“Tinh hoa Bắc bộ” - nơi phô diễn tinh hoa chắt lọc

Sân khấu thực cảnh đầu tiên của Việt Nam

Sau một thời gian khá dài để tìm tòi, thực nghiệm từ những ấp ủ về việc quảng bá những nét văn hóa tinh túy của miền Bắc bằng ngôn ngữ nghệ thuật của Tập đoàn Tuần Châu, năm 2017, lần đầu tiên tại Việt Nam, một chương trình nghệ thuật sân khấu thực cảnh được công diễn với chủ đề “Tinh hoa Bắc bộ”. 

Những nét tinh hoa nhất của đời sống và nghệ thuật trình diễn truyền thống của cư dân Bắc Bộ - một trong những cái nôi cổ xưa nhất, phong phú nhất của nền Văn hiến Việt Nam đã được lựa chọn và trình diễn giữa không gian ngoài trời, gắn với một mặt nước rộng tới 4.300m2, thuộc khuôn viên của Tổ hợp văn hóa và giải trí Baara Land tọa lạc ngay chân núi chùa Thầy (Sài Sơn, Quốc Oai, Hà Nội). Chính vì thế, khán giả có cơ hội được chiêm ngưỡng màn biểu diễn trên nền khung cảnh hùng vĩ của ngọn Sài Sơn giữa chốn đồng bằng.

Để cho ra đời một vở diễn thực cảnh đáng xem nhất Việt Nam, thì vô vàn những kinh nghiệm và tư liệu đã được “cày xới” để “thổi hồn” vào “Tinh hoa Bắc Bộ” tình yêu lịch sử, văn hóa Việt. Từ cốt truyện về Thiền sư Từ Đạo Hạnh – một trong những vị thánh tổ “tứ bất tử” của tín ngưỡng cổ truyền Việt Nam, đạo diễn “Tinh hoa Bắc bộ” Hoàng Nhật Nam đã dẫn dắt khán giả bước vào thiên nhiên, đời sống tinh thần phong phú của con người đất Việt... với sáu phần nội dung chặt chẽ: “Thi ca”, “Cõi Phật”, “Hoài cổ”, “Nhạc họa”, “An vui”, “Ngày hội”.

Đến với đêm diễn “Tinh hoa Bắc bộ”, không ít khán giả đã ngỡ ngàng trước cảnh ngôi thủy đình bỗng nhiên “trồi” lên giữa mặt hồ rồi lại “lặn” xuống đáy hồ; cảnh các tố nữ vận trang phục xưa bước ra từ những bức tranh “Tứ bình” nổi tiếng và cả hình ảnh Thiền sư Từ Đạo Hạnh - ông tổ của nghề múa rối bước ra từ ánh hào quang giữa tiếng đồng vọng của quá khứ - hiện tại và tương lai.

Vở diễn mở ra với hình ảnh lão ngư đội nón câu cá thanh bình, tiêu diêu, thoáng nghe tiếng khua mái chèo làng quê, tiếng dế kêu, tiếng nước. Từ đó, khán giả được dẫn dắt vào không gian văn hóa cộng đồng vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng với người dân chài lưới, những cô thôn nữ mặc yếm tát nước đầu đình, có cảnh múc nước gầu sòng, cảnh tắm áo sen, trai gái đối đáp, bài ca dân chài với tiếng gõ mạn thuyền, bài vè trong không khí lao động hăng say rộn rã… Trong không gian ấy, khán giả có thể tìm lại những năm tháng thanh xuân của làng quê Việt, những câu chuyện xưa, những tập tục văn hóa khó có thể tìm thấy ở cuộc sống ngày nay.

Nhờ đó, tất thảy những nét tinh hoa nghệ thuật của làng quê Bắc Bộ đã hòa quyện trong những giai điệu mượt mà của chèo, dân ca quan họ, ca trù, hát ru và chầu văn… khiến cho người xem mê đắm, mênh mang và “chìm” trong muôn vàn hoài niệm.

Có thể nói, chỉ trong 60 phút nhưng vở thực cảnh “Tinh hoa Bắc Bộ” với từng chương Thi - Ca - Nhạc - Họa đã mang đến những trải nghiệm hết sức độc đáo, giúp du khách tiếp cận với những gì tinh túy trong di sản văn hóa và nghệ thuật của cộng đồng cư dân Đồng bằng Bắc Bộ, mà trung tâm là chốn “kinh sư muôn đời” Thăng Long - Hà Nội.

