Ông Thái bị VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt mức án từ 5-6 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Bởi theo VKS, từ tháng 5/2020 đến tháng 1/2022, Đại sứ quán tại Malaysia tổ chức 8 chuyến bay giải cứu, đưa 1.891 người chấp hành xong án phạt tù ở 19 trại chờ về nước.
Ông Thái và cấp dưới thu tổng số 44,6 tỷ đồng. Trừ đi các chi phí, họ còn “lãi” hơn 11 tỷ đồng. Cựu Đại sứ và các cấp dưới giữ lại 5 tỷ đồng tại Đại sứ quán, còn lại chia nhau. Trong đó, ông Thái hưởng lợi 580 triệu đồng.
Vụ án tại Đại sứ quán ở Malaysia được phát hiện tháng 3/2022 khi ông Quách Văn Mừng (người Việt ở Malaysia) viết đơn tố cáo thu tiền trái quy định.
Tự bào chữa, bị cáo Thái nói mình không lấp liếm, bao biện, có sai thì nhận, có thiệt hại thì chủ động khắc phục nhưng có gì chưa rõ thì trao đổi lại. Ông Thái xin được làm rõ các vấn đề về kinh phí dự phòng, về việc mượn tài khoản, việc thu sai quy định…
Theo cựu Đại sứ, về kinh phí dự phòng, Đại sứ quán không có nhiều kinh phí, dự toán kinh phí bảo hộ công dân chỉ có 10.000 USD cho năm 2021 trong khi bối cảnh COVID-19 khó khăn. Lúc đó tại Malaysia có 5.000-7.000 công dân đăng ký xin về.
Và theo lời ông Thái, mặc dù ở Malaysia không có tình trạng công dân biểu tình như ở Nhật Bản vì Chính phủ Malaysia đang phong tỏa, tuy nhiên đã có 4 trường hợp công dân tìm cách nhảy vào Đại sứ quán tự tử với suy nghĩ Đại sứ quán là của Việt Nam, không về được thì chết ở đất mình.
“Chúng tôi đã ngăn chặn được 3 trường hợp, còn 1 trường hợp cắn lưỡi tự tử. Bị cáo Lê Thị Ngọc Anh và bị cáo Linh đã phải thuyết phục từ 4-10h đêm để chị ấy nguôi ngoai rồi nhờ một công dân khác đưa đến bệnh viên. Nhưng đến 2h sáng hôm sau thì người kia gọi điện báo chị ấy tự tử tiếp, anh Linh lại phải đi”, ông Thái nói.
Theo phân trần của ông Thái, mức thu đã tính toán rất nhiều yếu tố và phải tính để dự phòng các rủi ro bởi giá cả liên tục tăng. Nhưng vì rủi ro được ngăn chặn được nên tiền đó thừa ra. Ông Thái nêu ví dụ về rủi ro như nếu chuyến bay bị hủy, hoãn thì phải nuôi họ thêm một tháng, đây là một vấn đề cần dự phòng chi phí hoặc là chi phí test nhiều lần không thể tính toán trước.
Quá trình tự bào chữa, ông Thái khẳng định họ tổ chức chuyến bay không phải vì động cơ để chia chác. “Chúng tôi phải ngăn chặn môi giới và cố gắng đưa bà con về nước”, cựu Đại sứ nói và cho biết tình hình môi giới ở Malaysia đặc biệt phức tạp và nghiêm trọng. Ở đó có 4 trại chờ, khi bị cáo Ngọc Anh đi khảo sát về có báo cáo tình hình phức tạp, môi giới đưa ma túy, thuốc lắc, có dấu hiệu bóc lột tình dục với chị em. Do đó, ông Thái chỉ đạo nếu có chuyến bay thì dồn các chị em vào cho về trước.
Theo lời ông Thái, Quách Văn Mừng là môi giới. Mừng và Đỗ Tuấn Anh cấu kết với người bản địa, thu mỗi người về 40-80 triệu đồng một vé. “Vì bị chúng tôi ngăn chặn, môi giới cho rằng chúng tôi đạp đổ nồi cơm của họ nên viết đơn tố cáo chúng tôi và đe dọa chị Ngọc Anh”, ông Thái nói.
Đối với vấn để sử dụng tài khoản cá nhân, ông Thái nói rằng tài khoản của Đại sứ quán phải sử dụng đúng quy định nên mới phải nhờ tài khoản của một cá nhân người khác. Người này đã giúp đỡ mà không có bồi dưỡng. Ngoài ra, có lúc gấp quá, bị cáo Ngọc Anh dùng tài khoản của cá nhân để chuyển tiền cho các hãng bay.
Liên quan đến đưa người mãn hạn tù, theo ông Thái, ông có điện cho bị cáo Đỗ Hoàng Tùng (cựu Cục phó Cục Lãnh sự) xin 4-5 chuyên cơ sang chở hết về nhưng bị cáo Tùng bảo không có chỗ cách ly nên phải tổ chức nhiều chuyến bay. Ông Thái nói rằng nếu không tổ chức chuyến bay, chỉ vào trại thu mỗi tiền hộ chiếu, hướng dẫn họ nộp tiền đại lý máy bay thì họ cũng không về được vì còn chi phí cách ly, nhiều chi phí khác…
Sau một hồi phân trần, ông Thái nói: “Thực sự là bí, anh em chúng tôi nát đầu, chỉ còn cách Đại sứ quán phải vào thu. Chúng tôi vào thu không phải vì vấn đề bồi dưỡng mà vì sức ép thực tiễn”.
“Cảm ơn các đồng nghiệp của tôi là những người dám làm, nhưng giờ lại không theo quy định mà theo quy định sẽ không làm được việc. Xin tòa xem xét giảm nhẹ cho các bị cáo từng là đồng nghiệp của tôi”, cựu Đại sứ nói.
Đến lượt mình, bị cáo Nguyễn Lê Ngọc Anh nói rằng từ các chuyến đi thực tế trại chờ thì thấy Quách Văn Mừng đã là môi giới 10 năm ở Malaysia, có quan hệ thâm sâu. Việc đưa người mãn hạn tù về là toàn do môi giới thực hiện. Chỉ đến khi dịch bệnh mới bộc lộ ra vấn đề. Người ở đó bị lừa đảo, thu phí cao, không được bồi hoàn./.