Sau hơn 1 tuần xét xử và nghị án, HĐXX nhận định việc viện kiểm sát truy tố các bị cáo trong vụ án là có căn cứ, đúng tội, đúng pháp luật.
HĐXX cho biết, dự án cao tốc TP.HCM - Trung Lương được đầu tư từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước. Thủ tướng giao Bộ GTVT xây dựng đề án bán quyền thu phí để thu lại tài sản cho Nhà nước.
Ông Đinh La Thăng với cương vị là Bộ trưởng Bộ GTVT đã được giao tổ chức xây dựng đề án bán quyền thu phí. Tuy nhiên, do mối quan hệ từ trước, ông Thăng đã giới thiệu ông Đinh Ngọc Hệ tiếp cận dự án, tham gia đấu giá và trúng đấu giá trái pháp luật.
Với cương vị là người đứng đầu tại Bộ GTVT, ông Đinh La Thăng nắm rõ các quy định pháp luật về bán tài sản Nhà nước nhưng dùng chức vụ của mình gây áp lực để cán bộ dưới quyền tạo điều kiện cho Đinh Ngọc Hệ trúng thầu dự án.
Không những vậy, khi phát hiện công ty của Út “Trọc” chậm thanh toán, bị cáo không chỉ đạo xử lý, tạo điều kiện để Đinh Ngọc Hệ chiếm đoạt trót lọt 725 tỷ đồng.
Từ những phân tích trên, HĐXX cho rằng bị cáo Đinh La Thăng phải chịu trách nhiệm chính trong vụ án về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Số tiền trên cũng là tiền thất thoát của Nhà nước, do chính hành vi phạm tội của Hệ mà có.
Đối với Đinh Ngọc Hệ, lợi dụng mối quen biết với ông Đinh La Thăng, bị cáo đã nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản của Nhà nước ngay từ đầu. Bị cáo đã chỉ đạo nhân viên làm giả hồ sơ tài chính của Công ty Yên Khánh và Khánh An để được tham gia bán đấu giá.
Sau đó, Hệ dùng thủ đoạn đăng ký 2 công ty tham gia đấu giá nhưng đến khi đấu giá, bị cáo chỉ chỉ đạo một công ty tham gia. Các cán bộ tại Bộ GTVT đã lỏng lẻo trong kiểm soát khiến công ty của Út “Trọc” trúng đấu giá quyền thu phí cao tốc Trung Lương trong 5 năm.
HĐXX nhận đinh đây là hành vi tinh vi, xảo quyệt của Đinh Ngọc Hệ để qua mặt cơ quan chức năng.
Còn cựu Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường, do biết rõ mối quan hệ giữa ông Đinh La Thăng và Út “Trọc”, bị cáo đã có những chỉ đạo không đúng quy định trong việc bán tài sản Nhà nước là quyền thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương. Hành vi của bị cáo Trường có vai trò đồng phạm với ông Thăng và các cán bộ tại Bộ GTVT, gây thất thoát 725 tỷ đồng của Nhà nước.
Trong bản luận tội trước đó, VKS đề nghị tuyên ông Đinh La Thăng 10-11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Cùng tội danh này, cựu Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường nhận mức án đề nghị 6-7 năm tù.
Bị cáo Đinh Ngọc Hệ (Út "Trọc") bị VKS đề nghị án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 13-14 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Tổng hợp hình phạt đề nghị là chung thân.
Theo HĐXX nhận định, bị cáo Thăng với vai trò chính trong vụ án cần phải có hình phạt nghiêm khắc so với các bị cáo khác.
Tuy nhiên, bị cáo Thăng có nhiều tình tiết giảm nhẹ, đó là do trong quá trình công tác bị cáo có nhiều thành tích, được tặng nhiều bằng khen, giấy khen...
Từ đó, HĐXX tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng 10 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”.
Đối với Hệ, tòa xác định đã lợi dụng mối quan hệ với ông Thăng, nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản Nhà nước. Hệ dùng thủ đoạn đăng ký hai Cty của mình là Yên Khánh và Khánh An tham gia đấu giá, làm giả hồ sơ năng lực. Đến khi diễn ra đấu giá, bị cáo chỉ cho một Cty tham gia để chắc chắn mua được quyền thu phí cao tốc.
HĐXX nhận định đây là "hành vi xảo quyệt, tinh vi để qua mặt cơ quan chức năng". Khi vào thu phí, Hệ đã chỉ đạo nhân viên sử dụng phần mềm của Cty Xuân Phi, sử dụng công nghệ cao nhằm chiếm đoạt tài sản Nhà nước.
Tòa tuyên phạt Hệ mức án chung thân tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; 13 năm tù tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Tổng hợp hình phạt là tù chung thân. Hệ bị buộc bồi thường 725 tỷ đồng và 3,4 tỷ đồng trong vụ mua căn biệt thự Cty Licogi 13.
Đối với nhóm bị cáo là cấp dưới của Hệ, tòa tuyên phạt từ 2 năm tù treo đến 10 năm tù. Trong đó, Hoàng Tô Hạnh Vân (nhân viên Cty phần mềm Xuân Phi) và Tạ Đức Minh (thủ quỹ Cty Yên Khánh) được thả tự do ngay sau phiên tòa do nhận mức án bằng thời gian tạm giam.
Bị cáo Trường được giao nhiệm vụ chỉ đạo, chịu trách nhiệm xuyên suốt quá trình xây dựng đề án bán quyền thu phí, biết rõ quy định pháp luật bán đấu giá tài sản Nhà nước, song biết Hệ có mối quan hệ với ông Thăng nên đã tạo điều kiện, sau đó ký quyết định trúng đấu giá khi chỉ có một Cty tham gia đấu giá. Ngoài ra, khi biết Cty của Hệ chậm thanh toán, ông Trường không chỉ đạo dừng hợp đồng.
Tòa tuyên phạt Trường 4 năm 6 tháng tù; Dương Tuấn Minh 4 năm tù. Các bị cáo còn lại bị phạt 3 năm đến 3 năm 6 tháng tù.
