Chưa giải quyết thấu đáo
Bà Hương cho biết, vào ngày 08/6/2004, bà có mua của ông Điểu Nơi (trú tại thôn 6, xã Đắk tih (nay là xã Quảng Tâm, huyện Tuy Đức) 2 héc ta đất. Nguồn gốc mảnh đất này là do gia đình ông Điểu Nơi cùng bà con trong buôn vào khu vực suối Đắk Lung, xã Đắk Tih (cũ) khai hoang làm rẫy từ năm 1994. Sau đó, do vợ ông bị bệnh nặng nên ông đã bán mảnh đất này cho bà Hương.
Thời điểm đó, bà và ông Điểu Nơi đã lên UBND xã để xác nhận việc mua bán. Theo đó, Chủ tịch UBND xã (ông Điểu Định - chủ tịch UBND xã Đắk tih (cũ)) đã xác nhận vào đơn xin chuyển nhượng quyền sử dụng đất (ghi ngày 08/6/2004).
Tuy nhiên, đầu năm 2010, bà mới biết được mảnh đất trên nằm trong dự án phát triển du lịch. Theo đó, tại Quyết định số 329/QĐ-UBND ngày 18/3/2010 của UBND tỉnh Đắk Nông quyết định giao cho Công ty CP Đầu tư xây dựng Phúc Lâm Thành (Cty Phúc Lâm Thành) thuê đất trên diện tích 91,6 ha để thực hiện Dự án đầu tư Khu du lịch sinh thái Đắk Lung.
Vị trí khu đất thuộc các khoảnh:1,4 - tiểu khu 1489, Khoảnh 2,4- tiểu khu 1495, khoảnh 1,2,3 - tiểu khu 1499, thuộc địa giới xã Quảng Tâm, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông. Trong đó, vị trí 2 héc ta đất của bà Hương bị thu hồi nằm trong tiểu khu 1499.
"Việc sang nhượng đất giữa tôi và ông Điểu Nơi là có thật, có sự xác nhận của chính quyền địa phương. Đây là giao dịch dân sự, không có ai tranh chấp. Tôi đã mua của ông ấy từ ngày 8/6/2004 và đã canh tác (trồng cà phê, khoai mì,...) thường xuyên trên mảnh đất đó đến nay. Tuy nhiên, khi UBND tỉnh thu hồi đất để cho công ty đầu tư dự án thì họ chưa đền bù, hỗ trợ cho tôi", bà Hương trình bày.
Sau đó, bà Hương đã làm đơn khiếu nại gửi đến các cấp chính quyền đòi quyền lợi. Tiếp đó, ngày 29/9/2014, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) tỉnh Đắk Nông đã thành lập đoàn thanh tra nội dung khiếu nại của bà Hương. Ngày 24/10/2014, Sở TN-MT tỉnh ra văn bản số 2017/STNMT-TTr về việc giải quyết khiếu nại.
Ngày 14/5/2015, UBND tỉnh Đắk Nông ra Quyết định số 675/QĐ-UBND về việc giải quyết khiếu nại của bà Hương. Sau đó, bà có đơn khiếu nại không đồng ý quyết định trên của UBND tỉnh. Tiếp đó, ngày 06/10/2015, đoàn công tác của Bộ TN-MT đã phối hợp với Sở TN-MT tỉnh, làm việc với bà Hương để giải quyết khiếu nại đối với Quyết định số 675/QĐ-UBND. Tuy nhiên, đến giờ đã hơn một năm trôi qua bà vẫn đang chờ đợi câu trả lời.
"Nội dung giải quyết trong quyết định của tỉnh là không đúng vì họ chưa bồi thường, hỗ trợ cho tôi. Bản thân ông Điểu Nơi cũng chưa nhận bất kỳ tiền hỗ trợ nào cho phần diện tích đất mà tôi đã mua của ông ấy từ năm 2004. Trong khi tôi đang chờ trả lời về việc khiếu nại thì UBND huyện lại mời tôi lên để thực hiện quyết định của tỉnh. Tôi đề nghị xem xét giải quyết thỏa đáng cho tôi đối với diện tích 2 héc ta đất nêu trên", bà Hương cho hay.
Theo bà Hương, phần đất mà bà canh tác được xâm canh trước ngày 1/7/2004 phải được hỗ trợ tiền bằng 50% giá đất nông nghiệp trồng cây hàng năm tại thời điểm có quyết định phê duyệt phương án.
Cụ thể, trong Quyết định số 05/2010/QĐ-UBND ngày 23/2/2010 (trước ngày có quyết định giao đất cho công ty) của UBND tỉnh Đắk Nông về việc ban hành quy định hướng dẫn cụ thể một số nội dung về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Đăk Nông quy định khá rõ:
“Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp có nguồn sống chính từ sản xuất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp đang sử dụng mà thời điểm sử dụng trước ngày 1/7/2004 nhưng không đủ điều kiện được bồi thường theo quy định tại Điều 8 của Nghị định số 197/2004/NĐ CP và Điều 44, Điều 45 và Điều 46 của Nghị định số 84/2007/NĐ-CP khi Nhà nước thu hồi đất thì được hỗ trợ tiền bằng 50% giá đất nông nghiệp trồng cây hàng năm tại thời điểm có quyết định phê duyệt phương án”.
