Nhân lực chất lượng là một yếu tố quan trọng thúc đẩy sự nghiệp CNH-HĐH. Tuy nhiên, trong công tác đào tạo nhân lực chất lượng cao, các viện, trường chú trọng nhiều đến giảng dạy kiến thức chuyên ngành mà ít quan tâm giáo dục ý thức, lối sống, tác phong công nghiệp.
Cung không đủ cầu
Chuẩn bị cho hội thảo chương trình đối tác đổi mới sáng tạo Việt Nam-Phần Lan, đơn vị tổ chức được giao nhiệm vụ cần tìm phiên dịch có khả năng dịch đuổi (dịch ca bin). Sau khi liên hệ một số địa chỉ trên địa bàn thành phố, đơn vị tổ chức quyết định mời phiên dịch viên từ Hà Nội. Lý do là những người được ban tổ chức liên hệ không đáp ứng yêu cầu, bởi người dịch đuổi không chỉ có khả năng nghe tốt, trí nhớ tốt, có khả năng diễn đạt mà cần kiến thức cũng như am hiểu các lĩnh vực kinh tế, văn hóa-xã hội.
Một cán bộ y tế cho biết: Đơn vị cần tuyển dụng bác sĩ dự phòng bổ sung lực lượng lao động đang thiếu. Nhưng sau một thời gian thông báo tuyển dụng, số hồ sơ đăng ký không nhiều. Trong số hồ sơ nộp dự tuyển chỉ có 1 ứng cử viên tốt nghiệp đại học hệ chính quy, các trường hợp còn lại đều tốt nghiệp hệ chuyên tu.
Giám đốc Bệnh viện hữu nghị Việt-Tiệp Lê Trung Dũng cho biết: Bệnh viện đang xây dựng đề án thành lập Khoa dinh dưỡng phục vụ bữa ăn hằng ngày cho người bệnh, người nhà và nhân viên y tế. Nhưng sau nhiều năm mới tuyển được bác sĩ chuyên ngành dinh dưỡng. Lý giải về sự thiếu nhân lực này, lãnh đạo bệnh viện cho biết, hằng năm, số thí sinh đăng ký theo học ngành này ít. Vì vậy, các sinh viên sau khi tốt nghiệp đại học đều được Viện dinh dưỡng Trung ương tuyển dụng, rất ít sinh viên trở về địa phương làm việc.
Các bệnh viện đa khoa quận, huyện gặp nhiều khó khăn nhất trong việc thu hút bác sĩ về làm việc như Bệnh viện đa khoa huyện Cát Hải, Bệnh viện đa khoa quận Đồ Sơn... Nhiều bác sĩ chấp nhận làm việc không hưởng lương để bám trụ bệnh viện lớn ở nội thành. Hoặc nhiều bác sĩ có nguyện vọng được đi đào tạo nâng cao trình độ, nhưng khi học xong, lại xin chuyển công tác, không về đơn vị cũ. Bác sĩ Vũ Thị Thủy, Giám đốc Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng cho biết: Không chỉ trạm y tế, bệnh viện đa khoa quận, huyện mà cả bệnh viện lớn cũng có tình trạng như vậy.
 |
| Sinh viên Trường Cao đẳng Hàng hải trong giờ thực hành. |
Đào tạo kỹ năng, phong cách sống
Nhiều đơn vị thiếu nhân lực có nhu cầu tuyển dụng lao động, song số người đáp ứng yêu cầu không nhiều. Có thực tế, cơ quan, đơn vị tuyển được người đáp ứng đủ điều kiện về chuyên môn thì lại thiếu kỹ năng sống và tác phong công nghiệp. Có nhân viên mới về đơn vị khả năng giao tiếp hạn chế, thiếu kỹ năng làm việc nhóm, không phối hợp với các nhân viên trong đơn vị thực hiện nhiệm vụ mà chỉ quan tâm đến công việc chuyên môn của bản thân, thiếu tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động như “đi muộn, về sớm”. Mặc dù một số trường đại học quan tâm đào tạo kỹ năng sống cho sinh viên hoặc liên kết đào tạo theo địa chỉ, song thời gian dành cho môn học đó không nhiều mà chủ yếu đào tạo kiến thức.
Một bác sĩ làm việc lâu năm trong ngành Y tế chia sẻ: Trước kia, chúng tôi đi học, thầy giáo không chỉ dạy kiến thức mà còn hướng dẫn chúng tôi từ cách bắt tay khám bệnh đến cử chỉ, thái độ, ánh mắt dành cho người bệnh như đối với người thân. Khám bệnh cho người bệnh phải chăm chú lắng nghe, không bỏ qua những chi tiết dù nhỏ nhất, không quá phụ thuộc thiết bị, máy móc. Bởi trong trường hợp thiết bị trục trặc, bác sĩ không kiểm tra kỹ cứ theo kết quả đó mà chẩn đoán sẽ vô tình làm cho bệnh nặng thêm hoặc người không có bệnh thành có bệnh.
Nguyên Phó thủ tướng Vũ Khoan khi nói chuyện tại CLB Bạch Đằng khẳng định, đào tạo nhân lực chất lượng cao là một trong những khâu đột phá đáp ứng yêu cầu sự nghiệp phát triển là lựa chọn đúng. Song việc đào tạo cần chú trọng đào tạo trình độ và đạo đức, lối sống. Trong xã hội công nghiệp rất cần những con người có ý thức, lối sống, tác phong công nghiệp. Có như vậy mới tiến tới xây dựng xã hội văn minh, hiện đại./.
Khôi Nguyên
