Cung vẫn như mọi năm...
Là một phong tục tốt đẹp còn lưu giữ của dân tộc, khi chuẩn bị khép lại một năm cũ đầy mệt nhọc để bước sang một năm mới với nhiều may mắn, mỗi người đều sắm lịch tết với nhiều mục đích khác nhau như phục vụ cho hoạt động cá nhân, dùng trong gia đình hay mua làm quà biếu… Do đó, khi còn gần một tháng nữa là bước sang năm mới, các nhà xuất bản, trung tâm in ấn, phát hành lại nhộn nhịp trong hoạt động thiết kế mẫu, kiểu dáng, hình ảnh, nội dung... lịch năm Đinh Dậu 2017 phục vụ nhu cầu người dân.
So với các năm trước, thị trường lịch tết năm nay rất đa dạng về chủng loại, hấp dẫn về nội dung, mang nhiều ý nghĩa, kèm theo những thiết kế, trang trí rất tinh tế, tỉ mỉ về mặt hình thức. Về chủng loại, cũng giống như mọi năm thị trường lịch vẫn chủ yếu xoay quanh các loại lịch như: lịch block, lịch lò xo, lịch để bàn, lịch gắn block... với nhiều kiểu dáng và kích cỡ.
Về chất liệu, cũng như mọi năm lịch năm 2017 được sản xuất từ nhiều chất liệu khác nhau phân rõ chất lượng sản phẩm. Bìa và trang lịch được làm bằng chất liệu giấy trơn mỏng chủ yếu dành cho các loại lịch đóng tường phục vụ cho khách ngoại tỉnh. Giấy mềm dày, trơn sử dụng cho các loại lịch để bàn và lịch lò xo, lịch nẹp treo tường được giới công chức văn phòng sử dụng khá mạnh.
Riêng với các loại lịch block, đặc biệt là các loại lịch block siêu đại ngoài việc tập lịch được láng giấy trơn cao cấp, thì bìa được các nhà in thiết kế bằng các chất liệu rất sang trọng như: bìa giả gỗ, giả ngọc, giả kim… giá khá cao, khách hàng chủyếu mua làm quà biếu.
Đặc biệt 2017 là năm Đinh Dậu với con gà làm biểu tượng may mắn. Vì thế nội dung được các nhà in truyền tải trên lịch cho năm nay chủ yếu xoay quanh về chủ đề hạnh phúc, may mắn, tiền tài với nhiều hình ảnh đặc sắc, bắt mắt: Phúc -Lộc -Thọ, văn hóa lễ hội Việt Nam, di tích lịch sử – văn hóa Việt, tranh dân gian, phong thủy, danh nhân, ẩm thực, lời hay ý đẹp...
Giá cả là yếu tố được người mua quan tâm nhiều nhất, qua khảo sát của phóng viên tại các nhà sách, trung tâm phát hành, sạp bán cho thấy giá lịch tết năm nay dao động theo từng loại như lịch block loại lịch phổ biến nhất có giá thấp nhất là 42 nghìn với loại nhỏ không gắn bìa; loại siêu đại với chất liệu giấy cao cấp gắn bìa có hoa văn lên tới 650 nghìn; lịch đặt bàn giá trung bình là 55 nghìn và lịch lò xo treo tường gồm 7 tờ giá dao động từ 28 cho đến hơn 30 nghìn...
Cầu ngày càng giảm
Mặc dù được đánh giá là có mẫu mã bắt mắt, nội dung khá phong phú, chất lượng đa dạng nhưng đến thời điểm hiện tại sau gần một tháng phát hành lượng tiêu thụ lịch tết Đinh Dậu không thực sự mạnh, so với các năm trước có phần ảm đạm hơn. “Năm nay khách mua hàng ít, không bán chạy bằng năm ngoái, lịch bán được chủ yếu là lịch để bàn cho công chức và lịch block không bìa giá thấp cho khách ngoại tỉnh” - đó là chia sẻ của người bán hàng tại hiệu sách ĐH Sư phạm Hà Nội.
Một nữ bán hàng tại một sạp lịch trên đường Trần Quốc Hoàn- Cầu Giấy lại cho hay: “Mới đầu vụ chưa có mấy khách mua, phải tới sát tết lượng khách mới đông đặc biệt là khách mua lịch làm quà biếu”. Qua một vài ý kiến phần nào ta cũng đánh giá được mức tiêu thụ thị trường lịch năm nay có vẻ khá chậm.
Sức mua kém, vì vậy từ các sạp bán lịch ven đường cho đến các hiệu sách lớn thi nhau áp dụng chương trình chiết khấu giảm giá hòng tăng lượng tiêu thụ. Trước cửa nhiều hiệu sách lớn ở quận Cầu Giấy đều có treo băng rôn quảng cáo “giảm giá lịch từ 20% - 40%”. Thậm chí tại một số điểm bán lẻ ven đường còn áp dụng chương trình chiết khấu siêu hấp dẫn khi giảm tới 50%.
Việc cạnh tranh giữa các trung tâm phát hành, nhà xuất bản về chủng loại, mẫu mã, giá cả... tạo cơ hội rất lớn cho những sản phẩm lịch lậu, lịch có nguồn gốc không rõ ràng trà trộn và trôi nổi trên thị trường. Trong cuộc trò chuyện với nữ bán hàng ven đường Xuân Thủy- Cầu giấy, khi được hỏi về việc cửa hàng nhập lịch từ đâu, chủ bán hàng chỉ trả lời là nhập hàng tại TP HCM và không nói rõ được là nhập trực tiếp từ trung tâm phát hành nào, cơ sở mang tên nào. Trong khi thực tế quan sát của phóng viên thì các loại lịch tại sạp hàng không phải do một nhà xuất bản mà mang tên rất nhiều nhà xuất bản khác nhau như Hồng Đức, Hồng Bàng, Giáo dục...
Thị trường lịch tràn ngập và vấn đề đặt ra ở đây, làm sao kiểm soát được những sản phẩm lịch có nguồn cung cấp rõ ràng, tránh trường hợp lịch lậu, kém chất lượng đến tay người tiêu dùng. Để giải quyết vấn đề trên về phía ban quản lí thị trường cần thường xuyên rà soát kiểm chứng nguồn gốc sản phẩm tại các cơ sở, các trung tâm phân phối, đặc biệt là vào dịp cận Tết nhu cầu khách hàng tăng mạnh. Với người mua cần chú ý trong việc phân biệt lịch chính hãng với lịch nhái kém chất lượng qua tem, logo của nhà xuất bản, kiểm tra rõ xuất xứ, nguồn gốc sản phẩm...
