Xin hỏi cảnh sát khu vực có quyền kiểm tra hành chính tại nơi cư trú đối với người không vi phạm giữa đêm hay không? Pháp luật có quy định cụ thể về vấn đề này không ạ? (Chị Phương Liên, 32 tuổi ở Hà Nội).
Trả lời: Về vấn đề này, Thông tư số 35/2014/TT- BCA của Bộ Công an hướng dẫn thi hành Luật Cư trú, có hướng dẫn về nơi cư trú của công dân; đăng ký thường trú; đăng ký tạm trú; thông báo lưu trú; khai báo tạm vắng và trách nhiệm quản lý cư trú đã quy định rất rõ ràng, chi tiết.
Theo đó, công an các cấp có quyền và trách nhiệm kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý những vi phạm pháp luật về cư trú. Việc kiểm tra được tiến hành vào bất cứ thời điểm nào và không cần báo trước.
Cụ thể, Điều 26 Thông tư 35 quy định: Hình thức kiểm tra cư trú được tiến hành định kỳ, đột xuất, hoặc do yêu cầu phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh, trật tự. Đối tượng kiểm tra cư trú là công dân, hộ gia đình, cơ sở cho thuê lưu trú, cơ quan đăng ký, quản lý cư trú các cấp; cơ quan, tổ chức có liên quan đến quản lý cư trú.
Nội dung kiểm tra cư trú bao gồm kiểm tra việc triển khai và tổ chức thực hiện các nội dung đăng ký, quản lý cư trú; quyền và trách nhiệm của công dân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức; các nội dung khác theo pháp luật cư trú.
Điều luật này cũng quy định quyền của người kiểm tra hành chính. Theo đó, cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân, công an xã được giao quản lý cư trú tại địa bàn có quyền kiểm tra trực tiếp hoặc phối hợp kiểm tra việc chấp hành pháp luật về cư trú đối với công dân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức thuộc địa bàn quản lý. Khi kiểm tra được quyền huy động lực lượng quần chúng làm công tác bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức cùng tham gia.
Ngoài ra, việc kiểm tra cư trú của công an cấp trên tại địa bàn dân cư phải có cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân, công an xã được giao quản lý cư trú tại địa bàn chứng kiến.
Căn cứ vào quy định nêu trên có thể thấy, việc công an kiểm tra hành chính giữa đêm tuy có gây phiền toái nhất định cho người dân nhưng là việc làm có căn cứ pháp lý, nhằm thực hiện bảo đảm an ninh trật tự và yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm.
