Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM được người dân tỉnh Nghệ An hưởng ứng, tham gia nhiệt tình, bằng hành động, việc làm tự giác của mỗi người. Điểm nổi bật của phong trào xây dựng NTM ở Nghệ An mỗi đoàn thể đều có Chương trình hành động, đem lại kết quả cao. Hội phụ nữ có phong trào “5 không 3 sạch”; “Xây dựng đoạn đường hoa”. Hội Cựu chiến binh phong trào “Tổ tự quản”. Hội nông dân “Mỗi làng, xã một sản phẩm”. Đoàn thanh niên “Tuổi trẻ Nghệ An chung tay xây dựng NTM”….Xuất hiện nhiều gương điển hình tiên tiến.
Huyện Nam Đàn có xã Kim Liên, huyện Yên Thành có xã Sơn Thành, xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu. Các huyện từ những điển hình tiên tiến này nhân thành diện rộng. UBND tỉnh ban hành Quyết định 2337/QĐ-UBND Bộ tiêu chí thôn, bản NTM áp dụng trên địa bàn các xã miền núi giai đoạn 2017-2020 là động lực, cho phong trào xây dựng NTM ở các xã khó khăn miền Tây Nghệ An. Phong trào lan tỏa rất nhanh đến 100% thôn, bản các xã đặc biệt khó khăn.
Đến nay có 841 thôn, bản đạt chuẩn NTM (trong đó có 698 thôn, bản thuộc các xã miền núi khó khăn). Có nhiều mô hình đạt hiệu quả cao như: xây dựng NTM gắn với du lịch cộng đồng, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, ở xã Yên Khê (Con Cuông), Châu Tiến (Quỳ Châu), Tiên Kỳ (Tân Kỳ). Nhóm liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa xã Kỳ Tân (Tân Kỳ), Mường Nọc (Quế Phong)…
Qua 10 năm xây dựng NTM tỉnh nhà đã huy động được một nguồn lực trong dân rất lớn: 56.081 tỷ đồng, huy động từ lồng ghép là 9.209 tỷ đồng. Nhân dân đã hiến 6,8 triệu mét vuông đất, hơn 6,3 triệu ngày công lao động. Toàn tỉnh đã quy hoạch vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với 8 nhóm cây trồng. Đến nay tỉnh đã hình thành những vùng chuyên canh cây công nghiệp rộng lớn như: cam, cao su, chè, cà phê, chanh leo, dứa, lạc.
Tính đến thời điểm hiện nay tỉnh có 9.502 ha đất sản xuất nông nghiệp ứng dụng một số khâu công nghệ cao (chiếm 3,1% diện tích canh tác nông nghiệp). Giá trị sản xuất bình quân của nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao từ 200-250 triệu đồng/ha/năm. Tỉnh có 182 sản phẩm nông nghiệp lợi thế, 158 làng nghề tạo việc làm cho hàng nghìn lao động.
Phát triển hạ tầng đạt nhiều thành tựu to lớn, từ năm 2011 đến nay toàn tỉnh đã nâng cấp, làm mới được 10.164,0 km đường giao thông nông thôn, với tổng kinh phí 13.071,19 tỷ đồng, đưa 298/411 xã trong tỉnh đạt tiêu chí giao thông, đạt 72,51%. Từ khi thực hiện Chương trình xây dựng NTM đến hôm nay toàn tỉnh đã xây dựng, nâng cấp được 5.155,7km đường điện, tổng kinh phí 2.859,68 tỷ đồng, có 368/411 xã đạt tiêu chí điện, đạt 89,54%.
Bằng vốn lồng ghép chương trình và do dân đóng góp, giai đoạn từ năm 2016- 2020 Nghệ An xây dựng mới thêm 112 trường học, nâng tổng số trường được xây dựng từ khi thực hiện xây dựng NTM đến nay 289 trường. Toàn tỉnh có 1.104/1.519 trường học các cấp đạt chuẩn quốc gia. Hiện nay 100% xã trong tỉnh hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học, phổ cập trung học phổ thông cơ sở, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi.
Từ năm 2016 đến nay trong toàn tỉnh đã xây dựng thêm 284 nhà văn hóa đạt chuẩn, nâng tổng số nhà văn hóa đạt chuẩn lên 681 nhà, với tổng chi phí 2.179,34 tỷ đồng. Nâng cấp, xây dựng mới 78 chợ nông thôn, với kinh phí 5.012,124 tỷ đồng.
Được đầu tư nhiều nguồn vốn khác nhau các trạm y tế vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh xây dựng nhà đảm bảo diện tích, mua sắm trang thiết bị đồng bộ. Hiện nay vùng nông thôn 90% trạm y tế có bác sĩ, y sĩ sản nhi. 100% nhân viên y tế thôn, bản đều qua đào tạo. Tỷ lệ phủ bảo hiểm y tế ngày càng tăng, hiện nay đạt khoảng 90%. Tỷ lệ người dân sử dụng nước hợp vệ sinh theo qui chuẩn Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn đạt 84,5%.
Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, năm 2015 là 12,01% đến nay hộ nghèo chỉ còn 4%, ước cuối năm 2020 giảm còn 3%. Thu nhập khu vực nông thôn năm 2015 chỉ đạt 19,6 triệu đồng/ người/ năm đến nay đạt khoảng 30,4 triệu đồng/người/ năm, ước thực hiện đến cuối năm 2020 đạt 32 triệu đồng/ người/năm.
Trong giai đoạn 2016- 2020 thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM toàn tỉnh có 9 tập thể, 3 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Tỉnh Nghệ An được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba trong giai đoạn 2010-2020 và 2 đơn vị thành phố Vinh, huyện Nam Đàn được trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba…
Không thỏa mãn với thành tích đạt được tỉnh Nghệ An quyết tâm thực hiện tốt phong trào “Cả nước chung tay xây dựng NTM” trong những năm tiếp theo. Tỉnh đề ra mục tiêu cụ thể năm 2021: xây dựng 70 vườn chuẩn NTM, 5 khu dân cư nông thôn kiểu mẫu, phấn đấu có thêm 20 xã, 50 thôn, bản đạt chuẩn NTM, 15 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 3 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, ít nhất có 2 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn NTM.
