Thanh thiếu niên (TTN) là lực lượng xã hội to lớn, có mặt trong các lĩnh vực của đời sống xã hội, là nguồn nhân lực quan trọng, dồi dào cho sự phát triển của đất nước. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật có vai trò quan trọng, là cầu nối để đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với đoàn viên, thanh niên, góp phần nâng cao nhận thức, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, giữ gìn an ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phương. Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Lào Cai lần thức XIII, nhiệm kỳ 2017-2022 đã xác định, việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) cho TTN là một trong những nội dung trọng tâm triển khai công tác giáo dục của Đoàn
Trong giai đoạn 2017-2021, việc triển khai thực hiện công tác tuyên truyền, PBGDPL đã tiếp tục góp phần nâng cao nhận thức về pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật, kỹ năng ứng xử pháp luật trong đời sống của Đoàn viên, TTN với nhiều hình thức đa dạng được tổ chức triển khai. Trong đó tập trung vào những nội dung liên quan trực tiếp đến vấn đề đoàn viên, TTN quan tâm, chú trọng tuyên truyền, quán triệt, phổ biến sâu rộng về vị trí, vai trò, nội dung, tinh thần của Hiến pháp và pháp luật, nhất là quy định mới, bộ luật liên quan trực tiếp đoàn viên, thanh niên như Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Thanh niên, Luật trẻ em,...
Hình thức tuyên truyền, PBGDPL thường xuyên đổi mới phù hợp với thực tiễn và gắn với tâm lý giới trẻ nên thu hút đông đảo thanh, thiếu niên tham gia. Thông qua hình thức tuyên truyền miệng, diễn đàn, hội nghị, tập huấn, cuộc thi, phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống loa phát thanh địa phương,…để truyền tải và nâng cao nhận thức về pháp luật cho đoàn viên, TTN. Các Liên đội tiểu học, trung học cơ sở tập trung hình thức tuyên truyền như kể chuyện dưới Cờ, phát thanh măng non, tổ chức cho đội viên, học sinh cam kết không vi phạm pháp luật, triển khai xây dựng mô hình cổng trường an toàn giao thông.
Phát huy vai trò xung kích của Đoàn thanh niên trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho TTN trên địa bàn, bám sát sự chỉ đạo sâu sát của cấp ủy đảng, chính quyền của địa phương, sự phối hợp hiệu quả các ngành, các cấp đã góp phần làm cho công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho TTN đáp ứng yêu cầu đề ra.
Điểm nhấn trong giai đoạn 2017-2021, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã tổ chức PBGDPL thông qua các buổi tọa đàm, diễn đàn với chủ đề hấp dẫn, gắn liền với thực tế như “Hãy bảo vệ trẻ em khỏi hiểm họa ma túy và tệ nạn xã hội”, tập trung vào khối thanh thiếu niên trong trường học, học sinh, sinh viên, khối thanh niên công nhân tại các khu công nghiệp; diễn đàn “Tuổi trẻ chung tay phòng chống ma túy và xâm hại trẻ em”; Hội thi “Liên hoan tiếng hát thanh niên công nhân tuyên truyền an toàn giao thông, phòng, chống ma túy, tệ nạn xã hội”; “Diễn đàn phòng, chống tệ nạn mại dâm”, “Diễn đàn chống nạn mại dâm và buôn bán người”.
Đặc biệt là việc tổ chức một số Phiên tòa giải định tuyên truyền, giáo dục đoàn viên, thanh niên trong vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết và xâm hại tình dục trẻ em. Ngoài ra, duy trì câu lạc bộ phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết cũng là một cách làm mới hiệu quả.
