Luật sư Chu Quỳnh Vương - Đoàn Luật sư TP Hà Nội trả lời: Theo quy định tại Điều 554 Bộ luật Dân sự 2015 thì hành vi nhận giữ xe cho khách hàng đã xác lập một hợp đồng gửi giữ tài sản mà “bên giữ nhận tài sản của bên gửi để bảo quản và trả lại chính tài sản đó cho bên gửi khi hết thời hạn hợp đồng, bên gửi phải trả tiền công cho bên giữ, trừ trường hợp gửi giữ không phải trả tiền công”.
Trường hợp bên giữ làm mất, hư hỏng xe mà khách hàng gửi thì bên giữ tài sản có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trừ trường hợp bất khả kháng quy định tại khoản 4 Điều 557 Bộ luật Dân sự 2015.
Cá nhân có thể làm việc cho chủ thể khác thông qua xác lập quan hệ lao động (bằng việc ký kết hợp đồng lao động theo Điều 13 Bộ luật Lao động 2019, hoặc không xác lập quan hệ lao động (bằng việc ký kết hợp đồng dịch vụ theo Điều 74 Luật Thương mại 2005 hoặc các loại hợp đồng khác).
Tùy vào loại hợp đồng mà bạn giao kết với bên thuê bạn làm bảo vệ, trách nhiệm bồi thường của bạn trong trường hợp này như sau:
* Trường hợp 1: Các bên ký kết hợp đồng lao động
Trong trường hợp này, bên thuê anh làm bảo vệ là người sử dụng lao động và anh là người lao động. Do đó người sử dụng lao động phải bồi thường thiệt hại mà người lao động gây ra cho một bên thứ ba khác.
Trên cơ sở đã thực hiện việc bồi thường, họ có quyền yêu cầu anh hoàn trả một phần tiền theo quy định tại Điều 597 Bộ luật Dân sự năm 2015: “Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật”.
Nếu đơn vị anh làm thuê không thành lập doanh nghiệp để có tư cách pháp nhân thì chủ cơ sở cũng vẫn phải bồi thường và có quyền yêu cầu anh hoàn trả theo quy định Điều 600 Bộ luật Dân sự năm 2015: “Cá nhân, pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra trong khi thực hiện công việc được giao và có quyền yêu cầu người làm công, người học nghề có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật”.
Khi chủ cơ sở yêu cầu bạn hoàn trả một khoản tiền theo quy định thì nghĩa vụ hoàn trả là của bạn. Sau đó, tuỳ vào việc thoả thuận giữa bạn và người làm thay bạn có thể yêu cầu người làm thay trả phần tiền đó cho bạn.
* Trường hợp 2: Các bên ký kết hợp đồng dịch vụ
Bạn là cá nhân cung cấp dịch vụ bảo vệ, trông giữ xe và được trả tiền từng ngày theo hợp đồng dịch vụ với bên thuê dịch vụ là công ty, cửa hàng...
Khi bạn nhờ người khác làm thay, thì đây là chuyển giao nghĩa vụ dân sự cho bên thứ ba theo Điều 283 Bộ luật Dân sự 2015 và bạn chỉ được chuyển giao nghĩa vụ cho người thứ ba khi được bên sử dụng dịch vụ đồng ý. Cụ thể: “Khi được bên có quyền đồng ý, bên có nghĩa vụ có thể ủy quyền cho người thứ ba thay mình thực hiện nghĩa vụ nhưng vẫn phải chịu trách nhiệm với bên có quyền, nếu người thứ ba không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ”.
Trong trường hợp này, dù bạn nhận được sự đồng ý của bên thuê dịch vụ hay không thì bạn vẫn là người phải chịu trách nhiệm chính với bên thuê dịch vụ nếu thiệt hại khi ủy quyền cho người khác làm thay nhưng xảy ra mất tài sản.
Như vậy, bạn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp này, trừ khi bạn chứng minh được việc để mất xe của khách hàng là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại là khách hàng (theo khoản 2 Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015).
Đối với người làm thay cho bạn, người này chỉ buộc phải bồi thường thiệt hại nếu có thỏa thuận rõ ràng với bạn khi nhận công việc được ủy quyền từ bạn.
