Tiếp tục hoàn thiện môi trường kinh doanh, thúc đẩy kinh tế- xã hội thành phố phát triển

Môi trường kinh doanh thuận lợi là điều kiện cơ bản hấp dẫn, thu hút các nhà đầu tư; thúc đẩy sản xuất và  dịch vụ phát triển đa dạng, giảm chi phí, kết nối nhanh giữa quá trình sản xuất với tiêu thụ. Đó là cơ sở quan trọng bảo đảm cho nhà đầu tư hoạt động đạt hiệu quả cao, phát triển bền vững. Vấn đề này được nhấn mạnh trong dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội 14 Đảng bộ thành phố.

Tạo môi trường pháp lý thuận lợi
Tháng 5 vừa qua, Tạp chí Forbes công bố bảng xếp hạng các quốc gia và vùng lãnh thổ tốt nhất cho công việc kinh doanh, Việt Nam đứng thứ 118/128, tụt 5 bậc so với năm 2009. Các chuyên gia kinh tế chỉ ra những hạn chế của môi trường đầu tư - kinh doanh của Việt Nam như cơ sở hạ tầng yếu kém, chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu, thủ tục hành chính phiền hà, chi phí đầu tư thuê văn phòng, thuê nhà ở, vận tải cao và chậm được khắc phục…Đây cũng là tình trạng chung về môi trường đầu tư, kinh doanh ở Hải Phòng.

Để khắc phục điều đó cần có những giải pháp đồng bộ từ nhiều cấp. Trước hết, thành phố cần nghiên cứu, vận dụng chính sách, pháp luật của Nhà nước,  ban hành một số cơ chế chính sách phù hợp; lựa chọn, lập danh mục dự án, công trình then chốt về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội để thu hút mọi nguồn lực đầu tư phát triển theo lộ trình. Cơ chế chính sách được công bố minh bạch, ổn định, đồng thời tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, phổ biến, tư vấn, hỗ trợ pháp lý, nâng cao nhận thức pháp luật, chính sách của Đảng, Nhà nước, chủ trương của thành phố sâu rộng trong cán bộ, công chức, viên chức, nhà đầu tư, người lao động, tiến tới nâng cao kiến thức pháp luật cho toàn dân, tạo điều kiện cho việc thực thi pháp luật, bảo đảm quyền lợi, trách nhiệm của các nhà đầu tư và mọi công dân trong hoạt động sản xuất -kinh doanh.

Đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác cải cách thủ tục hành chính ở các ngành, cấp. Đội ngũ cán bộ nâng cao ý thức trách nhiệm, thực hiện công vụ đúng quy định, thái độ tận tình, đúng mực, tiết kiệm thời gian cho các nhà đầu tư và nhân dân, kiên quyết đấu tranh chống tiêu cực, các biểu hiện tham nhũng, phiền hà, sách nhiễu. Chú trọng, tăng cường công tác bảo vệ an ninh trật tự trên địa bàn thành phố, đặc biệt quan tâm đến các khu vực tập trung nhiều công ty, nhà máy xí nghiệp, bến bãi, kho tàng, nơi các chuyên gia, người lao động làm việc và sinh hoạt, bảo đảm môi trường làm việc, môi trường sống thanh bình. Quân đội, công an làm nòng cốt xây dựng thế trận an ninh nhân dân an toàn, hấp dẫn trên địa bàn thành phố. Các lực lượng chuyên chính tập trung cao truy quét các đối tượng phạm pháp hình sự, cướp giật, tội phạm về ma túy. Chính quyền địa phương- nơi có khu công nghiệp, tập trung nhiều doanh nghiệp có giải pháp đa dạng loại hình nhà ở và dịch vụ cho người lao động, phối hợp với các cơ quan công an, văn hóa- du lịch, tổ chức Đoàn, Công đoàn tổ chức hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí thu hút đông đảo người lao động tham gia. Thực hiện tốt cuộc vận động toàn dân tham gia xây dựng xã, phường, gia đình văn hóa.

Đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng, dự án động lực
Hải Phòng có vị trí trọng yếu trong phát triển kinh tế- xã hội ở miền Bắc và giao thương quốc tế, là thành phố cảng biển, đô thị cấp quốc gia, trung tâm công nghiệp, thương mại, dịch vụ và du lịch của Việt Nam, là cửa chính ra biển của khu vực phía Bắc để hội nhập kinh tế quốc tế, là đầu mối giao thông (hàng hải, hàng không, đường sắt, đường ô- tô cao tốc, đường thủy nội địa), giao lưu thuận lợi với tất cả tỉnh, thành phố trong nước và trên thế giới. Cùng với vị trí chiến lược, Hải Phòng còn có nhiều tiềm năng, thế mạnh của một thành phố công nghiệp, dịch vụ có bề dày hơn 100 năm. Đặc biệt, Cảng Hải Phòng tạo được thương hiệu quốc tế nổi tiếng; có tiềm năng về biển, thềm lục địa. Bờ biển và vùng ven biển Hải Phòng nằm trong vùng năng động nhất của Việt Nam, có các danh thắng cảnh nổi tiếng như rừng quốc gia Cát Bà, vịnh Lan Hạ, Đồ Sơn và cả một vùng công nghiệp, thủy sản trù phú bao quanh. Hải Phòng hội tụ cả 5 trục kinh tế trọng điểm của kinh tế biển, có tiềm năng phát triển, bao gồm: khu kinh tế, khu công nghiệp ven biển giàu tiềm năng phát triển; cảng, dịch vụ cảng, dịch vụ hàng hải, vận tải biển, hậu cần logistics; kinh tế thủy sản, nuôi trồng, khai thác, chế biến; du lịch biển, đảo; năng lượng biển. Phát huy những tiềm năng, thế mạnh đó, Hải Phòng cần đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển các dự án động lực.

Trước hết, công tác lập và quản lý quy hoạch cần thể hiện tầm nhìn xa, bảo đảm tính khả thi, khoa học, hiện đại. Quỹ đất cân đối, bố trí phù hợp. Mạng lưới giao thông: đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường sông, đường hàng không xây dựng đồng bộ, kết nối nhanh Hải Phòng với các tỉnh, thành phố trong cả nước , với khu vực và quốc tế. Ngành chức năng làm tốt dự báo tốc độ đầu tư phát triển để chủ động nguồn điện, nước sạch, xử lý nước thải, thông tin liên lạc. Tranh thủ nguồn ngân sách Trung ương, sử dụng hợp lý ngân sách thành phố và huy động nguồn vốn trong dân vào đầu tư phát triển. Làm tốt công tác đền bù giải phóng mặt bằng, thực hiện nhanh các dự án hạ tầng. Xây dựng mới đi đôi với cải thiện nâng cấp đường giao thông, cầu cống, điện nước, thông tin liên lạc để vừa phục vụ cho nhu cầu sản xuất, đầu tư trước mắt, đồng thời làm cơ sở, nền tảng cho phát triển ở giai đoạn tiếp theo.

Xây dựng, cải tạo hạ tầng kỹ thuật song song với hạ tầng xã hội: khách sạn, khu vui chơi giải trí, bệnh viện, trường học, nhà hát, trung tâm thể dục thể thao, văn phòng cho thuê tiêu chuẩn quốc tế...Tổ chức đồng thời nhiều loại hình dịch vụ từ thấp đến cao, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu đa dạng của các nhà đầu tư đến từ các quốc gia khác nhau; các dự án quy mô khác nhau. Thành phố cần tập trung cao chỉ đạo, điều hành tạo các điểm nhấn về kiến trúc và hạ tầng xã hội như khách sạn 5 sao, bệnh viện quốc tế và các hệ thống vui chơi, giải trí, đáp ứng kịp thời nhu cầu của nhà đầu tư.

