“Phải có chiến lược rõ ràng cho phát triển của kinh tế tư nhân, phù hợp với trình độ phát triển hiện nay của nền kinh tế, với không gian địa kinh tế, địa chính trị mới của đất nước và có tính tới những biến đổi của địa kinh tế, địa chính trị nhằm bảo đảm cho kinh tế tư nhân đủ sức phát triển”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tại buổi làm việc ngày 7/3 với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương về chuyên đề phát triển kinh tế tư nhân trong thời gian tới.
Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng
Tại buổi làm việc, các đại biểu đánh giá kinh tế tư nhân trưởng thành nhanh, đóng góp rất quan trọng cho nền kinh tế nhưng quy mô còn nhỏ, năng lực cạnh tranh thấp, các doanh nghiệp thiếu liên kết, tư duy ngắn hạn, nhiều trường hợp tìm kiếm lợi nhuận trước mắt, có thể gây ảnh hưởng đến môi trường, xã hội…
Sau khi nghe các ý kiến, phát biểu tại buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, dù còn nhiều hạn chế nhưng kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng kinh tế. Tổng Bí thư yêu cầu cần đổi mới tư duy về vai trò, vị trí của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, có những hình thức khen thưởng tương xứng và phải xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi, môi trường kinh doanh an toàn, các chính sách hỗ trợ phải toàn diện, linh hoạt để kinh tế tư nhân tiếp tục đóng góp quan trọng vào mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm nay và hai con số trong những năm tiếp theo.
“Phải có chiến lược rõ ràng cho phát triển của kinh tế tư nhân, phù hợp với trình độ phát triển hiện nay của nền kinh tế, với không gian địa kinh tế, địa chính trị mới của đất nước và có tính tới những biến đổi của địa kinh tế, địa chính trị nhằm bảo đảm cho kinh tế tư nhân đủ sức phát triển”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.
Tổng Bí thư yêu cầu, phải có chiến lược rõ ràng về các ngành, lĩnh vực ưu tiên phát triển của quốc gia để tất cả các doanh nghiệp, các thành phần kinh tế nhìn vào đó để tập trung đầu tư, định hướng phát triển; cần tập trung nâng cao một bước cơ bản về các hạ tầng và nhân lực phục vụ phát triển chung; tạo điều kiện thuận lợi chung cho tất cả doanh nghiệp phát triển...
Tổng Bí thư chỉ rõ, điểm cốt yếu để tạo đột phá là tháo gỡ các “điểm nghẽn” về “thể chế”, nhanh chóng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, xóa bỏ các rào cản, trở lực đối với sự phát triển của doanh nghiệp, thực hiện nhất quán quan điểm “người dân và doanh nghiệp được phép làm những gì mà pháp luật không cấm”; xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi, môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, an toàn, chi phí thấp; các chính sách hỗ trợ toàn diện, linh hoạt cho khu vực kinh tế tư nhân.
Một vấn đề được Tổng Bí thư Tô Lâm quan tâm đó là tại sao rất nhiều hộ kinh doanh vẫn không dám, không muốn và không tự tin thành lập doanh nghiệp. Tổng Bí thư Tô Lâm cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc phải gia tăng kết nối giữa các doanh nghiệp tư nhân, giữa doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài.
Tổng Bí thư Tô Lâm một lần nữa nhấn mạnh phải đảm bảo sự bình đẳng, công bằng, cho phép doanh nghiệp tư nhân được tiếp cận nguồn vốn, tư liệu sản xuất không kém hơn doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI, tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân tham gia vào các dự án trọng điểm quốc gia. Tổng Bí thư cho biết, tới đây, Bộ Chính trị sẽ ban hành Nghị quyết riêng để tạo đột phá cho phát triển kinh tế tư nhân và đây là việc không thể chậm trễ hơn được nữa.
Thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Phát triển kinh tế tư nhân
Ngay trước buổi làm việc Tổng Bí thư Tô Lâm với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương về chuyên đề phát triển kinh tế tư nhân, ngày 6/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 526/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Phát triển kinh tế tư nhân (Ban Chỉ đạo).
Theo Quyết định trên, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm Trưởng Ban Chỉ đạo. Các Phó Trưởng Ban Chỉ đạo gồm: Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng - Phó Trưởng Ban Thường trực, trực tiếp chỉ đạo xây dựng Đề án Phát triển kinh tế tư nhân; Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng - Phó Trưởng Ban phụ trách, điều phối, phối hợp xây dựng Đề án Phát triển kinh tế tư nhân. Các Ủy viên Ban Chỉ đạo gồm đại diện Lãnh đạo các Bộ, cơ quan: Quốc phòng, Công an, Tài chính, Xây dựng, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Khoa học và Công nghệ, Tư pháp; Văn phòng Chính phủ; Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Ngoài ra, Ủy viên Ban Chỉ đạo còn có Chủ tịch UBND: Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Hải Phòng, thành phố Đà Nẵng, thành phố Cần Thơ, thành phố Huế; mời đại diện Lãnh đạo Ban Chính sách, chiến lược Trung ương; đại diện Lãnh đạo Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội khóa XV. Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ xây dựng Đề án Phát triển kinh tế tư nhân trình Bộ Chính trị. Ban Chỉ đạo làm việc theo chế độ kiêm nhiệm, theo nguyên tắc tập trung, dân chủ, thảo luận công khai, đảm bảo sự chỉ đạo thống nhất.
