Chạy thử thành công nhiều hạng mục quan trọng
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, dự án NNMĐ Thái Bình 2 có nhiều khó khăn, vướng mắc do có sai phạm trong quá trình thực hiện đầu tư xây dựng. Tuy vậy cho đến nay nhà máy đã hoàn thành xấp xỉ 86% khối lượng.
NMNĐ Thái Bình 2 là một trong hai nhà máy điện có công suất lớn đóng vai trò cung cấp năng lượng cho phát triển kinh tế vùng duyên hải Bắc Bộ. Được đặt tại Trung tâm Điện lực Thái Bình, với vị trí đắc địa và gồm 2 tổ máy có tổng công suất thiết kế lên tới 1.200 MW, khi vận hành NMNĐ Thái Bình 2 sẽ cung cấp cho lưới điện quốc gia khoảng 6,7 tỷ kWh điện mỗi năm.
Đến nay, tiến độ tổng thể dự án NMNĐ Thái Bình 2 đã đạt trên 86%. Giá trị thực hiện đạt khoảng 35,85 nghìn tỷ đồng. Dự án đã chạy thử thành công các hạng mục như: Lò hơi phụ, khí nén, hệ thống xử lý nước, đóng điện vào nhà Điều khiển Trung tâm, đã vận hành sân phân phối 200kV…
Như vậy có thể thấy, NMNĐ Thái Bình 2 đã hoàn thành gần như toàn bộ quá trình xây dựng, lắp đặt thiết bị, giờ chỉ còn công tác hoàn thiện và hoàn thành chạy thử là sẽ phát điện lên hệ thống điện quốc gia. Tuy nhiên, đối với NMNĐ Thái Bình 2, với thiết kế hai tổ máy cận tới hạn với công suất lớn, thì giai đoạn cuối cùng này (chạy thử và vận hành thương mại) vẫn còn những thách thức khá lớn cần sự chung tay của các cấp bộ, ngành.
Khó khăn lớn nhất là cơ chế và chi phí. Trong quá trình thực hiện, đối với những vấn đề chưa có quy định hoặc chưa rõ, PVN đã báo cáo và chỉ thực hiện khi đã được chấp thuận của cấp có thẩm quyền. Trên cơ sở các báo cáo của PVN, trong đó có nội dung về cơ chế 2414, TMĐT điều chỉnh, Thường trực Chính phủ đã thống nhất kết luận tại Thông báo số 42/TB-VPCP ngày 25/3/2020 đồng ý cho PVN sử dụng vốn chủ sở hữu để tiếp tục hoàn thành dự án.
Chính vì thế, dù bị ảnh hưởng lớn do đại dịch toàn cầu Covid-19, PVN và tổng thầu dự án cùng các đơn vị đang xây dựng, chuẩn bị vận hành nhà máy với niềm tin khó khăn về nguồn vốn đã được tháo gỡ, đã tập trung mọi nguồn lực để thúc đẩy tiến độ dự án. Khối lượng hoàn thành trong thời gian này tăng 1,8%.
Để nhanh chóng hoàn thành, đưa NMNĐ Thái Bình 2 vào phát điện, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh: “Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những chỉ đạo, giao nhiệm vụ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tiếp tục triển khai, hoàn thành xây dựng nhà máy đưa vào vận hành trong năm 2021-2022 đảm bảo chất lượng và an toàn”.
PVN đang gặp những thách thức gì?
Theo PVN, tổng mức đầu tư của dự án thiếu, giá trị hợp đồng EPC thấp; mặc dù đã được điều chỉnh nhưng so với mặt bằng giá các dự án khác thì chi phí thực hiện dự án NMNĐ Thái Bình 2 vẫn thấp. Hiện dự án đang đối mặt với các phát sinh nếu tiếp tục kéo dài tiến độ như lãi vay, bảo hiểm, tỷ giá, chi phí quản lý dự án, bảo dưỡng và bảo hành thiết bị. Ước tính các phát sinh, tổn thất khoảng 12,2 tỷ đồng/ngày (gồm phát sinh trực tiếp là 2,6 tỷ/ngày và tổn thất gián tiếp là 9,6 tỷ/ngày) chưa kể chi phí nguyên nhiên liệu, điện; chi phí sửa chữa, thay thế vật tư, thiết bị do hỏng hóc (nếu có).
Về chất lượng thiết bị, theo kết quả kiểm tra của các chuyên gia nước ngoài thì thiết bị tại dự án được bảo quản đảm bảo chất lượng. Đoàn kiểm tra kỹ thuật từ Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 (có cấu hình tương tự) cũng đánh giá tốt, rất khả quan để chạy thử, vận hành. Tuy nhiên, thời hạn bảo hành sắp hết hạn, thiết bị đã được lắp đặt trong thời gian dài trong lúc khả năng bảo quản, bảo dưỡng hạn chế của Tổng thầu vẫn tiềm ẩn nguy cơ tại dự án.
Đặc biệt, dự án đang phải đối mặt với việc nguồn nhân lực đang thiếu hụt. Nhiều cán bộ có trình độ cao đã chuyển đi làm việc nơi khác có thu nhập tốt hơn, “an toàn” hơn. Từ năm 2018 đến nay, trên 50 cán bộ Ban Quản lý dự án đã xin chuyển công tác, còn tại Ban Điều hành PVC số lượng cán bộ chuyên viên chuyển việc lại càng cao hơn. Đáng lo ngại nhất là do ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến việc huy động chuyên gia vận hành quốc tế, cung cấp vật tư, tổ chức thi công các hạng mục dang dở gặp nhiều khó khăn, chậm trễ khiến tăng chi phí và kéo dài tiến độ.