Quảng Ninh: Để “Thành phố không ngủ” thực sự là xung lực phát triển mới

Cơ hội lớn dành cho ngành du lịch

Chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hướng tới kinh tế xanh bền vững là mục tiêu chiến lược của cả nước. Không nằm ngoài xu thế đó, Quảng Ninh là một trong những địa phương đã và đang có những kế hoạch bài bản để chuyển đổi mô hình phát triển từ "nâu" sang "xanh".

Để thực hiện thành công mô hình chuyển đổi đó, chiến lược phát triển môi trường du lịch bền vững đang được Quảng Ninh đặc biệt quan tâm. Trong đó, phát triển kinh tế ban đêm là một trong những chiến lược đang được Quảng Ninh chuẩn bị kỹ lưỡng nhằm hướng tới mục tiêu chính là kích thích tiêu dùng nội địa và kích cầu du lịch.

Đây là một trong những cơ hội lớn của ngành du lịch nói chung và Quảng Ninh nói riêng, tạo động lực tăng trưởng, góp phần phát triển việc làm giữa lúc đại dịch COVID-19 trên thế giới vẫn chưa được đẩy lùi.

Kinh tế ban đêm – “Thành phố không ngủ” là khái niệm không còn xa lạ, được biết đến là các hoạt động dịch vụ, kinh doanh, sinh hoạt được diễn ra từ tối tới sáng. Những hoạt động này không chỉ là những hoạt động kinh doanh giải trí thỏa mãn nhu cầu của khách du lịch mà còn là những hoạt động diễn ra vào đêm phục vụ nhu cầu kinh doanh, tiêu dùng, giải trí của người dân địa phương.

Cũng như kinh tế ban ngày, phát triển kinh tế ban đêm cần được nhìn nhận ở mọi góc độ, liên quan đến các dịch vụ đầy đủ toàn diện, lưu trú, vui chơi giải trí, mua sắm, đi lại, ăn uống phục vụ nhu cầu của mọi đối tượng. Ngoài ra có một đặc thù là nó diễn ra vào ban đêm.

Trên thế giới, nhiều quốc gia có ngành du lịch phát triển, kinh tế ban đêm đã trở thành một trong những dịch vụ không thể thiếu mang lại hiệu quả to lớn về mặt kinh tế, cụ thể như: Thái Lan, Nhật Bản, Australia, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ vv…

Theo thống kê, mỗi năm kinh tế đêm mang lại cho Australia 102 tỷ USD, Nhật Bản 400 tỷ Yên trong năm 2020, đặc biệt, thành phố New York (Mỹ) được mệnh danh là “Thành phố không bao giờ ngủ”. Các Nghiên cứu thống kê cho thấy, trong nền kinh tế ban đêm của New York, chuỗi các nhà hàng đóng vai trò quan trọng nhất khi mang về 12 tỷ USD và tạo ra trên 140 nghìn việc làm mỗi năm (chỉ tính ban đêm).

Tất nhiên bên cạnh những góc độ về hiệu quả và lợi ích nhiều mặt về kinh tế và văn hóa, bản thân nó cũng có những tác động nhất định liên quan đến môi trường sống của người dân trong khu vực phát triển kinh tế đêm. Do đó, kinh tế đêm thực sự là động lực tích cực phát triển kinh tế - xã hội bền vững, mỗi địa phương nói chung và Quảng Ninh nói riêng cũng cần có những kế hoạch chuẩn bị kỹ lưỡng và triển khai thực hiện một cách bài bản.

Những bước đi bài bản và thận trọng

Trên cơ sở nghiên cứu nội dung Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 27/7/2020 và tham khảo một số địa phương trong nước, quốc tế, Quảng Ninh đã dự thảo đề cương và tổng hợp, bổ sung ý kiến, hoàn thiện lần 2 cho Đề án.

Theo đó, Đề án được xây dựng gồm 5 thành phần chính, trong đó xác định quan điểm phát triển kinh tế ban đêm của tỉnh là phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế khác biệt, sản phẩm đặc sắc dựa vào 3 trụ cột là thiên nhiên, con người và văn hóa. Mục đích là xây dựng Quảng Ninh trở thành một điểm đến sôi động, hấp dẫn, đặc sắc, đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí, mua sắm, thưởng thức ẩm thực về đêm của người dân và du khách, với những sản phẩm, dịch vụ mang tính biểu tượng, khác biệt.

