Sở Tư pháp TP.Hà Nội vừa ra quyết định thu hồi giấy phép hoạt động của văn phòng luật sư do nhầm lẫn trưởng văn phòng với một luật sư hoạt động với tư cách cá nhân bị Đoàn Luật sư thành phố kỷ luật. Tuy chưa gây hậu quả, song qua đó đã cho thấy còn những “điểm mờ” trong mối quan hệ giữa hoạt động quản lý Nhà nước về luật sư và hoạt động tự quản của luật sư.
 |
“Chết”… vì trùng tên (!?)
Ngày 12/4/2012, Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư (LS) TP.Hà Nội có Quyết định 88/QĐ-ĐLS, xóa tên 16 LS thành viên của Đoàn do không đóng lệ phí trong thời gian dài (từ 2 tháng đến 4 năm 8 tháng). Kể từ ngày Quyết định 88 có hiệu lực, 16 LS đó không còn là LS thành viên của Đoàn LS TP.Hà Nội và mọi văn bản, giấy tờ có liên quan đến việc hành nghề LS của 16 LS đó “không còn giá trị pháp lý”.
Sau khi có thông báo này, Sở Tư pháp TP.Hà Nội xác định 5 trong số 16 LS bị Đoàn LS TP xóa tên đang là người đại diện theo pháp luật của 5 tổ chức hành nghề LS, nên đã ra quyết định thu hồi giấy phép hoạt động của 5 tổ chức hành nghề LS này, trong đó có VPLS Bảo Châu và cộng sự (số đăng ký 01010097, cấp ngày 23/9/2004, trụ sở tại số 521 đường Trương Định, Q. Hoàng Mai) do LS.Nguyễn Thị Minh Châu làm Trưởng Văn phòng.
Khi các văn bản “khai tử” các tổ chức hành nghề LS trên còn chưa ráo mực thì Sở nhận được phản ứng của LS.Nguyễn Thị Minh Châu về việc VPLS Bảo Châu và cộng sự bị “khai tử” oan. Rà soát lại, Sở mới tá hỏa khi phát hiện ra Đoàn LS TP có đến hai LS tên “Nguyễn Thị Minh Châu” và người bị Đoàn LS TP xóa tên không phải Trưởng Văn phòng LS Bảo Châu và cộng sự, mà là một LS hành nghề với tư cách cá nhân.
Ông Vũ Đức Mạnh (Trưởng phòng Quản lý LS – Sở Tư pháp Hà Nội) cho biết, do quyết định thu hồi giấy phép hoạt động của VPLS Bảo Châu và cộng sự bị “nhầm đối tượng”, nên không cần phải ban hành Quyết định thu hồi mà chỉ cần đính chính lại thông tin.
Thực tế, Sở Tư pháp TP đã xử lý sự nhầm lẫn đó bằng việc đăng tải thông tin “VPLS Bảo Châu và cộng sự không bị thu hồi giấy phép hoạt động” trên báo chí và “yên tâm” đã minh oan cho LS.Nguyễn Thị Minh Châu (Trưởng VPLS Bảo Châu và cộng sự), cũng như khẳng định sự tồn tại hợp pháp của VPLS này. Song theo một số chuyên gia pháp lý, phải có Quyết định thu hồi Quyết định nhầm lẫn nói trên mới đảm bảo chặt chẽ.
Không có thẻ vẫn hành nghề luật sư?
Sự nhầm lẫn của Sở Tư pháp TP cho thấy, công tác quản lý LS ở địa phương cần được xem xét lại, không thể chỉ vì “phải quản lý đến 1.800 LS và gần 800 tổ chức hành nghề LS nên có thể nhầm lẫn” – như lý do mà bộ phận quản lý LS của Sở Tư pháp biện minh. Ngoài ra, một vấn đề nữa chỉ bị “lộ” ra khi Đoàn LS TP.Hà Nội công bố danh sách 16 LS bị xóa tên khỏi danh sách thành viên Đoàn LS là việc có những LS hành nghề mà không cần thẻ LS.
Thẻ LS là 1 trong những giấy tờ quan trọng chứng minh tư cách hành nghề của LS. Theo qui định của Liên đoàn luật sư Việt Nam, tính từ ngày 1/8/2010, thẻ LS cũ (do Đoàn LS tỉnh, TP đã cấp theo mẫu của Bộ Tư pháp) hết hiệu lực sử dụng, thay vào đó là Thẻ LS do Liên đoàn luật sư Việt Nam cấp. Nhưng theo thông tin của Liên đoàn và Đoàn LS TP, vì chưa đóng phí thành viên nên 16 LS vừa bị Đoàn LS TP xóa tên “chưa từng được Đoàn LS TP đề nghị Liên đoàn cấp thẻ”. Kéo theo đó là khi họ bị xóa tên, cả Đoàn và Liên đoàn đều “vô can” trong việc thu hồi thẻ LS của họ vì chỉ có tổ chức cấp thẻ mới có quyền thu hồi.
Điều đáng nói là, trước khi bị xóa tên, dù “Thẻ cũ hết hiệu lực, thẻ mới không có”, các LS này vẫn nghiễm nhiên hoạt động với tư cách LS mà không hề bị Đoàn LS TP, Liên đoàn LS Việt Nam hay Sở Tư pháp “sờ gáy”. Bên cạnh đó, việc thu hồi chứng chỉ hành nghề LS của 16 LS này cũng chưa được tiến hành do Bộ Tư pháp “chưa nhận được đề nghị của Đoàn LS TP”, mặc dù theo khẳng định của lãnh đạo Đoàn LS TP, Đoàn đã có công văn gửi Bộ về vấn đề này.
Nếu chỉ nhìn từ vụ việc 16 LS trên thì rõ ràng, câu chuyện về quản lý LS cả ở góc độ quản lý nhà nước và tự quản của LS đang “có sự tắc trách vì mải trông chờ nhau”, mà suy cho cùng, nguyên nhân sâu xa là vì pháp luật qui định thế, biết làm sao được!!!
Thiết nghĩ, cùng với thực hiện chặt chẽ việc cấp thẻ LS để quản lý LS, việc thu hồi thẻ và chứng chỉ hành nghề LS phải làm càng sớm càng tốt đối với những trường hợp bị kỷ luật xóa tên bởi quá trình này càng kéo dài, càng “tạo điều kiện” cho những người đã bị xóa tên tiếp tục “mang danh nghĩa LS” để thực hiện các việc mà pháp luật chỉ qui định dành cho LS, đồng nghĩa với việc xem nhẹ qui định pháp luật và hiệu lực quản lý nhà nước trong hoạt động quản lý LS.
Hải Nhật
