Hôm qua (5/9), Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã khẳng định các công ty của nước này không cung cấp "bất cứ sản phẩm quân sự" nào cho Libya, sau khi có thông tin về việc Bắc Kinh đề nghị bán vũ khí cho nhà lãnh đạo bị lật đổ của Libya, Muammar Gaddafi.
 |
| Quân nổi dậy kiểm tra một chiếc máy bay quân sự bị NATO bắn hạ bên ngoài Bani Walid. Ảnh NYT |
Trước đó, có thông tin cho rằng trong những tuần giao tranh khốc liệt cuối cùng giữa lực lượng trung thành với nhà lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi và lực lượng nổi dậy, các công ty của Trung Quốc đã đề nghị bán một lượng lớn vũ khí và đạn dược của cho ông Gaddafi – các quan chức Hội đồng Chuyển tiếp Quốc gia (NTC) hôm 4/9 cho biết.
Thông tin trên được các quan chức của NTC đưa ra trên cơ sở trích dẫn những văn bản “đáng tin cậy” của chính quyền Gaddafi do một nhà báo Canada tìm thấy tại khu vực Bab Akkarah – nơi có nhiều quan chức thuộc chính quyền Gaddafi sinh sống.
Các tài liệu này đều viết bằng tiếng Ả Rập, được tờ The Globe & Mail của Canada đăng tải, trong đó có một bản ghi chép ghi lại chi tiết chuyến “mua sắm” tại Bắc Kinh hôm 16/7 của các quan chức an ninh cấp cao trong chính quyền Gaddafi.
Theo đó, các công ty vũ khí thuộc quản lý của chính quyền Trung Quốc đã đề nghị bán một lượng vũ khí trị giá 200 triệu USD bao gồm một loạt các bệ phóng rocket, tên lửa chống tăng, tên lửa đất đối không di động được thiết kế để bắn hạ máy bay cùng một số loại vũ khí và đạn dược khác trong kho dự trữ khổng lồ của nước này cho quân của Gaddafi. Hành động này theo NTC là vi phạm các lệnh trừng phạt của LHQ đối với Libya.
Cũng theo các văn bản nói trên, các công ty Trung Quốc đề nghị chuyển vũ khí qua một nước thứ 3 như Algeria hoặc Nam Phi. Cùng với Trung Quốc, 2 nước này không ủng hộ các hoạt động quân sự của NATO chống lại chính quyền Gaddafi tại Libya nhưng lại khẳng định ủng hộ lệnh cấm vận vũ khí do LHQ áp đặt trước đó.
Ông Abdulrahman Busin – người phát ngôn lực lượng nổi dậy - trong một cuộc phỏng vấn hôm 4/9 tuyên bố: “Chúng tôi có bằng chứng về các thỏa thuận giữa Trung Quốc và Đại tá Gaddafi và chúng tôi có đủ các tài liệu để chứng minh điều đó”.
Ngoài ra, ông Busin cũng khẳng định quân nổi dậy có những bằng chứng khác, bao gồm các tài liệu và vũ khí tìm được tại chiến trường, cho thấy lực lượng trung thành với đại tá Gaddafi được một số công ty và chính phủ khác cung cấp vũ khí bất hợp pháp.
Trong một diễn biến có liên quan, các cuộc đàm phán hòa bình giữa lực lượng nổi dậy và phe trung thành với ông Gaddafi hôm 4/9 chính thức đổ vỡ sau khi phe Gaddafi tuyên bố không đầu hàng nếu quân nổi dậy không hạ vũ khí. Điều này làm dấy lên lo ngại một cuộc giao tranh đẫm máu sắp xảy ra ở Bani Walid – một trong những thành trì cuối cùng của ông Gaddafi.
Hà Dung (Theo NYT)
