Xuân trên phố mới

(Đà Nẵng Xuân 2011) - Những ngày cuối cùng của năm Canh Dần trôi nhanh. Nhiều ngôi nhà ở khu tái định cư Nam cầu Cẩm Lệ hối hả hoàn thiện để kịp đón Tết Tân Mão. Một khu phố mới đang hình thành trên vùng đất vốn là ruộng lúa nước ngập trắng đồng, nhà trơ mái mỗi khi mùa mưa lụt về. Phố mới đang vươn lên trên cốt nền mới ngang với đỉnh của những cơn lụt từng nhấn chìm làng xóm Hòa Xuân.
(Đà Nẵng Xuân 2011) - Những ngày cuối cùng của năm Canh Dần trôi nhanh. Nhiều ngôi nhà ở khu tái định cư Nam cầu Cẩm Lệ hối hả hoàn thiện để kịp đón Tết Tân Mão. Một khu phố mới đang hình thành trên vùng đất vốn là ruộng lúa nước ngập trắng đồng, nhà trơ mái mỗi khi mùa mưa lụt về. Phố mới đang vươn lên trên cốt nền mới ngang với đỉnh của những cơn lụt từng nhấn chìm làng xóm Hòa Xuân.
Phố mới đang vươn lên trên cốt nền mới ngang với đỉnh của những cơn lụt từng nhấn chìm làng xóm Hòa Xuân.
Từ nhà ba gian lên phố nhà tầng

“Ông bà, cha mẹ sống ở đây nhiều đời rồi nhưng nghĩ thật khó tin là mình sẽ tránh được lụt ngay tại nơi bị lụt”, chị Trần Thị Nhi, ở Khu E1 nói trong niềm phấn khởi khi ngôi nhà ba tầng của gia đình sắp hoàn thành. Chị Nhi giải thích: Cốt nền nhà ở nơi mới được đổ đất cao ngang với những đỉnh lũ đã làm khổ nhiều đời dân Hòa Xuân. Bây giờ thì chạy lụt chỉ còn là chuyện kể cho mấy cháu nhỏ sau này nghe để tưởng tượng lại hồi xưa khổ vậy đó! Bà con ở Hòa Xuân vốn là nông dân, nhà cửa xưa kia xây theo kiểu ba gian, thấp lè tè. Nước lụt lên tới nóc là hết chỗ trú. Chừ về chỗ mới bà con toàn xây nhà đúc, nhà nào ít nhất cũng xây hai tầng.

Chị Nhi kể: Nhà cũ ở  tổ 26, khu vực Trung Lương giải tỏa sớm để xây dựng cầu Hòa Xuân. Kiểm định, áp giá đền bù, nhận tiền xong, gia đình chị là hộ đầu tiên giao mặt bằng đi ngay. Thế nhưng một vài người chung quanh bảo chị dại. Sao không đòi thêm một lô đất nữa. Cứ ì ra, thành phố sẽ phải giải quyết. Có người trách móc rằng, việc gia đình chị xung phong đi sớm làm ảnh hưởng quyền lợi của các hộ khác.
Nhưng chị nghĩ khác, mức đền bù đã thỏa đáng. Giao mặt bằng sớm, chị được ưu tiên bố trí 2 lô đất sát nhau đường 10,5m và một lô phụ mặt đường 5,5m. Khi làm móng nhà lại được hỗ trợ 20 triệu đồng, nộp đủ tiền đất một lần lại được giảm 10%. “Anh thấy đó, giao mặt bằng sớm thì thành phố cũng ưu đãi với mình chứ có thiệt gì đâu”, chị Nhi nói. Với số tiền được đền bù và tiền bán một lô đất phụ, gia đình chị đã trả đủ tiền đất, đủ tiền xây nhà 3 tầng và vẫn còn một lô đất làm sinh kế. Anh Huỳnh Xược, chồng chị tâm sự: “Đúng là đổi đời nhờ giải tỏa. Trước đây, cả nhà 5 người chỉ trông vào hai sào ruộng thôi”.

Toàn bộ diện tích phường Hòa Xuân gồm 420ha đất nông nghiệp và 569ha đất khu dân cư được giải tỏa trắng để quy hoạch, xây dựng các khu đô thị E1, E2, F1, F2, Khu Trung tâm liên hợp thể thao, Khu xử lý nước thải và Khu đô thị sinh thái với khoảng 3.180 hộ dân (14.000 nhân khẩu) và 11.900 ngôi mộ phải di dời. Tuyệt đại đa số bà con đều đồng tình với chủ trương quy hoạch để phát triển đô thị. Vừa rồi bà con tổ 17 được thành phố thưởng 20 triệu đồng về tiến độ giải tỏa nhanh, giao mặt bằng để triển khai các dự án. Các chính sách hỗ trợ và bố trí tái định cư có tác dụng khuyến khích người dân tích cực giải tỏa giao mặt bằng. Người dân rất đồng tình việc thành phố bố trí tái định cư theo cộng đồng có chung tập tục. Các hộ quen sống bằng nghề sông nước ở thôn Cẩm Chánh sẽ được tái định cư gần sông Cẩm Lệ. Toàn bộ đồng bào Công giáo thôn Cồn Dầu sẽ tái định cư ở khu phố Cồn Dầu mới.

