Thủ tướng Đức Angela Merkel đã có chiến thắng lịch sử trong cuộc bầu cử ngày 22/9 khi phe bảo thủ của bà giành được kết quả cao nhất trong các kỳ bầu cử kể từ sau khi tái thống nhất vào năm 1990. Tuy nhiên, bà Merkel hiện đối mặt với các cuộc đàm phán khó khăn để thành lập được một chính phủ ổn định.
Bà Merkel ăn mừng chiến thắng tối 22/9. Ảnh: Internet |
Theo kết quả bầu cử chính thức vừa được công bố, đảng Dân chủ Thiên chúa giáo (CDU) của bà Merkel giành được 41,5% phiếu bầu, đảm bảo nhiệm kỳ thủ tướng thứ 3 của bà. Trước đó, bà Merkel đã có bài phát biểu trước những người ủng hộ tại trụ sở đảng CDU tại Berlin. “Đây là một kết quả tuyệt vời. Đêm nay chúng ta có thể ăn mừng vì chúng ta đã làm được điều kỳ diệu” – bà Merkel nói.
Tuy nhiên, những đối tác mà bà Merkel muốn lập liên minh cùng lại không giành được ghế nào trong quốc hội. Kết quả cho thấy Đảng Dân chủ Tự do (FDP) chỉ giành được 4,8% phiếu bầu, thấp hơn mức tối thiểu 5% để có đại diện trong Quốc hội. Đây là thảm họa đối với một đảng có chân trong liên minh cầm quyền. Kết quả này khiến FDP lần đầu tiên không có đại diện trong Quốc hội kể từ khi kết thúc chiến tranh thế giới. Trong cuộc bầu cử hồi năm 2009, FDP đã giành được 14,6% phiếu bầu.
FDP bị các Đảng Xanh và Đảng Cánh tả, vốn trước đây là Đảng Cộng sản, vượt qua với số phiếu lần lượt là 8,4 và 8,6%. Ngay cả một đảng mới thành lập là Đảng Alternative fuer Deutschland (tức Sự lựa chọn cho nước Đức), vốn chủ trương rút ra khỏi đồng tiền chung, cũng giành được đến 4,7% số phiếu. Chủ tịch FDP Philipp Roesler đã gọi kết quả này là “thời khắc cay đắng, đau buồn nhất” đối với đảng của ông.
Mặc dù giành chiến thắng vang dội nhưng phe bảo thủ của bà Merkel vẫn thiếu 5 ghế để giành được thế đa số tại quốc hội. Bà thủ tướng 59 tuổi dường như nhận thấy sự phức tạp trong việc lập chính phủ mới. Khi được hỏi trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình rằng liệu bà có kế hoạch tiếp cận các đảng phái khác hay không, bà trả lời: “Có lẽ chúng tôi sẽ không tìm thấy ai muốn làm việc cùng chúng tôi”. Tuy nhiên các nhà phân tích cho rằng kết quả tuyển cử cho thấy sự ủng hộ của công chúng đối với sự lãnh đạo vững vàng của bà Merkel trong cuộc khủng hoảng của khu vực đồng euro.
Hiện, bà sẽ phải tìm kiếm một đối tác liên minh, mà ứng viên tiềm năng nhất là đảng Dân chủ Xã hội (SDP), vốn giành được 25,7% phiếu bầu. Bà Merkel trước đó cũng đã nói rõ bà sẽ đàm phán với SPD để lập đại liên minh như bà đã từng làm trong giai đoạn từ 2005 cho đến 2009. Tuy nhiên lần này đảng SPD không mấy hứng thú với việc liên minh một lần nữa với CDU. Lãnh đạo SPD là ông Peer Steinbrueck, vốn giữ cương vị bộ trưởng tài chính trong lần đại liên minh trước, đã nói rằng ông không muốn tham gia vào chính phủ như vậy.
Sau khi có kết quả thăm dò ngoài phòng phiếu và trước khi có xác nhận kết quả chính thức, ông Steinbrueck thừa nhận rằng mọi việc giờ tùy thuộc vào bà Merkel. “Bóng đang ở trong sân bà Merkel. Bà ấy sẽ phải tìm cách có thế đa số” – ông Steinbrueck nói. SPD muốn lập liên minh với Đảng Xanh nhưng số phiếu lại không đủ để làm điều đó trong khi họ cũng đã loại trừ khả năng liên minh 3 bên bao gồm cả Đảng Cánh tả. Các phân tích gia cho rằng nhiều khả năng SPD sẽ đồng ý liên minh với CDU. Tuy nhiên, SDP còn đang chờ đợi “mức giá” cao nhất cho sự hợp tác của đảng này trong liên minh, cả về số vị trí trong nội các cũng như những nhượng bộ về mặt chính sách.
Một liên minh giữa phe bảo thủ và Đảng Xanh nhiều khả năng cũng sẽ không xảy ra vì hầu hết các thành viên trong Đảng Xanh không muốn điều này. Ngoài ra, bản thân Đảng Xanh cũng có nhiều vấn đề cần giải quyết sau tỉ lệ phiếu thấp trong cuộc bầu cử ngày 22/9. Trong trường hợp không thể thành lập một liên minh để chọn ra thủ tướng tại Quốc hội, lựa chọn cuối cùng sẽ là việc tiến hành một cuộc bầu cử mới.
Theo nhận định của các chuyên gia thì thành phần của chính phủ liên minh mới sẽ không đưa đến thay đổi lớn nào trong chính sách mặc dù chính phủ Đức có thể sẽ có lập trường mềm dẻo hơn với cuộc khủng hoảng nợ công của châu Âu. Nhiều người cho rằng các đảng phái sẽ bước vào nhiều tuần lễ đàm phán khó khăn.
Minh Tuệ (Theo báo nước ngoài)