Việc chuyển nhượng đất có xác nhận của chủ tịch xã và giấy mời bà Hương lên huyện để thực hiện quyết định đang bị khiếu nại |
Cần sớm có câu trả lời cho người dân
Trao đổi về trường hợp thu hồi đất của bà Hương, ông Lê Văn Hải (Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Tâm) cho biết: "Tôi mới về xã nhận chức vụ, việc này tôi có nghe chỉ đạo. Theo tôi được biết việc trên tồn tại đã lâu, Bộ TN-MT cũng đã về giải quyết.
Việc thu hồi đất giao công ty thuộc thẩm quyền tỉnh, sau khi có xảy ra tranh chấp hai bên có mời họ lên giải quyết. Lịch sử đất như thế nào thì tôi không rõ, chỉ biết đất này bị xâm canh và bà có mua lại của người dân. Trong việc này, xã rất tích cực giải quyết và đã làm hết trách nhiệm".
Về việc tại thời điểm mua bán đất, bà Hương có giấy xác nhận chuyển nhượng đất (có xác nhận của chủ tịch xã), ông Hải cho biết vấn đề này không trả lời được. Tuy nhiên, ông Hải cũng cho hay, trước khi có Luật Đất đai năm 2004 thì người dân đều được giải quyết quyền lợi khi thu hồi đất, còn sau khi có luật đất đai thì việc mua bán đất phải có chứng nhận của cấp có thẩm quyền thì mới hợp pháp. Ngoài ra, ông Hải cũng chia sẻ rất muốn sớm giải quyết dứt điểm vụ việc trên.
Làm việc với UBND huyện, ông Nguyễn Ngọc Minh (Chánh Văn phòng UBND huyện Tuy Đức) cho hay: "Sau khi UBND tỉnh giải quyết khiếu nại lần đầu thì bà Hương tiếp tục khiếu nại lên Bộ TN-MT. Riêng huyện chưa nhận được khiếu nại giải quyết của bà Hương.
UBND tỉnh có gửi văn bản đề nghị huyện giải quyết vụ việc liên quan đến trường hợp bà Hương, mới nhất là Thông báo số 718/TB-VPUBND ngày 28/9/2016. Cụ thể: "Đối với vụ khiếu nại của bà Hương nhưng chưa có kết quả giải quyết của Bộ TNMT giao cho Sở TNMT nghiên cứu, tham mưu xử lý"".
Ngoài ra, ông Minh cũng giải thích, việc trước đó UBND huyện gửi giấy mời bà Hương lên làm việc về vấn đề triển khai nội dung của Quyết định 675/QĐ-UBND ngày 14/5/2015 của UBND tỉnh Đắk Nông, là do "huyện không biết việc đoàn công tác của Bộ TN-MT vào làm việc và bà Hương cũng như phía tỉnh không báo.
Tuy nhiên, sau đó bà Hương có khiếu nại nên UBND huyện đã ra văn bản hủy bỏ giấy mời trên". Ông Minh cũng cho biết, phía huyện "không có trách nhiệm gì" trong việc giải phóng mặt bằng, đền bù cho người dân trong trường hợp này.
Ông Ngô Chí Trung - Chánh Thanh tra Sở TN-MT tỉnh Đắk Nông thì thông tin: "Sở đã giải quyết khiếu nại lần 1 và tiếp đó lần 2 là Bộ TN-MT, nhưng vẫn chưa có kết luận. Sở cũng đã làm văn bản tham mưu UBND tỉnh đề nghị gửi ra Bộ về việc này. Phía Sở cũng đã làm hết trách nhiệm".
Theo ông Trung, sau khi có khiếu nại của người dân, Sở đã xem xét lại nguồn gốc đất, nếu đúng thì có hỗ trợ. Theo xác minh, người dân xâm canh đất nhưng thời điểm kê khai hộ dân tại thời điểm đó không có tên của bà Hương. Tuy nhiên, ông Điểu Nơi (người chuyển nhượng đất cho bà Hương) có nằm trong danh sách bồi thường, hỗ trợ và đã nhận tiền.
Khi phóng viên đề nghị cung cấp giấy tờ (việc ông Điểu Nơi trước đó có trong danh sách và đã nhận tiền) thì ông Trung cho biết Sở không giữ văn bản này. Ông Trung cũng khẳng định, việc chuyển nhượng đất của ông Điểu Nơi và bà Hương (có xác nhận của chủ tịch xã, vào ngày 08/6/2004) là sai và đã yêu cầu kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của Chủ tịch UBND xã Đắk Tih cũ.
"Do bà Hương khiếu nại quyết định hành chính (Quyết định 329/QĐ-UBND ngày 18/3/2010 của UBND tỉnh Đắk Nông-PV) nên Sở chỉ giải quyết theo nội dung khiếu nại, còn việc bồi thường, hỗ trợ cho người dân Sở đã giao cho huyện chủ trì thực hiện để tháo gỡ vướng mắc khó khăn, tuy nhiên đã nhiều lần có văn bản nhưng huyện không làm. Còn trường hợp bà Hương không thuộc đối tượng hưởng quyền lợi theo Quyết định số 05/2010/QĐ- UBND ngày 23/2/2010 của UBND tỉnh Đắk Nông", ông Trung cho hay.