Không ai muốn mình khổ mãi

Cơ hội để bắt đầu một tương lai mới

Lễ Giáng sinh năm 2010 và năm mới 2011, đồng chí Nguyễn Bá Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố đến thăm và trò chuyện thân mật với Giám mục Giáo phận Đà Nẵng Châu Ngọc Tri. Cả hai đều có nhận xét rằng: Đời sống của bà con Hòa Xuân nói chung và giáo dân của Giáo xứ Cồn Dầu nói riêng trước giải tỏa còn nhiều khó khăn do phụ thuộc vào nông nghiệp, lại là vùng chịu ảnh hưởng nặng của lũ lụt. Về dân trí, trong suốt 35 năm qua, Cồn Dầu chưa có người dân nào đạt được học vị tiến sĩ. Nhưng giải tỏa, phát triển đô thị sẽ mang lại cuộc sống mới cho người dân ở đây tốt hơn nơi ở cũ trên nhiều phương diện. Thực tế trong suốt 13 năm qua, thành phố đã thực hiện được mục tiêu này. Giám mục Châu Ngọc Tri đồng tình: Giải tỏa để phát triển đô thị, mở ra cơ hội thoát nghèo, một tương lai mới cho người dân Đà Nẵng trong vùng quy hoạch.

Chúng tôi ghé thăm thôn Cồn Dầu thấy nhiều hộ giáo dân rục rịch chuẩn bị cho cái Tết cuối cùng ở thôn cũ với tinh thần rất phấn khởi. Anh Nguyễn Trường, tổ trưởng tổ 21 cho biết: Ban đại diện Giáo xứ Cồn Dầu và các tổ trưởng của thôn đã đi xem đất thực tế sẽ bố trí tái định cư toàn thôn rồi. Đất đẹp lắm, đường sá rộng hơn đang thi công gần xong. Đúng như thành phố đã công bố, người dân Cồn Dầu được tái định cư tại Khu E chứ không như tin đồn thất thiệt của đám người xấu rằng, nơi bố trí tái định cư là ở Khu F, địa bàn xã Hòa Châu (Hòa Vang). Khoảng cách xa nhất từ khu phố Cồn Dầu mới với Nhà thờ Cồn Dầu chỉ hơn 1.000m, gần nhất là 600m. Hầu hết bà con đều đồng tình với chủ trương giải tỏa để triển khai xây dựng Khu đô thị sinh thái. “Tái định cư cũng đâu có quá xa nhà thờ. Mình đã tin vào Chúa thì dù ở đâu cũng có Chúa trong tim mình”, anh Trường nói.

Tiếp chúng tôi tại nhà, cụ bà Nguyễn Thị Yến kể gia đình ăn Tết này gọn nhẹ hơn để chuẩn bị xây nhà trên khu phố Cồn Dầu mới. Chúng tôi hỏi bà về chính sách đền bù, bố trí tái định cư, bà cười móm mém: “Thỏa đáng rồi, đời tôi nay đã 78 tuổi đúng là mơ mà thành thật!”. Đất ở của bà phải giải tỏa là 450m² và được bố trí lại 2 lô đất đường 10,5m. Do chấp hành tốt chủ trương giải tỏa nên bà được ưu tiên bố trí một lô đất hai mặt tiền. Lô đất này đã có người trả đến 1,65 tỷ đồng, gấp 10,5 lần so với giá đất tái định cư của thành phố.
Thành phố cũng đã đền bù cho 8 sào ruộng của bà được 210 triệu đồng. Số tiền này gửi ngân hàng, lãi cũng đủ ăn tiêu mà không phải làm ruộng cực nhọc nữa. Làm ruộng ở Cồn Dầu cực lắm vì đồng trũng, khó thoát nước. Bà đã nghe các con đi xem đất tái định cư về kể lại có cả đất để xây nhà nguyện cho người già, trẻ nhỏ nữa. “Chính quyền quan tâm cả đời sống vật chất và tinh thần thì còn gì bằng. Bà con ở đây không ai muốn mình khổ mãi”, bà Yến nói. Anh Nguyễn Văn Ba, Trưởng ban công tác Mặt trận Chi bộ 14 cho biết: 2/3 số hộ dân Cồn Dầu đã nhận tiền đền bù. Bà con đều đã sẵn sàng về nơi ở mới sau Tết Nguyên đán Tân Mão.

Ông Võ Văn Thương, Bí thư Quận ủy - Chủ tịch UBND quận Cẩm Lệ cho biết: Các dự án tái định cư cho người dân đều bảo đảm cùng với hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội: Chợ, trường học, trạm y tế, nhà sinh hoạt cộng đồng để người dân ổn định cuộc sống ngay sau khi tái định cư. Quận đã đề xuất với thành phố thực hiện nhiều ưu đãi, khuyến khích các hộ chấp hành tốt chủ trương giải tỏa, bàn giao mặt bằng thực hiện các dự án trên địa bàn phường Hòa Xuân. Điểm thuận lợi là dự án giải tỏa cuốn chiếu nên phần lớn các hộ ở Cồn Dầu, Trung Lương, Cẩm Chánh xây nhà mới xong rồi mới giải tỏa giao mặt bằng. Quận tiếp tục thực hiện đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho nông dân Hòa Xuân phù hợp với từng độ tuổi và giới tính. Năm 2010, mặc dù đang trong quá trình giải tỏa trên diện rộng, nhưng 150 hộ của phường Hòa Xuân đã thoát nghèo, vượt 40 hộ so với chỉ tiêu giao.

Bà Yến: “Chính quyền quan tâm cả đời sống vật chất và tinh thần thì còn gì bằng! Bà con ở đây không ai muốn mình khổ mãi”.
ĐOÀN SƠN

Đọc thêm