Phòng sự kinh thống là tình trạng trong hoặc sau khi sinh hoạt tình dục, dương vật (y học cổ truyền gọi là "âm kinh") xuất hiện triệu chứng đau nhức.
Theo y học hiện đại, đây là chứng trạng thường gặp trong các bệnh lý tiết niệu sinh dục và mạch máu. Theo y học cổ truyền, tình trạng này thường gây nên bởi các yếu tố như tình chí bất toại (rối loạn tâm thần kinh), can uất khí trệ, cảm thụ phong hàn, tình dục quá độ, tổn thương kinh lạc... và được xử trí bằng nhiều phương thức khác nhau.
Biện chứng luận trị
Là phương pháp trị liệu tùy theo chứng trạng cụ thể mà quy thành các thể bệnh nhất định rồi trên cơ sở đó lựa chọn các vị thuốc và bài thuốc cho phù hợp. Thông thường có ba thể bệnh sau đây:
Thể can uất khí trệ
- Biểu hiện: Khi "nhập phòng", dương vật cứng đau, tinh thần căng thẳng, uất ức, đau trướng hai bên mạng sườn, thích thở sâu, dễ cáu giận, rêu lưỡi trắng mỏng, chất lưỡi có điểm ứ huyết, mạch căng như dây đàn.
- Trị liệu: Phải sơ can giải uất, lý khí chỉ thống.
Bài thuốc: Sài hồ sơ can tán: sài hồ 8g, chỉ xác 8g, hương phụ 12g, xuyên khung 10g, xích thược 8g, cam thảo 6g gia thêm ngô công 8g, quất hạch 12g và xuyên luyện tử 10g; nếu có biểu hiện nhiệt nhiều do can hóa hỏa gia, thêm chi tử 12g và đan bì 8g để thanh can nhiệt. Sắc uống ngày 1 thang.
Thể hàn ngưng can mạch:
- Biểu hiện: Khi "nhập phòng", dương vật đau và lạnh, đau bụng dưới, sợ lạnh, thậm chí dương vật bị co rút, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch nhanh và căng như dây đàn.
- Trị liệu: Phải ôn kinh tán hàn.
Bài thuốc: Sài hồ quế chi thang: sài hồ 8g, quế chi 10g, xích thược 9g, cam thảo 6g, sinh khương 8g, đại táo 12g gia thêm ngô công 8g, phụ tử chế 8g, tiểu hồi hương 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
 |
| Sinh hoạt tình dục điều độ để phòng ngừa chứng thống kinh. (Ảnh minh họa) |
Thể thận hư kinh thống
- Biểu hiện: Khi "nhập phòng", dương vật đau nhiều, đầu choáng, mắt hoa, tai ù, lưng đau gối mỏi, mệt như mất sức, có thể kèm theo xuất tinh sớm, di tinh hoặc liệt dương, rêu lưỡi trắng mỏng, chất lưỡi nhợt, mạch nhỏ và yếu.
- Trị liệu: Phải bổ ích can thận.
Bài thuốc: Tả quy hoàn: thục địa 12g, hoài sơn 12g, sơn thù 8g, thỏ ty tử 12g, ngưu tất 12g, cao quy bản 12g, lộc giác giao 10g, kỷ tử 12g, nếu thận âm hư gia thêm hoàng bá 10g, tri mẫu 8g; nếu thận dương hư gia thêm phụ tử chế 8g và nhục quế 4g. Sắc uống ngày 1 thang.
Kinh nghiệm dân gian
Có thể sử dụng các phương pháp sau đây:
- Hổ trượng tán thành bột mịn, uống mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 3g với nước cơm hoặc nước cháo.
- Tiểu hồi hương 15g, ngải diệp 30g, hành củ 30g, sắc lấy nước xông rồi ngâm rửa hạ bộ.
- Day bấm các huyệt Quan nguyên (nằm ở điểm nối 3/5 trên và 2/5 dưới của đoạn nối rốn và điểm giữa bờ trên xương mu); Khí hải (từ rốn đo thẳng xuống 1,5 thốn hoặc đo từ điểm giữa bờ trên xương mu thẳng lên 3,5 thốn) và Tam âm giao (nằm ở ngay bờ sau xương chày, phía trên mắt cá trong 4 khoát ngón tay).
Để dự phòng tình trạng bệnh lý này cần chú ý sinh hoạt tình dục điều độ, tránh căng thẳng thần kinh, không thủ dâm, kiêng các đồ ăn thức uống quá bổ béo, khó tiêu và có chất kích thích.
Theo ThS. Hoàng Khánh Toàn
Sức khỏe đời sống
