Thời gian gần đây, không ít đối tượng đã “tra tay vào còng” do có hành vi tán phát tài liệu, bôi nhọ, vu khống, xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác nhằm phục vụ những ý đồ đen tối, xấu xa.
Đầu tiên phải kể đến ngày 2/10/2020, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Lắk đã khởi tố bị can đối với Phạm Đình Quý (SN 1981, giảng viên Trường Đại học Tôn Đức Thắng, TP. Hồ Chí Minh) về hành vi “Phát tán tài liệu nhằm hạ thấp uy tín, xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác”.
Trong vụ án này, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Lắk cũng đã khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam đối với Hoàng Minh Tuấn (SN 1980, trú tại thôn 2, xã Ea Hu, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk) về cùng hành vi với Phạm Đình Quý.
Một vụ điển hình khác là ngày 17/9/2020, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Mạnh Toàn (SN 1969), Phó ban Tuyên giáo Huyện ủy Tam Đảo, về hành vi viết đơn thư nặc danh, vu khống nhằm hạ uy tín đối với lãnh đạo huyện Tam Đảo.
Được biết, Công an huyện Việt Yên (Bắc Giang) cũng đang vào cuộc xác minh ca sĩ Du Thiên bị một nhóm 4 “giang hồ” mạng ở xã Mai Hương, huyện Việt Yên thường bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm sau khi nhận được đơn tố cáo của nam ca sĩ này.
Theo đơn tố cáo, nhóm “giang hồ” mạng này thường xuyên cắt ghép, sử dụng hình ảnh của Du Thiên để đăng tải lên các kênh Youtube “Phan Tom 2”, “Phương Phan Tom”, “Doanh Phan Tom”, “Trai Nghèo TV” nhằm xuyên tạc, bôi nhọ nhân phẩm, danh dự Du Thiên. Nhóm này còn nói ý rằng Du Thiên đã bỏ tiền ra “mua chuộc” cơ quan chức năng, mục đích chỉ để câu like, câu view, kiếm tiền trên Youtube.
Ca sĩ Du Thiên
Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Diệp Năng Bình (Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh) cho biết: "Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình", được quy định tại Điều 20, 21 Hiến pháp Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam năm 2013.
Trên cơ sở đó, quyền đối với hình ảnh cá nhân là một nội dung quan trọng trong quyền nhân thân của con người và được ghi nhận trong quy định tại Bộ luật dân sự năm 2015. Cụ thể, cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.
Ngoài ra, Luật An ninh mạng cũng nghiêm cấm việc thông tin trên không gian mạng có nội dung làm nhục, vu khống bao gồm: Xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác; thông tin bịa đặt, sai sự thật xâm phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm hoặc gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác…
Đối với trường hợp của ca sĩ Du Thiên, có thể thấy việc nhóm “giang hồ” mạng thường xuyên sử dụng hình ảnh Du Thiên khi chưa được sự cho phép là hành vi vi phạm pháp luật; có những lời lẽ khiếm nhã, xúc phạm để công kích một cách có hệ thống thường xuyên, không chỉ một lần là có dấu hiệu của hành vi làm nhục.
Nghiêm trọng nhất là chủ nhân các kênh Youtube trên nói ý Du Thiên đã dùng tiền “mua chuộc” cơ quan chức năng. Nếu xác định không có việc Du Thiên đưa hối lộ, “mua chuộc” cơ quan chức năng mà chủ kênh làm clip bêu xấu là dấu hiệu của tội vu khống được quy định tại Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Mức phạt cao nhất đối với tội danh này có thể lên tới 7 năm tù.