Để thúc đẩy phát triển cần có dự án động lực làm hạt nhân. Thành phố chủ động, tích cực phối hợp với các bộ, ngành Trung ương, chủ đầu tư đẩy nhanh thực hiện các dự án lớn, trọng điểm như: xây dựng đường ô tô cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng tại Lạch Huyện, Cầu Đình Vũ – Cát Hải , Khu Đô thị – Công nghiệp – Dịch vụ Bắc sông Cấm, sân bay Cát Bi, KKT  Đình Vũ – Cát Hải, Cảng Nam Đồ Sơn, Nhà máy nhiệt điện Hải Phòng tại Thủy Nguyên…Cùng với triển khai các công việc phục vụ xây dựng đường cao tốc ven biển, Hải Phòng chủ động đề xuất báo cáo Trung ương và xúc tiến đầu tư dự án sân bay quốc tế (Tiên Lãng); xây dựng dự án và chuẩn bị nguồn vốn cho các công trình giao thông quan trọng: Cầu Bính 2, Cầu Niệm 2. Trước mắt, tập trung thí điểm cơ chế ưu đãi riêng thu hút vốn đầu tư từ mọi nguồn lực (trong nước, nước ngoài), dưới mọi hình thức, xây dụng KKT Đình Vũ- Cát Hải. Đây là dự án động lực có tính chất quyết định đến phát triển kinh tế- xã hội của Hải Phòng và các tỉnh phía Bắc, do vậy, cần tập trung cao chỉ đạo, điều hành để sớm hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là cảng động lực- cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng tại Lạch Huyện.

Phát triển thị trường theo chiều sâu

Nền kinh tế phát triển toàn diện, vững chắc bao hàm các loại thị trường phong phú, đa dạng, thúc đẩy hoạt động dịch vụ, các nhà đầu tư, kinh doanh được hưởng lợi, có nhiều cơ hội sử dụng các nguồn nguyên liệu; tuyển chọn lao động thuận lợi, được hỗ trợ vốn từ các ngân hàng, sử dụng khoa học công nghệ theo yêu cầu; sản xuất, tiêu thụ sản phẩm tốt, giá thành sản phẩm hạ, kích thích mở rộng, phát triển sản xuất, kinh doanh. Tại Hải Phòng, thời gian gần đây đã hình thành và phát triển một số thị trường cơ bản về : hàng hóa, dịch vụ; lao động; khoa học và công nghệ; tài chính- bất động sản; nguyên liệu…Tuy nhiên, mức độ phát triển còn sơ khai, quy mô nhỏ, hạn chế. Thời gian tới, cần có cơ chế tác động, làm bà đỡ cho các thị trường  hoạt động mạnh, đa dạng, phong phú, hiệu quả hơn. Chú trọng phát triển các thị trường khác để hoạt động dịch vụ hoàn hảo hơn, môi trường đầu tư – kinh doanh được cải thiện, nâng cấp, phát triển theo chiều sâu, hiệu quả cao. Cần thiết, thành phố tổ chức lại các thị trường, từng bước nâng cao chất lượng, mở rộng về quy mô, không để thị trường phát triển tự phát, phân tán.

Một trong những thị trường quan trọng nhất hiện nay là thị trường lao động, song thị trường này đang phát sinh nhiều khó khăn do cơ chế đào tạo trước đây có sự lệch lạc, nặng về lý thuyết, nhẹ về thực hành, tập trung vào một số ngành nghề, lĩnh vực. Bởi vậy, thị trường lao động có hiện tượng thừa vẫn thừa và thiếu vẫn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu đầu tư. Thành phố xác định đây là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài của Đảng bộ và toàn dân. Đào tạo nguồn nhân lực cần gắn với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội ở mỗi giai đoạn. Thành phố cần nghiên cứu, ban hành chính sách ưu đãi, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư xây dựng các trường đào tạo, đặc biệt là trường đào tạo nghề chất lượng cao; có chính sách đãi ngộ, thu hút và sử dụng những người có trình độ, tài năng, thợ lành nghề vào làm việc. Các cơ quan quản lý Nhà nước và các cơ sở đào tạo nghề chủ động nắm bắt nhu cầu sử dụng lao động của các nhà đầu tư để xây dựng chương trình đào tạo thiết thực trong điều kiện hội nhập có lộ trình, đặc biệt chú ý nhu cầu sử dụng đội ngũ thợ lành nghề về cơ khí, thiết bị- công nghệ điện, điện tử, điện lạnh, chế tạo, lắp ráp, vận hành sửa chữa máy… Người lao động phải đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp về trình độ ngoại ngữ, kế toán, tài chính, quản lý mạng… Đây cũng là nguồn cung ứng lao động chất lượng cao cho các KCN, KKT và xuất khẩu lao động. Thành phố có cơ chế hỗ trợ cải thiện đời sống người lao động thông qua chính sách ưu đãi, khuyến khích các doanh nghiệp xây dựng nhà ở, chung cư cho thuê đầy đủ các tiện ích để tái tạo sức lao động của công nhân.