Điểm đặc biệt nữa của vở diễn là trong khoảng 200 nghệ sĩ góp mặt trong vở diễn thì hầu hết là bà con nông dân của chính vùng đất Sài Sơn, Quốc Oai, đưa vở thực cảnh này xác nhận thêm kỷ lục mới “show diễn có số lượng diễn viên là nông dân đông nhất Việt Nam”.

Họ là bà con nông dân, sáng làm ruộng, đêm đứng trên sân khấu, là những cô cậu học sinh trường làng, hồn nhiên trong những bài hát đồng dao. Nhưng trải qua nhiều đợt tập luyện bất kể nắng mưa, người nông dân địa phương đã quên đi bỡ ngỡ, cái “tôi” rụt rè để trở thành những diễn viên thực thụ. Ở đó, họ sẽ kể những công việc thường ngày, nghề truyền thống “cha truyền con nối” bao đời nay, tinh thần nhà nông hăng say lao động sản xuất: đồng áng, giã gạo, chài lưới, tát nước; kể tình yêu đôi lứa, tình mẹ ru con...; những niềm tin, lối sống “ở hiền gặp lành”, “tôn sư trọng đạo”, “người ta là hoa đất”, hiền tài được vinh danh, tình yêu quê hướng xứ sở được bồi đắp...

 “Đến Hà Nội nhất định phải xem”

Từ những điểm nhấn độc đáo đó, sau hơn một năm công diễn, “Tinh hoa Bắc bộ” đã trở thành điểm hẹn văn hóa được nhiều du khách trong nước và nước ngoài tìm đến. Và không phải ngẫu nhiên mà trong 1 năm trình diễn đó, vở diễn đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá, uy tín và được CNN bình chọn là vở diễn “Đến Hà Nội nhất định phải xem”.

Vở diễn kết nối các du khách quốc tế với câu chuyện văn hóa Việt Nam qua phần lời kể, những câu chuyện lịch sử, văn hóa có phụ đề tiếng Anh

Đầu tháng 6/2018, “Tinh hoa Bắc Bộ” bất ngờ nhận giải Vàng Stevie Awards châu Á - Thái Bình Dương tại hạng mục “Đổi mới trong truyền thông, truyền thông thị giác và giải trí trực quan”. Ra đời từ năm 2002, Stevie Awards châu Á - Thái Bình Dương là giải thưởng thường niên dành cho cộng đồng doanh nghiệp, được tờ New York Post (Mỹ) ví như hệ thống giải Oscar dành cho giới kinh doanh. Đây có thể coi là dấu mốc khẳng định “Tinh hoa Bắc Bộ” đã hoàn toàn chinh phục trái tim khán giả quốc tế.

Ngay sau đó, cuối tháng 6/2018, vở diễn lại thêm một lần nữa làm nức lòng truyền thông thế giới khi xuất hiện trong phóng sự “Destination: Hanoi” (Điểm đến: Hà Nội) trên kênh truyền hình Mỹ nổi tiếng CNN. Bên cạnh những hình ảnh biểu diễn trên sân khấu “Tinh hoa Bắc Bộ”, CNN còn đưa khán giả tới khung cảnh hậu trường, nơi những diễn viên nông dân hăm hở trên nước, say mê sáng tạo nghệ thuật - công việc trước kia vốn xa lạ với họ.

Đến tháng 8/2018, “Tinh hoa Bắc Bộ” tiếp tục đón nhận cú đúp 2 kỷ lục Guinness Việt Nam: “Show diễn có sân khấu mặt nước lớn nhất Việt Nam” (4.300m2), “Show diễn có số lượng diễn viên là nông dân đông nhất Việt Nam” (150 nông dân).

Những giải thưởng và kỷ lục trong năm qua là kết tinh của những nỗ lực không ngừng nghỉ của “Tinh hoa Bắc Bộ” trong việc gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa Việt đến công chúng trong nước và bạn bè quốc tế.

Cùng với thời gian và sự ủng hộ của cộng đồng, trong đó có những khán giả, “Tinh hoa Bắc bộ” hứa hẹn sẽ ngày càng hoàn thiện, mang lại cho công chúng trong nước, nhất là các bạn trẻ những hiểu biết sâu sắc hơn về những di sản của tổ tiên. Và mang lại cho du khách nước ngoài những ấn tượng tốt đẹp khi được khám phá những giá trị văn hóa trên một vùng đất của đất nước Việt Nam giàu có di sản, tài năng và lòng mến khách.