Đi không được, ở không xong
Những ngày cuối tháng 3/2020, phóng viên Báo PLVN có mặt tại Khu tập thể (Bảo tàng Xô Viết Nghệ Tĩnh, Bảo tàng Nghệ An, Nhà văn hóa trung tâm tỉnh và Công ty Phát hành sách Nghệ An) tại khối 3, phường Cửa Nam, TP Vinh tìm hiểu phản ánh việc 30 năm chưa thể an cư của 105 hộ dân tại đây. Nhiều ngôi nhà tại khu tập thể nằm phía sau Bảo tàng xô viết Nghệ Tĩnh vẫn còn nguyên mái ngói cũ, ẩm thấp, dột nát, đường vào sập xệ...
Ông Nguyễn Hoàng Sơn trú tại tổ 7, khối 3 (một trong các đại diện cho 105 hộ dân) cho biết: "Chúng tôi sống ở đây đã 30 năm, bây giờ đã 3 thế hệ, nhiều nhà con cháu, ông bà phải cùng sống trong một nhà nhưng không được sửa chữa, xây dựng, cơi nới. Giữa thành phố mà chúng tôi phải sống như ổ chuột".
Theo các hộ dân, vào những năm đầu thập niên 90 những công nhân của các đơn vị (Bảo tàng Xô Viết Nghệ Tĩnh, Bảo tàng Nghệ An, Nhà văn hóa trung tâm tỉnh và Công ty Phát hành sách Nghệ An) được giao nhà theo chủ trương hóa giá, thanh lý theo hình thức định giá. 105 hộ dân nộp tiền vào ngân sách rồi sử dụng hợp pháp đất và nhà ổn định từ đó đến nay. Hàng năm thực hiện nghĩa vụ đầy đủ về thuế nhà đất cho Nhà nước và các khoản phí quỹ khác theo quy định.
Năm 2000, phường Cửa Nam thông báo cho các hộ dân lên phường họp để hướng dẫn làm sổ đỏ. Tuy nhiên, sau đó phường thông báo là “nhầm” và không được giải quyết từ đó đến nay dù đã nhiều lần gửi đơn đến các cấp chính quyền. Năm 2012, UBND TP Vinh đã ban hành Công văn số 4702/UBND-QLĐT có nội dung: Năm 2014 TP Vinh sẽ hoàn thành và bàn giao các khu tái định cư (TĐC) tại khu quy hoạch phường Quán Bàu cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi quy hoạch Công viên Thành cổ.
Tuy nhiên, việc TĐC không được thực hiện trong năm 2014 như UBND TP Vinh đã hứa. Không những vậy, vào năm 2018 UBND TP Vinh đã ban hành Công văn 3314 do Phó Chủ tịch UBND TP Vinh Lê Sỹ Chiến ký, gây bức xúc cho các hộ dân.
Cụ thể, tại văn bản này, UBND TP Vinh đã trả lời không cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân khối 3 vì lý do cho rằng, 105 hộ dân không có giấy tờ theo quy định tại Khoản 1, 2, 3, Điều 100 của Luật Đất đai năm 2013; Điều 18 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP; sẽ TĐC cho các hộ dân khi có điều kiện thực hiện dự án. “Nhận được văn bản này, 105 dân chúng tôi rất bức xúc, bất bình. Mua nhà có hóa giá, thanh lý, nghĩa vụ thuế thực hiện đầy đủ, vậy một lãnh đạo cấp thành phố lại ký vào văn bản như thế”, ông Nguyễn Hoàng Sơn cho biết.
Tuy nhiên, ngày 21/9/2018, UBND TP Vinh đã ban hành Văn bản số 5688 hủy bỏ Văn bản 3314, nhưng lại nêu lý do: Dân không đồng tình và có đơn kiến nghị. Ông Đặng Thắng Châu (85 tuổi) – nguyên Giám đốc Bảo tàng Xô Viết Nghệ Tĩnh cho biết, thời điểm đó ngân sách khó khăn, nên cơ quan chúng tôi có chủ trương xin hóa giá, thanh lý cho các cán bộ nhân viên và được cấp trên đồng ý. Vậy nhưng, từ đó đến nay hàng trăm hộ dân là cán bộ nhân viên của ngành văn hóa vẫn chưa được cấp sổ đỏ, để rồi nay lại vướng vào quy hoạch. “Đã 30 rồi, các cấp chính quyền phải nói rõ là đi hay ở, nếu ở phải làm thủ tục cấp sổ đỏ, còn nếu không TĐC, chúng tôi sẵn sàng di dời”, ông Châu ngao ngán.
Bao giờ mới hết “ở tạm”?
Trước nguyện vọng chính đáng của người dân, ngày 5/3/2020, tại phiên tiếp dân định kỳ đại diện 105 hộ dân khối 3, Cửa Nam được trực tiếp kiến nghị đến ông Thái Thanh Quý - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An.
Tại buổi tiếp dân, Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu Chủ tịch UBND TP Vinh thành lập một tổ công tác do một lãnh đạo thành phố làm tổ trưởng thực hiện rà soát khách quan, công tâm về hồ sơ, thủ tục liên quan đến việc cấp sổ đỏ cho 349 hộ dân nằm trong quy hoạch của dự án (trong đó 105 hộ dân khối 3, trong khu quy hoạch Công viên Thành cổ Vinh) và 244 hộ dân sống tại 4 khu tập thể thuộc khối 2 phường Cửa Nam; tổ chức đối thoại và có thông báo kết quả đến từng hộ dân, nêu rõ đủ điều kiện được cấp hay không được cấp sổ đỏ. Bên cạnh đó, UBND TP Vinh chủ trì, phối hợp Sở Xây dựng đề xuất phương án đất TĐC cho các hộ dân đủ điều kiện.
Ngoài ra, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ AN cũng đề nghị Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long chủ trì các ngành liên quan, trên cơ sở thực tiễn, rà soát lại quy hoạch và việc thực hiện Dự án Bảo tồn tôn tạo di tích Thành cổ Vinh. Trong đó lưu ý đánh giá tính khả thi, xem xét tính phù hợp thực tiễn về đất đai, nguồn lực, nguyện vọng nhân dân, tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét cho chủ trương giải quyết.
Đại diện các hộ dân tại buổi tiếp dân chia sẻ “Chúng tôi hi vọng Bí thư Tỉnh ủy lần này chỉ đạo sát sao như những gì ông kết luận tại buổi tiếp dân. Người dân chúng tôi đã chờ đợi suốt 30 năm qua, 105 hộ dân chúng tôi động viên nhau 3 tháng nữa thôi, “vòng kim cô” hi vọng được tháo”.