Thúc đẩy công nghiệp hóa nông thôn

Nông thôn phát triển tạo nguồn nguyên liệu phục vụ công nghiệp, nâng cao đời sống nông dân ngoại thành. Muốn vậy, cần đầu tư xây dựng, phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đưa các huyện, vùng ven đô trở thành đô thị vệ tinh của đô thị trung tâm thành phố. Đồng thời, ưu tiên phát triển công nghiệp phục vụ nông nghiệp và nông thôn, hình thành các vùng nguyên liệu phụ trợ công nghiệp, nguyên liệu chính cho các ngành chế biến hải sản, nông sản ở các huyện. Hình thành các trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy sản; các nông trại trồng nhiều các loại cây ăn quả, rau, nấm, hoa tươi…tạo nguồn thực phẩm sạch phục vụ công nghiệp chế biến và tiêu dùng. Ứng dụng khoa học – công nghệ vào sản xuất nông nghiệp (đưa các giống vật nuôi, cây trồng, kỹ thuật nuôi trồng mới về phát triển ở nông thôn; quan tâm đến việc bảo quản, chế biến, tiêu thụ sản phẩm hải sản, nông sản, lâm sản…). Trên cơ sở đó, phát huy hiệu quả mô hình liên kết “3 nhà”, thúc đẩy và nâng cao sản lượng, chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Tích cực đưa các giống lúa mới thích hợp với thổ nhưỡng và khí hậu của Hải Phòng, có năng suất cao, chất lượng gạo ngon vào sản xuất để tăng sản lượng và giá trị xuất khẩu lúa gạo, hướng tới đưa giá trị sản xuất nông nghiệp trên đất canh tác đạt trên 100 triệu đồng/ha/năm (hiện đang ở mức 75 triệu đồng/ha/năm).

Thu hút các nhà đầu tư có năng lực thực hiện một số dự án lớn, xây dựng các khu, cụm công nghiệp ở các huyện, trước mắt ưu tiên cho các KCN: Thủy Nguyên (huyện Thủy Nguyên), An Hưng - Đại Bản (huyện An Dương), Tiên Thanh – Tiên Lãng (huyện Tiên Lãng), Giang Biên 2, Vinh Quang, An Hòa (huyện Vĩnh Bảo), Kiến Thụy, An Lão…đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch ưu tiên thành lập đến năm 2015 – 2020.

Khôi phục các làng nghề truyền thống, thúc đẩy chương trình các hộ nông dân vừa làm nông nghiệp, vừa gia công hàng hóa cho các nhà máy, xí nghiệp nội thành, khuyến khích; tạo nguồn nguyên liệu phục vụ công nghiệp nhẹ, tiểu thủ công nghiệp. Tôn tạo các di tích văn hóa – lịch sử, danh lam thắng cảnh, hình thành các tuyến du lịch “du khảo đồng quê”. Lựa chọn một số địa điểm có phong cảnh đẹp, môi trường trong lành, tiện lợi giao thông để thành lập các khu du lịch sinh thái, vừa tạo điều kiện thu hút khách du lịch, vừa cải thiện bộ mặt nông thôn. Chú trọng đào tạo nghề ở các xã, các huyện, góp phần tích cực thực hiện các hiệp định lao động quốc tế và cung cấp cho các khu, cụm công nghiệp.

Môi trường kinh doanh trên địa bàn thành phố Hải Phòng là điều kiện tiên quyết cho đầu tư, sản xuất, dịch vụ phát triển. Môi trường tốt giảm thiểu thời gian, chi phí cho đầu tư, sản xuất, dịch vụ và ngược lại. Để hoàn thiện môi trường kinh doanh là công việc lâu dài, cần lượng vốn, kỹ thuật lớn và quyết tâm chỉ đạo, điều hành mạnh mẽ. Song, ở mỗi giai đoạn, chúng ta cần nghiên cứu, lựa chọn những lĩnh vực, dự án then chốt có tính chất dẫn dắt, lan tỏa nhằm huy động mọi nguồn lực tham gia. Đây là nội dung cốt lõi thúc đẩy sản xuất, dịch vu, đầu tư vào thành phố trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Phạm Thuyên
Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, 

Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng