Tháng Năm này, khu du lịch Đồ Sơn sôi động với hàng nghìn người dân, du khách về tham quan nghỉ dưỡng, nhưng còn ít người biết về mảnh đất Đồ Sơn chứa trong mình bao huyền thoại lịch sử. Cùng với Bến Nghiêng- nơi chứng kiến những tên thực dân Pháp cuối cùng rút khỏi miền Bắc ngày 13-5-1955, Bến tàu không số K15- nơi khởi nguồn con đường huyền thoại- đường Hồ Chí Minh trên biển, là những địa danh lịch sử nổi tiếng trong nước và thế giới trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
 |
| Bến tàu không số K15 (Đồ Sơn), nơi xuất phát của những con tàu không số chi viện cho chiến trường miền Nam chống Mỹ. |
Bến tàu không số K15 nằm cạnh khu resort của Công ty liên doanh du lịch quốc tế Hải Phòng, dưới chân đồi Nghinh Phong- một trong những thắng cảnh đẹp nhất khu du lịch Đồ Sơn. Cuối năm 1961, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Đoàn vận tải thủy 759 (tiền thân của Lữ đoàn 125 sau này), với nhiệm vụ chở hàng chi viện cho miền Nam bằng đường biển. Chuyến tàu đầu tiên của đơn vị đến được miền Nam không chỉ mang theo chỉ thị của của Quân ủy Trung ương về việc mở đường vận chuyển chiến lược trên biển mà còn mang theo những tấn vũ khí, hàng hóa, lương thực, quân nhu tiếp sức cho bộ đội và đồng bào ta ở miền Nam chống Mỹ. Từ đây, bến tàu K15 cạnh Thung lũng Xanh ở khu 3 Đồ Sơn trở thành điểm xuất phát bí mật của những con tàu lúc ẩn, lúc hiện trên biển. Những chiến sĩ hải quân quả cảm đầy sáng tạo đã làm nên con đường huyền thoại trên biển, cùng với đường mòn trên đất liền mang tên Bác Hồ kính yêu, khiến kẻ địch khiếp sợ, kính nể về sự sáng tạo của quân, dân ta.
Tôi vinh dự là cháu gọi ông Nguyễn Xuân Đóa (nguyên là lữ đoàn trưởng 125) là bác họ. Những năm gần đây, ông nghỉ hưu tại khu tập thể Hải quân phường Cát Bi, tuổi đã ngoài 80, ông không còn nhanh nhẹn, sức khỏe giảm sút, trí nhớ cũng phôi phai. Nhưng thật bất ngờ khi gợi hỏi đến con đường huyền thoại trên biển và bến tàu K15, trong ông như sống lại thời trai trẻ tung hoành trên biển cả, những năm tháng chống Mỹ, cứu nước… Địa điểm K-15 Thung lũng Xanh dưới chân núi Vạn Hoa vinh dự được chọn làm điểm đầu - km số 0 của tuyến đường này. Con đường Hồ Chí Minh trên biển trở thành huyền thoại, thể hiện tầm nhìn chiến lược, táo bạo, bất ngờ trong chỉ đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc của Đảng ta. Những con tàu xuất phát tại K15 Đồ Sơn không chỉ vào Cà Mau, mà còn lần lượt đi vào Bến Tre, Trà Vinh, Bà Rịa, khu 6, Khu 5, góp phần làm nên những chiến công vang dội. Trong lịch sử con đường chiến lược vận chuyển vũ khí trên biển Đông những năm kháng chiến chống Mỹ, Bến K-15 ở Đồ Sơn là nơi có số lần tàu xuất phát nhiều nhất (gần 100 chuyến trong tổng số 168 chuyến).
Đồ Sơn trở thành mắt xích quan trọng tạo nên đường mòn Hồ Chí Minh trên biển. Chiến tranh đã qua đi 35 năm, cả nước đang đẩy mạnh sự nghiệp CNH -HĐH và hội nhập kinh tế. “Đường Hồ Chí Minh trên biển” - con đường huyền thoại vẫn là điểm tựa tinh thần để chúng ta vượt qua mọi khó khăn trong cuộc hành trình tiến ra biển và làm chủ biển. Hôm nay, tại bến K15 huyền thoại được dựng lên Bia di tích đường Hồ Chí Minh trên biển. Đây là công trình văn hóa - lịch sử được đặt đúng điểm xuất phát của những con tàu không số năm xưa, trong khu du lịch tầm cỡ quốc gia. Công trình được thiết kế với quy mô lớn, phù hợp với không gian địa điểm xây dựng và ý nghĩa quan trọng của tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển. Nơi đây cảnh quan đẹp, gần khách sạn 4 sao, gần bãi tắm và là một trong những điểm du lịch thú vị hấp dẫn du khách bốn phương. Ông Đóa tâm nguyện, trong những ngày cuối cuộc đời, dù sức khỏe thế nào cũng phải có lần tới thăm bến tàu K15 để thỏa nguyện nhớ về nơi khởi nguồn con đường huyền thoại vốn từng gắn bó một phần cuộc đời người sĩ quan hải quân năm xưa.
Hôm nay, có dịp đến Đồ Sơn, khi đến thung lũng Xanh dưới chân đồi Nghinh Phong, mọi du khách đều thấy tượng đài kỷ niệm di tích lịch sử đường Hồ Chí Minh trên biển lồng lộng và trang trọng giữa mây trời. Đây là công trình được xây dựng và hoàn thành đúng dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng Hải Phòng. Giữa màu xanh của núi đồi Đồ Sơn trong tiếng rì rào của sóng biển, di tích K 15 là biểu tượng anh hùng ca ngợi lòng quả cảm, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì Tổ quốc của cán bộ, chiến sĩ trên những con tàu không số năm xưa. Hiện K15 còn lại những cột bê tông dù đã phôi phai cùng thời gian, nhưng sự trường tồn của nó như những nốt nhạc của bài ca đi cùng năm tháng, khắc ghi chiến công chói lọi, đánh dấu trang sử hào hùng của quân đội ta nói chung và Quân chủng Hải quân nói riêng. Tượng đài kỷ niệm đường Hồ Chí Minh trên biển và di tích bến tàu không số K15 Đồ Sơn trong những năm gần đây đón hàng nghìn lượt du khách đến tham quan, không những mở hướng phát triển du lịch mà còn trở thành địa chỉ giáo dục truyền thống lịch sử cho các thế hệ trẻ hôm nay, nhớ về những chiến công chói lọi của quân và dân ta, chung sức đồng lòng phấn đấu xây dựng Đồ Sơn, Hải Phòng ngày càng phát triển, xứng đáng là trọng điểm du lịch quốc gia./.
Anh Tú
