Tham dự buổi lễ có ông Salvado Valdés Mesa - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thứ nhất Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba; ông Trần Quốc Vượng - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; bà Trương Thị Mai - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba; ông Phạm Hồng Hà - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đồng Chủ tịch Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Cuba; cùng lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng, đại diện các Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng… và tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị.
 |
| Lễ Kỷ niệm 45 năm ngày Chủ tịch Cuba Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam |
Cách đây 45 năm về trước, vào 2 ngày 14 - 15/9/1973, trong bối cảnh chiến sự vẫn đang diễn ra quyết liệt, Quảng Trị còn nồng mùi thuốc súng và đầy rẫy đạn bom, thế nhưng Chủ tịch Fidel Castro vẫn kiên quyết đề nghị được tới thăm mảnh đất anh hùng này. Dừng chân trên cầu Hiền Lương lịch sử, Đông Hà, Cam Lộ, điểm cao 241, Dốc Miếu Gio Linh, nhìn những cánh đồng, đoạn đường, cầu cống và làng mạc bị bom cày, đạn xới, Chủ tịch Fidel Castro luôn chăm chú, trầm tư, đồng cảm và chia sẻ với những hy sinh mất mát to lớn mà Nhân dân Việt Nam và Nhân dân Quảng Trị phải gánh chịu. Đây là nguồn động viên tinh thần to lớn, tiếp thêm ý chí, sức mạnh cho quân và dân Quảng Trị cùng cả nước trong cuộc đấu tranh giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Không những vậy, năm 1995, khi sang thăm lại Việt Nam, Chủ tịch Fidel Castro bày tỏ nguyện vọng được vào thăm Quảng Trị để được tận mắt chứng kiến những đổi thay trên mảnh đất đã lưu giữ nhiều kỷ niệm, nhưng vì lý do sức khỏe đã không vào được. Nhiều lần đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam sang thăm Cuba, Chủ tịch đã dành thời gian hỏi thăm về tình hình Quảng Trị. Ngoài ra còn chỉ đạo Chính phủ Cuba cử chuyên gia sang giúp Quảng Trị quy hoạch du lịch đảo Cồn Cỏ và nhiều hoạt động hỗ trợ kỹ thuật và vật chất khác.
Trình bày diễn văn tại buổi lễ, Bí thư tỉnh ủy Quảng Trị Nguyễn Văn Hùng khẳng định: Tỉnh Quảng Trị nguyện làm hết sức mình, nỗ lực phấn đấu xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, xứng đáng là mảnh đất đã ghi đậm dấu ấn tình cảm và hình ảnh Chủ tịch Fidel Castro, ghi đậm nét son trong trang sử quan hệ thắm tình đồng chí, tình anh em Việt Nam – Cuba.
Để mãi mãi ghi nhớ công ơn và tình cảm của Chủ tịch Fidel Castro dành cho Nhân dân Quảng Trị nói riêng, Nhân dân Việt Nam nói chung, đồng thời mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Cuba, được sự đồng ý, giúp đỡ của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Chính phủ, tỉnh Quảng Trị đã xây dựng công viên mang tên Fidel ở Trung tâm TP Đông Hà. Công viên được khánh thành vào ngày 15/9 - đúng dịp kỷ niệm 45 năm ngày Chủ tịch Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam.
Song song với đó, phía tỉnh cũng mong muốn Đảng và Nhà nước Cuba có nhiều chương trình hợp tác với Việt Nam và tỉnh nhà trên các lĩnh vực có dư địa phát triển như du lịch, y tế, giáo dục đào tạo.
 |
| Ông Salvador Valdés Mesa trao tặng bức ảnh Lãnh tụ Fidel Castro cho Khu di tích Trụ sở Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam tại huyện Cam Lộ, Quảng Trị |
Phát biểu tại buổi lễ, ông Trần Quốc Vượng - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh: Trong thời kỳ khó khăn nhất của các cuộc kháng chiến chống xâm lược, cũng như trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước của nhân dân Việt Nam, Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba anh em luôn sát cánh và dành cho Việt Nam sự ủng hộ và giúp đỡ vô cùng quý báu. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam khẳng định quyết tâm cùng với Đảng, Nhà nước, nhân dân Cuba không ngừng nỗ lực gìn giữ, vun đắp mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, đoàn kết gắn bó giữa 2 nước. Việt Nam trước sau như một, sát cánh bên cạnh, đoàn kết và ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Cuba.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Salvado Valdés Mesa khẳng định: Nhà nước Cuba tiếp tục kế thừa những di huấn của các lãnh tụ lịch sử, những người luôn luôn thúc đẩy, bảo vệ truyền thông hữu nghị tốt đẹp và gắn kết 2 dân tộc chúng ta. Các thế hệ tương lai của cả Việt Nam và Cuba sẽ luôn luôn là những người kế thừa trung thành của lịch sử. Chúng ta sẽ luôn luôn sát cánh bên nhau cho sự nghiệp bảo vệ Chủ nghĩa xã hội, bảo vệ thế giới bình đẳng hơn, công bằng hơn. Cuba – Việt Nam đoàn kết nhất định thắng.
Tại lễ kỷ niệm, các đại biểu đã được giao lưu với các nhân chứng lịch sử được gặp gỡ, phục vụ Chủ tịch Fidel Castro trong suốt chuyến thăm Việt Nam năm 1973, đó là Nhà ngoại giao Nguyễn Đình Bin – Nguyên thứ trưởng Bộ ngoại giao, thời điểm đó ông là phiên dịch đi theo Chủ tịch Fidel Castro; Đại tá Nguyễn Văn Thực – nguyên là Trưởng an ninh quân khu 4, thời điểm đó là thượng úy, sỹ quan an ninh quân khu và là người cùng với các cán bộ của Bộ Quốc phòng lên kế hoạch bảo đảm an toàn, an ninh cho chuyến đi của Chủ tịch Cuba; bà Lê Thị Hương (trú tại phường 1, TP Đông Hà, Quảng Trị) – người từng được Chủ tịch Fidel Castro cứu sống khi ông đến thăm miền đất lửa Quảng Trị vào năm 1973… Các nhân chứng đã ca ngợi tình cảm cao đẹp, gần gũi của Chủ tịch Fidel Castro đã để lại ấn tượng sâu sắc đối với nhân dân Việt Nam.
Trước đó, trong sáng cùng ngày, đoàn lãnh đạo Chính phủ hai nước Việt Nam - Cuba đã đến thăm Bệnh viện Việt Nam - Cuba - Đồng Hới (Quảng Bình) và thăm cầu Hiền Lương, Di tích Trụ sở Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam tại huyện Cam Lộ, Di tích lô cốt Đông Hà (Quảng Trị).
