PV: Thưa ông, có tiêu chí nào để lựa chọn các vấn đề yêu cầu chất vấn các bộ trưởng?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Thực chất không có tiêu chí nào cụ thể. Nhưng vấn đề nào người dân quan tâm, báo chí đưa nhiều, sẽ là cơ sở để lựa chọn. Nếu để có một thước đo thế nào là bức xúc hơn, thế nào là nóng hơn thì rất khó. Nhưng chắc chắn là chúng ta đều cảm nhận được cử tri đang bức xúc vấn đề gì, vấn đề gì đang nóng trong dư luận xã hội.
PV: Nhiều người cho rằng trong thời gian vừa rồi, ngành ngân hàng có rất nhiều vấn đề, và chắc là Thống đốc rất muốn giải trình với cử tri. Nhưng 2 kỳ họp gần đây ngành ngân hàng không có trong danh sách chất vấn. Vậy lý do ở đây là gì?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Lý do chắc là việc của ngân hàng khá ổn. Tức nó không có bức xúc.
PV: Có những Bộ trưởng, như Bộ trưởng Giáo dục cứ thường niên lại lên chất vấn. Có vấn đề gì đằng sau công việc của họ không?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Phải nói giáo dục có rất nhiều đổi mới, mà những cái đổi mới thì còn nhiều ý kiến khác nhau, có cái ủng hộ, có cái còn băn khoăn nhưng xu hướng chung thì nên ủng hộ.
Những cái mới rõ ràng còn ý kiến khác nhau, mà ý kiến khác thì dễ bị chất vấn. Như bỏ chấm điểm đối với học sinh tiểu học, những người quen được con khoe điểm 10 thì thấy điều đó là bức bối. Cái gì cũng có 2 mặt, thực chất là xem phương án nào tốt hơn thôi. Cứ quen chạy theo điểm số thì trẻ em phát triển các kỹ năng rất méo mó. Trẻ em chơi mới phát triển toàn diện được. Tuy nhiên, với phương án không chấm điểm cũng khiến sức học của trẻ em có vẻ không cao. Điều đó để nói không phải cái gì cũng được tất cả các mặt.
PV: Ông có thể nói rõ hơn?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Bây giờ ai cũng than, được mùa mất giá, không xuất được, không bán được, sức ép lên người nông dân. Do vậy, làm thế nào để bảo vệ lợi ích của người nông dân, mà nông dân chiếm gần 70% của dân số của ta.
PV: Nhưng câu chuyện bán mua lại là của Bộ Công thương?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Bây giờ có thể ở Bộ Công thương và Bộ Nông nghiệp. Anh nói là thị trường, nhưng rõ ràng thị trường chỉ là một nửa, còn sản phẩm anh làm có bán được ra thị trường hay không. Rồi anh có làm dư cung không – nhiều người nói rằng nền nông nghiệp của mình là nền nông nghiệp dư cung. Cái đó có đúng không?. Rõ ràng anh không bán được thì dư cung.
PV: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp cũng thường xuyên lên chất vấn trước diễn đàn Quốc hội. Vậy có đặt vấn đề trách nhiệm về lời hứa của bộ trưởng trước đại biểu, cử tri?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Chất vấn là cơ hội, để Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp giải trình chính sách, cố gắng của mình, hơn là để ông phải hứa thực hiện cái này cái kia. Tất nhiên ở đó anh hứa, giải trình ra rồi thì phải làm.
PV: Có những Bộ trưởng cả khóa QH, không bao giờ thấy đăng đàn giải trình. Liệu có vấn đề đặc thù gì không, thưa ông?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Tất nhiên có vấn đề đặc thù. Những vấn đề quốc phòng, an ninh là cơ mật của quốc gia, mà đã nói đến QH là hoạt động công khai. Thực chất ngoại giao cũng vậy, thậm chí Hiến pháp của Mỹ quy định rõ Ngoại giao là quyền của hành pháp, không phải chất vấn. Ngoại giao thường là những vấn đề rất cơ mật, như đàm phán, sách lược và chiến lược đàm phán thế nào mà nói bung bét ra thì người ta biết hết.
PV: Ví dụ như vấn đề biển Đông, nếu được chất vấn thì bộ trưởng nào ngoài Quốc phòng và Ngoại giao?
Ông Nguyễn Sỹ Dũng: Biển Đông là vấn đề quốc phòng và an ninh. Những vấn đề như vậy, thường các nước có thiết chế khác để giải trình, chứ không giải trình ở phiên toàn thể được. Có 2 yếu tố ở các nước không bao giờ thảo luận công khai, một là vấn đề khó khăn – nếu thảo luận công khai nói cho "sướng miệng", nói theo dân túy thì sao được, anh phải quyết định, mà quyết định thì rất khó khăn, chẳng hạn như vấn đề tăng học phí. Trong trường hợp như vậy QH các nước họp kín nhưng không phải là bí mật, họp kín là một khuôn khổ để nói được.
Thứ 2 là vấn những vấn đề quốc phòng, an ninh thì phải họp kín vì phải hạn chế tối đa nguy cơ lộ sách lược của đất nước.
PV: Xin cám ơn ông!
