Hình thành các vùng đặc sản tập trung
Vụ mùa 2009 kết thúc trong niềm vui chung về bội thu, bà con ở một số vùng lúa đặc sản thuộc các huyện Tiên Lãng, Vĩnh Bảo, Kiến Thụy… phấn khởi hơn khi một số giống lúa nếp cái hoa vàng, di thơm…đạt năng suất, chất lượng cao, được người tiêu dùng chuộng mua. Chị Nguyễn Thị Đản, ở xã Đoàn Lập (Tiên Lãng) cho biết: “Nhiều người tìm đến tận nơi để mua được loại gạo thơm sản xuất tại đồng đất địa phương. Đây còn là quà quý để tặng bạn bè, người thân. Sau mỗi mùa vụ, bà con thường tích trữ các loại gạo đặc sản, dành bán vào dịp lễ Tết để được giá hơn”.
Đón Tết năm nay, các vùng rau tập trung của thành phố ở các xã An Thái, An Thọ (An Lão), Thủy Đường, Thiên Hương (Thủy Nguyên), Tú Sơn (Kiến Thụy), Khởi Nghĩa (Tiên Lãng), bên cạnh các giống rau truyền thống như su hào, cải bắp, cà rốt, cải canh, cải cúc…, một số giống rau đặc sản như xúp lơ xanh, cải bó xôi, cải làn...được bà con đưa vào trồng trên diện rộng. Đặc biệt, ở vùng rau xã An Thọ (An Lão) xuất hiện các loại rau xanh trồng giá thể, có ưu điểm nổi bật là thời gian sinh trưởng ngắn, chất lượng ngon, bảo đảm an toàn cho người sử dụng. Sản xuất rau trên giá thể, sắp tới sẽ nhân rộng đáp ứng yêu cầu người tiêu dùng.
Trở lại vùng hoa Đằng Hải dịp áp Tết, mặc dù diện tích đất trồng hoa ngày càng thu hẹp, nhưng nông dân vẫn hăng say với nghề. Bên cạnh việc duy trì các giống hoa truyền thống như lay - ơn, hồng, cúc, người Đằng Hải cần cù, năng động mang kinh nghiệm và những giống hoa “đặc sản” của mình đi ươm trồng ở các huyện khác dưới hình thức thuê đất canh tác. Một số xã ở huyện An Dương, Thủy Nguyên, An Lão, còn thử nghiệm trồng một số giống mới cho giá trị kinh tế cao như hoa đồng tiền Nhật, ly, loa kèn Đan Mạch ...
Nâng cao hiệu quả sản xuất bền vững
Gần đây, đối với những cây đặc sản đang có nguy cơ biến mất như bưởi Lâm Động (Thủy Nguyên), cam Đồng Dụ (An Dương)... các nhà khoa học đang tích cực phục tráng hoặc giữ lại một số gen quý để lai tạo thành các giống mới, sinh trưởng tốt trên đồng đất Hải Phòng. Hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có dự án quy hoạch vùng hoa ở khu vực An Dương, Hải An, khuyến khích nông dân duy trì một số giống hoa đặc sản truyền thống, đưa các giống hoa mới cho giá trị kinh tế cao vào trồng. Đặc biệt, sẽ tiếp tục đầu tư vào các vùng lúa đặc sản ở một số huyện, nâng cao năng suất, chất lượng để sản phẩm mang tính hàng hóa đủ cung ứng yêu cầu người tiêu dùng…
Tuy nhiên, quy mô sản xuất đặc sản mới chỉ chiếm khoảng 1500 ha trên tổng số 7500 ha nông sản của thành phố. Khó khăn lớn nhất hiện nay là doanh nghiệp thu mua, chế biến nông sản ở Hải Phòng còn ít, việc thực hiện tiêu thụ nông phẩm đặc sản hầu hết trong tay các doanh nghiệp ngoài thành phố. Riêng gạo đặc sản ở một số vùng sản xuất cũng chưa thực hiện được việc ký kết sản xuất, tiêu thụ theo hợp đồng. Sản xuất nông phẩm đặc sản hàng hoá với khối lượng lớn, tập trung tạo vùng chuyên canh chưa thành ý thức, tập quán của số đông nông dân. Trình độ thâm canh chưa đồng đều, sự hợp tác giữa các hộ sản xuất còn ở mức thấp nên khó phát huy lợi thế sẵn có để sản xuất ra sản phẩm đặc sản có ưu thế cạnh tranh trên thị trường.
Để phát triển ổn định, bền vững các loại nông phẩm đặc sản trên địa bàn, những năm tới cần quy hoạch được các vùng sản xuất tập trung. Bên cạnh việc duy trì những vùng nông phẩm đặc sản truyền thống cần phát triển thêm các nông sản đặc sản mới, đáp ứng nhu cầu thị trường. Để hình thành các vùng sản xuất tập trung, cần có cơ chế khuyến khích, hỗ trợ của thành phố và các ngành chức năng, sự hợp tác của nông dân trong việc liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, chuyển giao kỹ thuật canh tác mới cho người sản xuất, tuyên truyền xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, quảng bá nông phẩm đặc sản.
Bài và ảnh: An Hương