Saif al-Islam Gaddafi – người con trai quyền lực nhất của nhà cựu lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi - vừa bị bắt giữ ở khu vực biên giới với Niger. Ngay sau đó, Saif được đưa tới một thành phố miền núi ở phía Tây Libya, đợi chờ một tương lai không lấy gì sáng sủa.
 |
| Saif al-Islam Gaddafi với vẻ mặt sợ hãi sau khi bị bắt. Ảnh WP |
Giới chức Libya hôm 19/11 thông báo, Saif bị bắt tại một khu vực sa mạc hẻo lánh ở thành phố dầu mỏ Obari, khi đang tìm cách vượt biên sang nước láng giềng Niger. Ahmed Ammar – một trong những người đã bắt giữ Saif al-Islam - cho biết, sau khi nhận được tin báo về nơi ẩn náu của Saif từ một hướng dẫn viên địa phương, đơn vị gồm 15 người của anh đi trên 3 chiếc xe đã chặn 2 chiếc xe chở Saif và 4 phụ tá trên sa mạc cách Obari khoảng 50km vào khoảng 1h30 ngày 19/11 (23h30 GMT ngày 18/11).
Một chỉ huy quân sự cho hay, người con trai quyền lực nhất của ông Gaddafi ngay sau đó đã được đưa tới thành phố miền núi Zintan, phía Tây Libya. Bộ trưởng Tư pháp lâm thời của Hội đồng Dân tộc chuyển tiếp (NTC) Mohammed al-Allagui cũng đã xác nhận vụ bắt giữ và cho hay Saif sẽ sớm được đưa tới thủ đô Tripoli.
Các cuộc ăn mừng diễn ra trên các đường phố của Tripoli ngay sau khi tin tức về vụ bắt giữ Saif được công bố trên truyền hình. Một số người bấm còi xe inh ỏi, vẫy cờ của lực lượng cách mạng trong khi nhiều người khác lại ôm nhau và khóc trong những tiếng hò vang “Đấng Allah tuyệt vời”.
Saif đang bị Toà án Hình sự Quốc tế (ICC) truy nã về các cáo buộc phạm tội ác chống lại loài người trong các cuộc nổi dậy chống lại ông Gaddafi. Vụ bắt giữ anh ta diễn ra chỉ một tháng sau khi người cha bị bắt giữ tại thị trấn quê nhà Sirte nhưng lại bị giết chết ngay lập tức và được chôn cất một cách lặng lẽ trên sa mạc.
Và với việc Saif bị bắt, Abdallah Senoussi – cựu Giám đốc tình báo của ông Gaddafi - là nghi phạm cuối cùng bị ICC truy nã hiện vẫn đang lẩn trốn.
Saif có thể phải lĩnh án tử hình
Hãng tin Reuters dẫn lời Bộ trưởng Tư pháp Libya al-Allagui hôm 19/11 cho biết, Saif sẽ bị xét xử ở Libya về những cáo buộc nghiêm trọng có thể dẫn đến án tử hình. “Anh ta đã xúi giục người khác giết người, đã lạm dụng công quỹ, đã đe dọa và xúi giục và thậm chí đã tham gia tuyển và đưa lính đánh thuê vào Libya” – ông al-Allagui nói.
Ông al-Allagui cũng nói rằng đây chỉ là một phần nhỏ trong những tội ác mà công tố viên Libya sẽ cáo buộc anh ta. “Chúng tôi đã sẵn sàng truy tố Saif al-Islam. Chúng tôi đã áp dụng đủ các thủ tục pháp lý và tư pháp để đảm bảo một phiên tòa công bằng cho anh ta. Chúng tôi sẽ truy tố anh ta theo đúng quy chuẩn quốc tế” – ông al-Allagui khẳng định đồng thời kêu gọi các tổ chức quốc tế và địa phương tham dự phiên tòa xét xử Saif.
“Chúng tôi đều biết rằng Saif al-Islam bị ICC truy nã vì tội ác chống lại loài người. Tôi không cho rằng các công tố viên Libya sẽ truy tố anh ta về tội gì khác ngoài những cáo buộc đó” – ông al-Allagui nói và không loại trừ khả năng người con trai lớn nhất của ông Gaddafi sẽ phải nhận án tử hình nếu bị xét xử ở quê nhà.
Tuy nhiên, theo Nghị quyết năm 1970 của Hội đồng Bảo An Liên Hợp Quốc (LHQ), những nhà lãnh đạo lâm thời Libya có nghĩa vụ bàn giao Saif cho ICC để xét xử về các cáo buộc trong đó có những tội ác chống lại loài người. ICC cho hay đã nhận được thông báo chính thức về vụ bắt giữ.
Một phát ngôn viên của ICC – ông Fadi el-Abdallah - nói rằng quyết định cuối cùng phụ thuộc vào các thẩm phán của ICC sau khi đã tham vấn với các nhà lãnh đạo lâm thời của Libya. Tuy nhiên, ông không loại trừ khả năng Saif sẽ bị xét xử tại Libya. “Lệnh bắt giữ đã ICC ban hành. Các nhà chức trách Libya có nghĩa vụ hợp tác với tòa án. Tuy nhiên, nếu giới chức Libya tin rằng xét xử trong nước là giải pháp tốt hơn, họ có thể đề nghị với ICC” – người phát ngôn nói.
Trưởng công tố viên ICC Luis Moreno Ocampo trong một cuộc phỏng vấn ở The Hague cho hay sẽ đến Libya trong tuần tới để bàn bạc với chính phủ lâm thời về việc xét xử Saif. “Tin tốt là Saif al-Islam đã bị bắt, anh ta còn sống và giờ đây anh ta sẽ đối mặt với công lý. Ở đâu và như thế nào chúng tôi sẽ bàn bạc về vấn đề này” – công tố viên Ocampo nói trong một buổi phỏng vấn tại The Hague hôm 19. ICC không có áp dụng án tử hình.
Saif al-Islam – người con trai lớn nhất của ông Gaddafi thể hiện mình như một nhà cải cách, hướng đến nhân quyền và một thể chế dân chủ trước khi các cuộc nổi dậy chống lại ông Gaddafi nổ ra hồi tháng 2 vừa qua. Anh ta bị ICC truy nã vì tội tham gia kế hoạch “dùng mọi biện pháp cần thiết” để đàn áp người biểu tình kể từ giữa tháng 2.
Ngay sau khi nhận được tin Saif bị bắt giữ, cộng đồng quốc tế cũng đã chúc mừng Libya và kêu gọi nước này xét xử anh ta một cách công bằng.
Hà Dung (theo WP, AFP, Reuters)
