diện tích nuôi ngao rộng lớn, là vùng biển có độ mặn phù hợp, lượng bùn trong giới hạn cho phép và nước không nhiều chất độc hại, đảm bảo ATVSTP. Để xuất khẩu sang EU thì ngao phải đảm bảo hai yêu cầu. Thứ nhất, ngao phải thật sạch, không được để có cát, có chất bẩn và không có kim loại nặng. Thứ hai, phải được hấp chín để đảm bảo chất lượng của ngao trên cả hành trình xuất ngoại.
Tại Lenger Việt Nam, nhờ được kế thừa công nghệ làm sạch của Hà Lan và đây là điểm khác biệt lớn so với các công ty khác. Hệ thống dây chuyền công nghệ trị giá 2 triệu USD có công suất lên tới 300 tấn ngao/ngày cho ra nhiều sản phẩm không chỉ ngao nguyên con đông lạnh mà còn ngao thịt, ngao đồ hộp. Điều này cho phép số ngao nguyên con không xuất ngoại được sẽ đem chế biến thành ngao đóng hộp. Dự kiến sắp tới Lenger Việt Nam còn có dây chuyền làm thịt ngao đông lạnh bằng ni-tơ lỏng, một công nghệ rất mới mà Việt Nam chưa ai làm.
Tham vọng mở rộng thị trường ngao
Nguồn ngao nguyên liệu của Lenger Việt Nam được lấy tại huyện Nghĩa Hưng và đang khảo sát tại huyện Giao Thủy. Với quy trình làm sạch khép kín từ khâu nhập nguyên liệu đã được làm sạch tại nguồn, công ty tiếp nhận và tiếp tục xử lý bằng công nghệ làm sạch nhằm giảm tối đa khuẩn Ecoli. Sau đó, ngao sẽ được hấp chín, đóng hộp chuyên dụng chuẩn bị công đoạn cấp đông. Cuối cùng là chuyển vào phòng trữ đông với nhiệt độ âm 16 -180C nhằm bảo đảm chất lượng ngao không thay đổi, đủ điều kiện và tiêu chuẩn cho xuất khẩu.
Bên cạnh đó, công ty cũng xây dựng các chương trình đào tạo một cách bài bản theo quy định của NAFIQAD để chọn ra những công nhân đủ năng lực vận hành hệ thống máy móc.
Theo ông Nguyên, tháng 6 vừa qua Cty đã xuất chào hàng một số container nhưng vẫn đang chờ phản hồi từ phía EU và người tiêu dùng ở đó. Sắp tới, cty sẽ mở rộng thị trường sang Hàn Quốc, Nhật Bản, các nước hồi giáo… từng bước đưa ngao Nam Định thâm nhập sâu vào thị trường quốc tế.
Dự kiến sang năm Lenger Việt Nam có khả năng sẽ xuất khoảng 11.000 tấn ngao bao gồm cả đông lạnh lẫn ngao hộp. Ngoài ra, công ty cũng định hướng trở thành đầu tàu trong việc phát triển nuôi ngao tại khu vực miền Bắc với điều kiện các tỉnh đảm bảo môi trường an toàn, đặc biệt là không được có thành phần kim loại nặng. Với dự kiến này, sản phẩm ngao sẽ là thế mạnh để Việt Nam tham gia vào TPP.
Những thành công ban đầu của Lenger Việt Nam đã mở ra một hướng tiêu thụ đặc biệt cho ngao sạch Nam Định và trở thành hiệu ứng trong việc mạnh dạn đầu tư thành tựu khoa học – kỹ thuật trong sản xuất và chế biến nhằm nâng cao sức cạnh tranh cho các doanh nghiệp của Việt Nam.
