Tỷ phú da đen đầu tiên của Nam Phi, Patrice Motsepe vừa cho biết, ông đã tham gia Cam kết cho đi (Giving Pledge), qua đó trở thành người châu Phi đầu tiên gia nhập danh sách những người giàu nhất thế giới cam kết hiến tặng tối thiểu một nửa tài sản cho các hoạt động từ thiện .
| |
| Ông trùm khai khoáng Patrice Motsepe, người vừa quyết định dùng ít nhất nửa gia sản làm từ thiện |
Cho đi tới nửa gia sản
Khi tỷ phú Patrice Motsepe, chủ tịch công ty khai mỏ ARM nổi tiếng nói rằng ông muốn đưa ra một thông báo quan trọng, người ta đã phỏng đoán có thể ông tiết lộ việc mình sắp mua thêm vài tờ báo. Số là tỷ phú này đang ở Davos, Thụy Sỹ và cùng thời điểm đó, cổ đông lớn nhất của công ty truyền thông báo chí Independent News & Media, Denis O’Brien đã gặp Tổng thống Jacob Zuma.
Tập đoàn Ireland này muốn bán một số tờ báo như The Star, Cape Times và Pretoria News để rút khỏi thị trường Nam Phi. Nếu ai có thể giơ tay giải cứu thì nhân vật đó hẳn phải là Motsepe.
Nhưng cuối cùng Motsepe lại đưa ra thông báo khác. Ông đã quyết định đổ tiền của vào Quỹ Motsepe, được ông và vợ là Precious thành lập vào năm 1999.
Quỹ này giám sát hoạt động từ thiện do gia đình thực hiện, bao gồm hàng loạt các hoạt động trong lĩnh vực y tế, sức khỏe; hỗ trợ phát triển và cải thiện vị thế của phụ nữ, thanh niên, người lao động và người tật nguyền; sự phát triển của các chủ doanh nghiệp và chủ doanh nghiệp xã hội; sự phát triển bóng đá trẻ và âm nhạc...
“Lâu nay tôi đã đi đến quyết định rằng mình sẽ bỏ ra ít nhất một nửa gia sản của mình để giúp đỡ người nghèo và những người khó khăn ở Nam Phi. Nhưng tôi sẽ làm từ thiện gắn với trách nhiệm và cam kết đảm bảo rằng việc làm từ thiện sẽ diễn ra theo một cách thức giúp bảo vệ lợi ích và sự tin tưởng của các cổ đông cũng như các nhà đầu tư" - Motsepe tuyên bố.
Ông cũng cho biết bản thân đã được rất nhiều người, "cả da trắng và da đen, cả ở Nam Phi và ở Mỹ đã giúp giáo dục, huấn luyện và truyền cảm hứng để ông thành công trong công việc và cả các lĩnh vực khác nữa.
Ông nói rằng mình và vợ đã mắc nợ lớn với cuộc đời, với những người gia ơn, giúp đỡ họ. Vì lẽ đó, ông quyết định tham gia Cam kết cho đi, vốn khuyến khích những người giàu có trên toàn thế giới hiến tặng gia sản cho từ thiện.
Một truyền thống tốt đẹp
Cam kết cho đi được hai tỷ phú Mỹ là Bill Gates và Warren Buffett khởi xướng từ năm 2010. Đây là một sáng kiến làm từ thiện dựa trên truyền thống tốt đẹp và lâu đời của nước Mỹ. Cần biết rằng trùm thép Andrew Carnegie đã quyên tặng 350 triệu USD trong gia sản khổng lồ của ông cho từ thiện ngay trước khi qua đời vào năm 1919.
Tương tự, trùm tư bản John D. Rockefeller đã dùng tiền của mình để làm từ thiện trong các lĩnh vực y tế, giáo dục và nghiên cứu khoa học.
Sáng kiến Cam kết cho đi không nhận tiền từ thiện hoặc chỉ bảo ai đó cách thức quyên góp tiền từ thiện. Thay vì thế ,sáng kiến yêu cầu các tỷ phú phải có cam kết về mặt đạo đức trong việc cho đi gia sản của họ phục vụ nhằm mục đích từ thiện.
Thực tế nhiều tỷ phú hảo tâm tham gia chiến dịch đã hoạt động hết sức tích cực trong lĩnh vực từ thiện. Họ bỏ rất nhiều tiền để tài trợ cho nhiều chương trình khác nhau, từ nghiên cứu gene, nghiên cứu ung thư tới giáo dục, tăng cường kiểm soát súng, khuyến khích sự phát triển nghệ thuật và xây mới các thư viện sách. Tính tới tháng 11/2012 đã có 91 tỷ phú tham gia sáng kiến, với phần lớn là người Mỹ.
Motsepe đã gặp Buffett tại Mỹ hồi tháng 8/2012 và rồi đã gặp gia đình Gates tại Cape Town vào cuối năm ngoái. Các cuộc gặp đã củng cố quyết tâm làm từ thiện của ông, khích lệ ông tham gia Cam kết cho đi.
Ước mơ giúp thay đổi thế giới
Quá trình đi lên của Motsepe bắt đầu từ năm 1994, khi ông trở thành đối tác da đen đầu tiên tại công ty luật Bowman Gilfillan. Là một chuyên gia về luật khai mỏ và kinh doanh vào thời điểm quyền kinh tế của người da đen mới chỉ ở buổi sơ khai tại Nam Phi, ông đã trực tiếp tham gia tác thành một số thương vụ khai mỏ lớn nhất khi đó.
Khi đã có đủ kinh nghiệm, ông thành lập một công ty chuyên khai thác vàng và đã mua một lượng lớn mỏ vàng từ Anglo Gold với giá rất hời, khi giá vàng tụt dốc thảm hại trong năm 1997. Vào đầu những năm 2000, Motsepe bắt đầu thành lập nhiều công ty đã hợp thành tập đoàn ARM.
Một trong những thương vụ quan trọng nhất ông làm được trong giai đoạn này là việc mua lại 20% cổ phần của Harmony Gold, công ty khai mỏ lớn thứ 12 thế giới với 3 mỏ đang hoạt động ở Nam Phi. Chẳng mấy chốc công ty mở rộng hoạt động sang khai thác bạch kim, than, thép, đồng, bên cạnh việc khai thác vàng truyền thống.
Theo tạp chí Forbes, tài sản của Motsepe hiện đạt mức 2,65 tỷ USD, tính tới tháng 11/2012. ARM, công ty ông thành lập và nắm ghế lãnh đạo, đã có giá trị thị trường khoảng hơn 4 tỷ USD. Motsepe có thể là tỷ phú da đen đầu tiên của Nam Phi. Nhưng ông còn lâu mới là người giàu nhất châu lục. Danh hiệu này hiện thuộc về trùm công nghiệp Nigeria Aliko Dangote, người nắm trong tay khối tài sản hơn 10 tỷ USD.
Với Motsepe, ông hy vọng việc mình tham gia Cam kết cho đi sẽ là tấm gương truyền cảm hứng tốt. "Nhu cầu và thách thức trong hoạt động làm từ thiện là rất lớn" - ông nói - "Chúng tôi hy vọng việc tham gia Cam kết cho đi của mình sẽ khuyến khích những người giàu ở Nam Phi, châu Phi và các nền kinh tế đang lên khác cũng cho đi và qua đó giúp thế giới trở nên tốt đẹp hơn".
Tường Linh