Theo hồ sơ, Đoàn Minh Hà (SN 1968, ngụ quận 1, TP HCM) lập DNTN Liên Hà từ 2004. Tháng 4 và tháng 5/2010, bà Hà và Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Dầu khí Toàn Cầu (GPBank) thống nhất GPBank chọn mua hoặc thuê một số tài sản của cá nhân bà Hà và DNTN Liên Hà để mở rộng mạng lưới của GPBank tại TP.
Sau đó, bà Hà với tư cách cá nhân và chủ DN cùng GPBank ký 11 hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và mua bán nhà ở chậm, trả dần. Với tư cách chủ DN, ngày 22/4/2010, bà Hà ký hợp đồng chuyển nhượng căn nhà 175 Lý Chính Thắng (quận 3); các loại thuế, phí do bà Hà trả. Với tư cách cá nhân, ngày 28/4/2010, bà Hà chuyển nhượng cho GPBank 4 căn nhà tại 168 Trần Đình Xu (quận 1); 82 Đề Thám (quận 1); 42/21 Trần Hưng Đạo (quận Tân Phú); 658/61 Cách Mạng Tháng 8 (quận 3; các loại thuế phí “các bên tự nộp theo quy định”.
Ngày 7/5/2010, bà Hà chuyển nhượng cho GPBank 6 nhà đất số 3 Lam Sơn (Phú Nhuận); thửa đất 635, 697 636 và 628 tờ bản đồ 11 (huyện Nhà Bè); 199 Nguyễn Thái Bình (quận 1)...
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, bà Hà bàn giao cho GPBank 8 tài sản.
Cơ quan tố tụng xác định, bà Hà đã chuyển nhượng 11 tài sản là bất động sản với số tiền 379 tỷ và đã nhận đủ tiền. Bà Hà dùng tiền để trả nợ và chi tiêu cá nhân nhưng không kê khai, nộp thuế.
| |
Cấp sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Hà 4 năm tù. (Ảnh: Bùi Yên) |
Quá trình điều tra, trưng cầu giám định, kết luận, trong 11 bất động sản (BĐS), có 3 BĐS sau khi chuyển nhượng, GPBank đã nộp thuế thay bà Hà. Còn lại 8 BĐS trị giá 239 tỷ không được kê khai, nộp thuế. Tổng số tiền thuế mà bà Hà đã trốn (tư cách cá nhân và chủ DN) là 20,786 tỷ gồm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Cáo trạng xác định bà Hà “Trốn thuế” với số tiền đặc biệt lớn.
Tại phiên tòa sơ thẩm, VKS xác định việc mua bán 11 BĐS giữa bà Hà và GPBank là có thật, hợp đồng được công chứng hợp pháp, GPBank đã chuyển đủ tiền và bà Hà đã bàn giao 8/11 tài sản, trong đó có 3 tài sản đã sang tên cho bên mua.
Về hành vi trốn thuế, với thuế TNDN, thời điểm xác định thu nhập tính thuế là khi bên bán bàn giao tài sản cho bên mua, không phụ thuộc việc bên mua đã đăng ký với cơ quan nhà nước. Với thuế TNCN, thời điểm tính thuế là khi hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực. Do đó, đủ căn cứ xác định bị cáo Hà trốn thuế 20,768 tỷ đồng.
Tại phiên sơ thẩm, bị cáo cho rằng các hợp đồng chuyển nhượng là giả cách nhằm che giấu cho việc vay mượn. Theo HĐXX, khi ký 11 hợp đồng chuyển nhượng, bị cáo có đủ năng lực hành vi dân sự, việc ký kết tự nguyện, giá trị các bên tự thỏa thuận và được thực hiện tại văn phòng công chứng. Sau khi ký hợp đồng bên bán đã nhận đủ tiền và dùng tiền này để trả nợ, cho vay, chi tiêu cá nhân. Các hợp đồng cũng được GPBank hạch toán và theo dõi trên tài khoản mua sắm tài sản cố định; nên không có căn cứ là hợp đồng giả tạo.
Từ đó, TAND TP HCM tuyên phạt bị cáo Hà 4 năm tù và phải nộp lại số tiền thuế 20,786 tỷ đồng.
Sau phiên sơ thẩm, GPBank kháng cáo một phần bản án với phần dân sự. Theo GPBank, cấp sơ thẩm không tuyên buộc bà Hà và DNTN Liên Hà làm thủ tục sang tên 8 bất động sản (chưa thực hiện sang tên cho GPBank) là gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của GPBank. Về phía bị cáo Hà cũng kháng cáo, cho rằng bản chất là quan hệ vay vốn ngân hàng, không có việc chuyển nhượng bất động sản.
Tại phiên phúc thẩm cuối tháng 4 vừa qua, HĐXX TAND cấp cao tại TP HCM đã tạm hoãn phiên xử, thời gian mở lại phiên xử sẽ được thông báo sau.