Thời gian gần đây, với sự phát triển của internet, cứ mỗi dịp Tết đến, dịch vụ đổi tiền có mệnh giá lớn sang tiền có mệnh giá nhỏ qua mạng nở rộ. Thậm chí có hẳn những trang web chuyên về đổi tiền cho khách, hoặc những Fanpage quảng cáo rầm rộ việc đổi tiền.
Những trang cung cấp dịch vụ đổi tiền thường cung cấp dịch vụ “trọn gói”, nghĩa là đổi tiền, giao tận nhà. Mức phí cho một lần đổi tiền như vậy trung bình dao động từ 5-10% tùy thuộc vào mức tiền và mệnh giá tờ tiền muốn đổi.
Đã có không ít trường hợp đổi tiền qua mạng nhận phải tiền giả. Như anh Trần Minh Phước, quản lý một quán cà phê ở TP HCM chia sẻ, qua mạng xã hội, anh đã liên hệ đổi số tiền 20 triệu đồng để lì xì cho nhân viên và người nhà. Tuy nhiên, khi tiền được giao đến, anh yêu cầu nhân viên kiểm tra thật kĩ thì phát hiện trong số đó có rất nhiều tờ tiền có dấu hiệu “lạ” được kẹp vào giữa xấp tiền như nét mực hơi nhòe hoặc nhạt hơn tiền thật. Có những tờ tiền sờ không thấy đường vân chìm.
Hỏi lại thì người giao tiền “chối bay chối biến”, bảo là tiền của mình hoàn toàn là thật và nằng nặc đòi thực hiện giao dịch đổi tiền vì đã xuống tận nơi theo yêu cầu của khách. Khi anh Phước yêu cầu gọi công an để xử lý vấn đề thì người mang tiền đến tìm cớ đi mất.
Thực tế, dịch vụ đổi tiền lẻ không được pháp luật cho phép. Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 44/CT-TTg, trong đó yêu cầu tăng cường kiểm tra và phát hiện, xử lý nghiêm hành vi đổi tiền trái pháp luật. Đồng thời, quy định của pháp luật cũng đưa ra mức phạt từ 20-40 triệu đồng cho hành vi đổi tiền trái phép.
Tuy nhiên, đáp ứng nhu cầu quen thuộc của người dân về việc đi chùa chiền, lì xì ngày Tết, các dịch vụ đổi tiền vẫn nở rộ và kèm theo đó nhiều nguy cơ như lừa đảo, đổi tiền thật nhận phải tiền giả.
Với nhu cầu tiêu dùng và sức mua tăng cao dịp Tết, lực lượng bán tiền giả cũng tăng cường rao bán tiền giả khắp nơi trên mạng xã hội. Sự ra đời các hội, nhóm kín cũng là mảnh đất màu mỡ để những người bán tiền giả hoạt động và phần nào tránh được sự truy quét của cơ quan chức năng.
Nhiều quản trị viên các nhóm chia sẻ, hành động quảng cáo, chèo kéo mua hàng của những người bán tiền giả cũng khá tinh vi, khi đăng bài lên, bị admin tháo xuống, họ đăng quảng cáo bán tiền trong các phần bình luận, gửi hàng loạt cho các thành viên trong nhóm để “chào hàng”.
Thời điểm gần Tết, hoạt động mua bán tấp nập, sôi nổi, tiền giả sẽ nhân cơ hội đó để tuồn vào thị trường. Cần có sự truy quét gắt gao từ phía cơ quan chức năng để phá các đường dây sản xuất, buôn bán tiền giả từ trên mạng ra đến giao dịch ngoài đời thật. Đồng thời, người dân cũng cần cẩn thận khi giao dịch để tránh nhận nhầm phải tiền giả.
Không in tiền mới mệnh giá nhỏ vào dịp Tết
Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú: “Năm nay Ngân hàng Nhà nước vẫn siết chặt câu chuyện đổi tiền lẻ, tiền mới dịp Tết. Theo đó, Tết Nguyên đán 2021, chính sách đối với việc in tiền lẻ mới vẫn được áp dụng như các năm trước. Tức là, sẽ không in tiền mới mệnh giá nhỏ vào dịp Tết.
Nhờ chủ trương không đưa tiền mới mệnh giá nhỏ vào lưu thông dịp Tết, những năm qua ngân sách đã tiết kiệm được hơn 3.500 tỷ đồng. Đây là năm thứ 8 liên tiếp, Ngân hàng Nhà nước chủ trương không phát hành tiền lẻ mới vào dịp Tết. Tuy nhiên, tiền lẻ đã qua lưu thông vẫn đủ cung ứng để phục vụ nền kinh tế”.