Tìm đường cho Body painting

Họa sĩ Phương Vũ Mạnh là một trong những người tiên phong thể loại tranh Body painting (nghệ thuật vẽ trên cơ thể) ở Việt Nam. Sau hơn chục năm theo đuổi, rồi Phương Vũ Mạnh cùng các người mẫu nữ thể hiện tác phẩm trước công chúng tại Trung tâm Văn hóa Pháp L’Espace, 24 Tràng Tiền, Hà Nội). Chúng tôi đã có dịp trò chuyện với anh về nghệ thuật Body paiting.

Họa sĩ Phương Vũ Mạnh
Họa sĩ Phương Vũ Mạnh

Họa sĩ Phương Vũ Mạnh là một trong những người tiên phong thể loại tranh Body painting (nghệ thuật vẽ trên cơ thể) ở Việt Nam. Sau hơn chục năm theo đuổi, rồi Phương Vũ Mạnh cùng các người mẫu nữ thể hiện tác phẩm trước công chúng tại Trung tâm Văn hóa Pháp L’Espace, 24 Tràng Tiền, Hà Nội). Chúng tôi đã có dịp trò chuyện với anh về nghệ thuật Body paiting.

Lần đầu tiên vẽ Body painting, anh cảm giác thế nào?

Lần đầu tiên tôi vẽ trên cơ thể của một người bạn, cô ấy cũng trong nghành nghệ thuật nên chúng tôi có sự đồng cảm. Tuy nhiên khi đó là năm 1996 nghệ thuật này vẫn còn mới lạ đối với Việt Nam bởi vậy đó chỉ là những tác phẩm thử nghiệm chứ không dám đưa ra triển lãm.

Theo anh, cái khó của công việc này thế nào? Anh nghĩ sao, khi ý kiến của công chúng đối với Body painting còn chưa đồng thuận, người khen kẻ chê?

Cái khó ở đây là phải biết dùng nghệ thuật Body painting để truyền đi những thông điệp và ‎tư tưởng của mình đến người xem. Bởi lẽ khi công diễn, công chúng đôi khi chỉ quan tâm đến nghệ thuật này như một hiện tượng mới lạ hoặc chỉ quan tâm tới hành động vẽ của nghệ sĩ và cơ thể của người mẫu… mà hoàn toàn không quan tâm đến ý‎ nghĩa của tác phẩm muốn nói nên điều gì. Và cái khó cần phải giải quyết là làm cho công chúng hiểu dần về ý nghĩa muốn nói của nghệ sĩ thông qua nghệ thuật này.

Đương nhiên là khi ta làm một nghệ thuật mới thì phải hiểu rằng công chúng sẽ có nhiều ‎ý kiến khen chê. Nhưng nếu đã yêu và quyết tâm với nó thì phải kiên trì thực hiện dần dần cho tới khi công chúng hiểu được cái hay, cái đẹp của nghệ thuật Body painting.

Hình thức vẽ trên cơ thể người là không mới với hội họa thế giới. Đối với hội họa Việt Nam, có ý kiến cho rằng Body painting vẫn còn ở dạng thử nghiệm. Với anh thì sao?
Đối với tôi thì giai đoạn thử nghiệm đã qua lâu rồi. Bây giờ tôi chỉ mong muốn thực hiện những ý tưởng của mình đối với nghệ thuật này để góp phần làm đẹp và phát triển xã hội về mặt‎ ý thức cũng như nâng cao thẩm mỹ và hiểu biết nghệ thuật cho cộng đồng.

Vậy anh làm thế nào để tác phẩm của anh là nghệ thuật, không gợi dục, tạo nên phong cách của Phương Vũ Mạnh?

’Một
Một lần "phiêu" cùng người mẫu

Tôi đã có hơn 20 năm làm nghệ thuật và hầu hết thời gian đời mình tôi giành cho nó. Khi tôi làm nghệ thuât, khi vẽ mẫu nude bằng chất liệu sơn dầu hay Body painting cũng vậy, tôi chỉ quan tâm đến ý‎ nghĩa và cái đẹp mà tôi muốn đưa ra là cái gì chứ chẳng có tâm sức đâu mà nghĩ đến dục vọng khi thực hiên nó. Hơn nữa nghề làm mẫu cũng là một nghề tốt đẹp trong xã hội nên chúng ta phải nhìn nhận cho đúng. Người mẫu cũng là những người đang làm và hy sinh cho nghệ thuật, họ xứng đáng được xã hội tôn trọng.

Cổ nhân có câu: “Tâm tục thì vật tục”, cho nên khi ai đó nghĩ rằng nghệ thuật Body painting là “gợi dục” thì điều đó xuất phát từ tâm của người đó chứ không từ nghệ thuật. Tôi dùng nghệ thuật Body painting để nói những vấn đề còn chưa tốt cần khắc trong xã hội, nhất là trong quá trình phát triển của Việt Nam và thế giới. Như vấn đề ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu toàn cầu… nhằm mục đích nhắc nhở ý‎ thức chung của cộng đồng, đó chính là phong cách riêng của tôi đối với nghệ thuật nói chung và Body painting nói riêng.

Làm sao để tránh trở thành tình trạng, nghệ thuật Body painting chỉ dừng lại ở mức “đổi món” là điều rất khó, phải không ạ?

Tìm đường cho nghệ thuật mới
Tìm đường cho nghệ thuật mới

Như tôi đã nói ở trên, nếu nghệ thuật Body paiting chỉ dừng lại ở mức hành vi làm đẹp cho một cơ thể thì thật chán, mà phải biết sử dụng cái đẹp của nghệ thuật này để truyền tải nội dung hữu ích đến với xã hội và cộng đồng. “Vạn sự khởi đầu nan” nhưng tôi biết tôi vẫn đang trên con đường của mình để thực hiện giấc mơ đẹp của “thân phận con người” bằng tình yêu và hành động.

Nghệ sĩ đi tìm cái đẹp, tồn tại bằng sự sáng tạo nên không có lý do gì để bó hẹp mình trên hành trình sáng tạo, tìm tòi đó. Anh đang ấp ủ điều gì khác cho con đường hội họa của mình?

Tôi đang ấp ủ một dự án làm nghệ thuật về môi trường hay nói cách khác: Môi trường thông qua nghệ thuật. Nghệ thuật ở đây sẽ mang tính truyền thông nhiều, do đó nó sẽ có tác dụng rất lớn cho xã hội khi chúng ta biết đưa ra những ẩn dụ, gợi ý về vấn đề môi trường, biến đổi khí hậu… thông qua nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau như: hội hoạ, âm nhạc, múa đương đại, video art, nghệ thuật sắp đặt, Body painting…

Thông qua dự án này tôi nghĩ rằng mọi người trong cộng đồng sẽ tự giác hơn về ‎ ý thức gìn giữ môi trường sống cũng như những vấn đề gây ra biến đổi khí hậu toàn cầu. Để cùng muốn chung tay để khắc phục và gìn giữ cho trái đất mang đầy thương tích do chính con người tạo ra.

Vâng, xin cảm ơn họa sĩ Phương Vũ Mạnh. Chúc anh thành công với những ý tưởng của mình.

Diên Khánh (thực hiện)

Đọc thêm