Công tác phối hợp tuyên truyền, PBGDPL trong đoàn viên, thanh, thiếu niên cũng được Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn lồng ghép vào các phong tròa của Đoàn. Đối với đoàn viên, thanh niên khối công nhân, viên chức, lực lượng vũ trang dăng ký nội dung cụ thể thực hiện phong trào “3 trách nhiệm” gắn với thực hiện chuẩn mực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Các tủ sách pháp luật cũng là một hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả |
Bên cạnh đó, công tác xây dựng, củng cố và duy trì hoạt động các mô hình CLB, tổ đội nhóm tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho ĐVTN được chú trọng, nhiều mô hình cho đoàn viên, thanh niên đã phát huy hiệu quả tích cực, trở thành điểm sang cho công tác giáo dục của Đoàn như CLB tuyên truyền pháp luật, phòng chống tệ nạn xã hội; CLB phòng chống ma túy, tội phạm; CLB gia đình trẻ, hoạt động của 31 đội thanh niên cờ đỏ và 1500 đoàn viên, thanh niên thma gia giữ gìn trật tự an toàn giao thông.
Nổi bật trong mô hình phải kể đến CLB Thanh niên với pháp luật với số lượng lên đến hơn 200 CLB, sinh hoạt mỗi tháng từ 1- 2 lần, tùy theo đặc điểm của từng địa phương đơn vị. Các CLB Thanh niên với pháp luật thường xuyên phối hợp với các ban, ngành, cán bộ tư pháp xã phổ biến nội dung các văn bản pháp luật mới, các quy định của địa phương cho đoàn viên thanh niên, đồng thời tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, tạo không khí sôi nổi, hướng đoàn viên tham gia vào những sinh hoạt lành mạnh, tránh xa các tệ nạn xã hội.
Đánh giá hiệu quả của CLB Thanh niên với pháp luật nói riêng và các CLB nói chung, đồng chí Nguyễn Ngọc Linh, Phó Bí thư Tỉnh Đoàn Lào Cai cho biết: Khi tham gia vào CLB thì các thành viên có những kiến thức cơ bản, được trang bị kỹ năng tuyên truyền để làm sao tuyên truyền đến đoàn viên, thanh niên đạt hiệu quả cao nhất. Hiện tại chúng tôi có kế hoạch nhân rộng và đổi mới hình thức tuyên truyền trong CLB trong thời gian tiếp theo.
Cùng với duy trì 152 mô hình “khu dân cư không có thanh niên mắc tệ nạn xã hội” và mô hình “tuyến đường thanh niên tự quản về an ninh trật tự”…Hưởng ứng Ngày pháp luật hằng năm, các cấp bộ Đoàn chủ động triển khai các hoạt động như cuộc thi trực tuyến “Pháp luật học đường”, diễn đàn tuyên truyền pháp luật thu hút trên 12.000 lượt đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên tham gia.
Trong 5 năm qua, Tỉnh Đoàn đã cung cấp trên 11.500 tờ rơi tuyên truyền, duy trì 472 tủ sách pháp luật, xây dựng chuyên trang giới thiệu các văn bản pháp luật mới ban hành với tên miền http://tinhdoan.laocai.gov.vn, phát hành “Bản tin Tuổi trẻ Lào Cai” 1 số/ quý với số lượng lên đến 800 cuốn tới các cơ sở đoàn trong tỉnh. Công tác tuyên truyền, PBGDPL trong đoàn viên, thanh niên được chú trọng phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu, sản phẩm tuyên truyền đáp ứng kịp thời nhu cầu của thanh niên. Góp phần hình thành ý thức “sống, lao động, học tập theo Hiến pháp và pháp luật”, phát huy truyền thống của quê hương, dân tộn, ổn định tình hình chính trị, trật tự an toàn xã hội.
TTN là đối tượng quan trọng cần được tuyên truyền, giáo dục; là nguồn nhân lực để phát triển xã hội, phát triển đất nước. Vì vậy, thời gian qua, công tác PBGDPL cho TTN luôn được quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền và tổ chức đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở triển khai thực hiện rộng khắp. Nhờ đó, giúp TTN tiếp cận, nắm bắt, nâng cao kiến thức, hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật. Đồng thời, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của gia đình, nhà trường và cộng đồng trong việc giáo dục ý thức pháp luật cho TTN.