Trước đó, phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ và chính quyền địa phương được tổ chức theo hình thức trực tuyến ngày 8/1/2025, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Hoà Bình cho biết, một trong 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá năm 2025 được Chính phủ xác định là huy động tối đa các nguồn lực xã hội, khai thác hiệu quả nguồn lực từ doanh nghiệp nhà nước, phát triển mạnh doanh nghiệp tư nhân. Trong đó, có nhiệm vụ xây dựng Đề án về cơ chế, chính sách hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc, giữ vai trò tiên phong, dẫn dắt.
Tiếp đó, phát biểu tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương thực hiện kết luận của Trung ương, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về tăng trưởng kinh tế ngày 21/2/2025, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã đưa ra nhiều giải pháp tháo gỡ các “điểm nghẽn của điểm nghẽn” về thể chế nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên. Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phân tích, để góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm nay từ 8% trở lên và các năm tiếp theo hai con số, về xây dựng pháp luật, Bộ Tư pháp kiến nghị cần tập trung hoàn thiện để tháo gỡ vướng mắc trong hệ thống pháp luật, tạo cơ sở pháp lý để xử lý những vụ việc tồn đọng kéo dài nhiều năm nhằm giải phóng những nguồn lực để chống lãng phí.
Đặc biệt, đối với những vấn đề mới, xu hướng mới, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh đề xuất Bộ Chính trị sớm ban hành Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân và phát triển doanh nghiệp dân tộc. “Bởi vì muốn phát triển, tăng trưởng hai con số thì bên cạnh nguồn vốn đầu tư công, phải có sự tham gia của kinh tế tư nhân”.
Chính sách là “điểm tựa” để Doanh nghiệp phát triển
Trở lại với loạt bài “Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam” đăng tải trên Báo Pháp luật Việt Nam từ ngày 25/12/2024, trước sự quan tâm của cộng đồng doanh nhân, các chuyên gia, cá nhà quản lý, ngày 9/1/2025, Báo Pháp luật Việt Nam đã tham mưu Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm “Hoàn thiện chính sách, pháp luật về doanh nghiệp dân tộc tại Việt Nam”. Tọa đàm do TS. Nguyễn Thanh Tịnh Tịnh, Thứ trưởng Bộ Tư pháp chủ trì với sự tham dự của nhiều chuyên gia, nhà quản lý và đại diện các tập đoàn, doanh nghiệp lớn.
Phát biểu tại Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư về phát huy tính Đảng trong xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trong đó nhấn mạnh việc đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng là tuyệt đối, trực tiếp, toàn diện, bao trùm mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; pháp luật trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa cần phải liên tục được hoàn thiện để thể chế hóa đường lối, chính sách của Đảng, phát huy dân chủ, vì con người, công nhận, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
Cụ thể, đối với công tác xây dựng pháp luật, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo: Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông nguồn lực để phát triển, dứt khoát từ bỏ tư duy "không quản được thì cấm"; việc xây dựng pháp luật phải phản ánh hơi thở thực tiễn, bám sát, giải quyết vấn đề thực tiễn; thể chế hóa kịp thời những chủ trương mới của Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trên các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội.
Đồng chí Thủ tướng Chính phủ cũng đặt ra yêu cầu trong năm 2025 cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật, cơ chế, chính sách, coi đây là "đột phá của đột phá"; tháo gỡ "điểm nghẽn của điểm nghẽn"; đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật, vừa quản lý chặt chẽ, vừa kiến tạo phát triển, huy động tối đa các nguồn lực phát triển, tạo không gian phát triển mới".
“Thực hiện các yêu cầu, chỉ đạo này, Bộ Tư pháp đã tích cực rà soát, nghiên cứu, đề xuất các nội dung liên quan. Trong đó vấn đề về khuyến khích đổi mới, sáng tạo, huy động, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển, phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân, Doanh nghiệp (DN) cần thực hiện tốt Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới" - Thứ trưởng khẳng định.
Hiện nay, khung pháp luật về DN, doanh nhân cơ bản đã tương đối đồng bộ. Đảng, Nhà nước cũng rất quan tâm, thường xuyên chỉ đạo, rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách là rào cản cho sự phát triển. Tuy nhiên, qua rà soát, Bộ Tư pháp nhận thấy yêu cầu về xây dựng chính sách đột phá để hình thành, phát triển DN dân tộc tại Nghị quyết số 41-NQ/TW chưa được cụ thể hoá.
Tại Tọa đàm, đại diện các doanh nghiệp, các chuyên gia, các nhà khoa học đều có chung nhận định, DN dân tộc là vấn đề mới và đây là Toạ đàm đầu tiên về chủ đề này. Bởi vậy, Tọa đàm sẽ góp phần cung cấp thông tin, cứ liệu để các cơ quan chức năng xây dựng cơ chế, chính sách, định hình rõ khái niệm doanh nghiệp dân tộc, xây dựng hành lang pháp lý phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
Hồng Thúy- Thu Hằng
