Ngày 23/6, TAND tỉnh Nghệ An đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án buôn bán trái phép vảy tê tê quy mô lớn, tuyên phạt bị cáo Hồ Văn Mạnh 7 năm tù giam và Trần Thị Ngọc 3 năm tù giam về tội "Buôn bán hàng cấm" theo quy định tại Điều 190 Bộ luật Hình sự, và tội "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm" theo quy định tại Điều 144 Bộ luật Hình sự. Các đồng phạm khác trong vụ án này là Phạm Thị Lập bị xử phạt 3 năm tù, Hồ Mai Yên 3 năm tù, Cao Xuân Quý 15 tháng tù (cho hưởng án treo), Nguyễn Thị Long 30 tháng tù (cho hưởng án treo). Một còn đối tượng khác có liên quan là Lê Quang Lợi đã bỏ trốn và đang bị truy nã.
Theo hồ sơ vụ án, vào tháng 10/2023, các đối tượng trên đã bị lực lượng chức năng tỉnh Nghệ An phát hiện và bắt giữ về hành vi buôn bán trái phép hơn 2,8 tấn vảy tê tê trong đó bao gồm cả vảy tê tê java (Manis javanica) và vảy của các loài tê tê châu Phi.
 |
Hơn 2,8 tấn vảy tê tê buôn bán trái phép bị thu giữ. Ảnh: Công an. |
Cả 8 loài tê tê trên thế giới đều là loài nguy cấp, quý, hiếm được liệt kê trong Phụ lục I Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES). Trong đó, 2 loài tê tê có phân bố tự nhiên ở Việt Nam là tê tê java (Manis javanica) và tê tê vàng (Manis pentadactyla) cũng đồng thời được liệt kê trong Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ ban hành kèm theo Nghị định 160/2013/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 64/2019/NĐ-CP).
Đối với hành vi buôn bán trái phép vảy tê tê java và tê tê vàng, cá nhân vi phạm có thể bị phạt tù từ 1 đến 5 năm hoặc phạt tiền từ 500 triệu đến 2 tỷ đồng tỷ đồng đối với cá nhân theo quy định tại Khoản 1 Điều 244 BLHS. Riêng với các loài tê tê khác, khung hình phạt có thể lên đến 15 năm tù tù đối với cá nhân theo Điều 190 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính đến 360 triệu đồng đối với cá nhân theo Điều 23 Nghị định 35/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 07/2022/NĐ-CP) tùy theo giá trị bằng tiền của tang vật.
Theo ghi nhận của Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), vụ án buôn bán trái phép 2,8 tấn vảy tê tê trên là một trong những vụ có khối lượng vảy tê tê bị buôn bán trái phép lớn nhất từng được phát hiện trong nội địa Việt Nam thời gian gần đây.
Bị cáo Hồ Văn Mạnh, đối tượng được xác định là cầm đầu trong vụ án này cũng được biết đến là một đối tượng chuyên buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD), đặc biệt là vảy tê tê quy mô lớn trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Theo một số nguồn tin, Mạnh thường thu mua số lượng lớn vảy tê tê từ các quốc gia lân cận rồi bán lại trái phép cho thương lái Trung Quốc. Đồng thời có quan hệ làm ăn với nhiều “ông trùm” khác trong đường dây buôn bán ĐVHD quy mô lớn tại địa phương.
"Thành công của các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Nghệ An trong việc đưa Hồ Văn Mạnh ra ánh sáng và buộc đối tượng này nhận bản án thích đáng theo quy định của pháp luật là một dấu ấn tích cực trong nỗ lực đấu tranh phòng chống tội phạm về ĐVHD tại Nghệ An, đặc biệt trong bối cảnh tỉnh này vẫn được biết đến là một điểm nóng của hoạt động buôn bán trái phép ĐVHD. ENV hy vọng trong thời gian tới, các cơ quan chức năng và cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Nghệ An tiếp tục phát huy tinh thần không khoan nhượng với tội phạm về ĐVHD để có thể răn đe, phòng ngừa hiệu quả tội phạm này trên địa bàn", bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc ENV, chia sẻ.
Nghệ An từ lâu đã được biết đến là một điểm nóng của hoạt động nuôi nhốt, buôn bán ĐVHD trái phép, tập trung tại các huyện Diễn Châu, Yên Thành và Quỳnh Lưu. Trong thời gian vừa qua, mặc dù chính quyền tỉnh Nghệ An đã có sự quan tâm, chỉ đạo nhất định nhưng tình trạng này vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới hình ảnh của Nghệ An mà còn ảnh hưởng đến nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về bảo vệ ĐVHD. Vấn đề này đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa từ các cơ quan chức năng và sự phối hợp chặt chẽ ở cả cấp trung ương và địa phương.