Phạm vi của kinh tế ban đêm chủ yếu tập trung vào 4 lĩnh vực: Văn hóa, vui chơi, giải trí; dịch vụ ăn uống; dịch vụ mua sắm; dịch vụ du lịch. Các hoạt động của kinh tế ban đêm diễn ra từ 18 giờ hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau.

Theo Đề án, việc phát triển kinh tế ban đêm của tỉnh được chia thành 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 (giai đoạn thí điểm) dự kiến từ năm 2021-2022, tỉnh sẽ khảo sát, chọn lọc tổ chức khai thác các khu vực, dịch vụ phục vụ kinh tế ban đêm sẵn có trên nguyên tắc đảm bảo mỹ quan, an ninh trật tự. Giai đoạn 2 từ năm 2022-2025 hoàn thành quy hoạch định hướng phát triển kinh tế ban đêm. Giai đoạn 3 dự kiến từ năm 2025 trở đi, hoàn thành đưa vào hoạt động các dự án, tổ hợp giải trí ban đêm...

Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ninh đã nhấn mạnh, phát triển kinh tế ban đêm sẽ giúp Quảng Ninh phát huy tối đa cơ sở hạ tầng ban ngày, tạo động lực mới cho nền kinh tế, giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế ban đêm thì các địa phương, sở, ngành cần đổi mới mạnh mẽ tư duy, phương thức quản lý để mạnh dạn ưu tiên cho các hoạt động kinh tế ban đêm phát triển thuận lợi, nhưng vẫn dựa trên nguyên tắc thị trường.

Các sở, ngành chức năng và địa phương cũng cần tập trung xây dựng quy hoạch, mô hình thí điểm, nhận diện những khó khăn, thách thức để có cơ chế quản lý, vận hành và các cơ chế chính sách phù hợp để thúc đẩy các mô hình phát triển.

Các địa phương, đặc biệt là TP Hạ Long và Uông Bí sớm làm việc với các doanh nghiệp để xác định địa điểm, loại hình dịch vụ. Đặc biệt, cần làm tốt công tác truyền thông, tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho chính quyền địa phương, người dân, doanh nghiệp về phạm vi, vai trò của kinh tế ban đêm. Từ đó giảm dần, tiến tới xóa bỏ định kiến về những tiêu cực, mặt hạn chế của kinh tế ban đêm, cũng như các loại hình, hoạt động và các điểm vui chơi, giải trí về đêm...

Không phải tất cả dịch vụ kinh tế ban đêm chỉ để phục vụ khách du lịch, mà nó còn đáp ứng nhu cầu của nhiều người dân. Bởi lẽ kinh tế ban đêm không chỉ gói gọn trong chợ đêm hay phố đi bộ, vũ trường, quán ăn, karaoke..., mà còn bao gồm hàng loạt dịch vụ như dịch vụ vận tải, thương mại, đổi tiền, thậm chí là giao dịch tài chính xuyên quốc gia do đặc thù múi giờ khác nhau giữa các nước. Chẳng hạn như có nhiều chuyến bay đến vào buổi tối, nhiều lao động đi làm vào ban đêm...

Vì vậy, với việc Quảng Ninh đang khẩn trương hoàn thiện Đề án phát triển kinh tế ban đêm với những lộ trình, kế hoạch cụ thể, hy vọng từ những tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, nhất là về du lịch, các khu vui chơi, giải trí, ẩm thực sẽ là nền tảng cho kinh tế đêm hình thành và phát triển. Từ đó có sức hút, níu chân đối với du khách lưu trú lâu dài hơn, đồng nghĩa với việc nguồn thu cho tỉnh Quảng Ninh thông qua các hoạt động dịch vụ, du lịch sẽ ngày càng tăng cao hơn, qua đó góp phần vào tăng trưởng kinh tế - xã hội tại địa phương.

Với những bước đi thận trọng và bài bản đó, kinh tế ban đêm hay những “thành phố không ngủ” tại Quảng Ninh trong tương lai được kỳ vọng sẽ mang lại một xung lực phát triển mới, đưa Quảng Ninh trở thành một trong những cực tăng trưởng kinh tế năng động và sáng tạo tại khu vực phía Bắc.