Nâng cao sự minh bạch
Nhiều nội dung quan trọng đã được trình bày, thảo luận tại Hội nghị triển khai Chỉ thị số 05/CT-BGTVT ngày 08/5/2023 của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải về đổi mới, tăng cường quản lý, phòng chống tiêu cực và nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ do Cục Đường bộ Việt Nam tổ chức mới đây.
Trong Chỉ thị số 05/CT-BGTVT, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đã chỉ ra công tác đào tạo, sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe tại một số sở giao thông vận tải hiện vẫn còn tồn tại những hạn chế như: còn có hiện tượng đào tạo vượt lưu lượng; việc công khai cơ sở đào tạo trên trang thông tin điện tử của sở còn chưa cập nhật kịp thời; có nơi chưa thực hiện công tác kiểm tra, giám sát tập huấn cho giáo viên dạy thực hành lái xe. Ngoài ra, một số địa phương thực hiện việc khai thác dữ liệu DAT (thiết bị giám sát thời gian và quãng đường thực hành lái xe) để quản lý công tác đào tạo, dữ liệu của học viên để xác định hoàn thành chương trình đào tạo trước khi sát hạch còn hạn chế; chưa kiểm tra, giám sát khóa học, kỳ thi cấp chứng chỉ hoặc thực hiện còn hình thức; xét duyệt thí sinh dự sát hạch chưa đủ điều kiện dữ liệu DAT; công tác tổ chức sát hạch còn có nơi thực hiện chưa nghiêm.
Do vậy, Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu các cơ quan, đơn vị có liên quan thuộc Bộ, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải rà soát văn bản quy phạm pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn về đào tạo, sát hạch, cấp giấp phép lái xe cơ giới đường bộ để kịp thời phát hiện những nội dung không còn phù hợp đề xuất sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế.
Các đơn vị liên quan chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe; rà soát, hoàn thiện các tiêu chuẩn, điều kiện về cơ sở vật chất đối với các cơ sở đào tạo lái xe; có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, chấm dứt tình trạng cấp giấy phép lái xe cho người nghiện ma túy, người không đủ năng lực, hành vi, sức khỏe; đề xuất giải pháp quản lý lái xe sau đào tạo; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác đào tạo, sát hạch, quản lý lái xe.
Bộ Giao thông Vận tải sẽ xử lý nghiêm đối với người đứng đầu cơ quan, đơn vị thiếu trách nhiệm, để cán bộ, công chức, viên chức thuộc quyền quản lý trực tiếp có hành vi nhũng nhiễu, gây phiền hà, tiêu cực; xử lý ngay người đứng đầu có biểu hiện bao che, dung túng nhân viên dưới quyền có hành vi sai trái.
Tại Hội nghị, ông Nguyễn Xuân Cường, Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam khẳng định, trong thời gian vừa qua, công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ đã đạt những kết quả tích cực, đảm bảo chất lượng, nâng cao dịch vụ, phục vụ tốt cho người dân, đang từng bước hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật theo hướng công khai, minh bạch.
Thúc đẩy giải pháp công nghệ
Nhằm minh bạch hoá, nâng cao chất lượng và phòng chống tiêu cực, việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe có nhiều ý nghĩa quan trọng. Công tác số hoá còn cung cấp cơ sở dữ liệu phục vụ cho công tác thanh tra, kiểm tra.
Nhiều cơ sở đào tạo, trung tâm sát hạch đã quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác đào tạo, sát hạch lái xe. Minh chứng là nhiều cơ sở đã lắp đặt thiết bị để nhận dạng và giám sát thời gian học lý thuyết môn học Pháp luật giao thông đường bộ đối với học viên học lái xe ô tô (áp dụng từ ngày 01/05/2020). Các ứng dụng phổ biến khác là thiết bị DAT lắp trên ô tô tập lái để giám sát thời gian và quãng đường thực hành lái xe (thực hiện từ ngày 1/6/2022); Thiết bị mô phỏng để đào tạo lái xe - ca bin học lái xe được các cơ sở đào tạo trang bị từ ngày 1/1/2023… Đáng nói, việc ứng dụng thiết bị DAT để theo dõi số giờ, số km học thực hành lái xe trên đường đang cho thấy nhiều hiệu quả tích cực hỗ trợ công tác quản lý và nâng cao chất lượng đào tạo lái xe ô tô.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn những tồn tại và hạn chế về việc ứng dụng công nghệ, trong đó có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan, đòi hỏi các cơ quan, đơn vị cần tiếp tục đưa ra các giải pháp hiệu quả, quyết liệt hơn. Chia sẻ tại Hội nghị, ông Bùi Quế Thịnh, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Giao thông Vận tải Trung ương 1 cho biết, việc ứng dụng thiết bị DAT còn nhiều trục trặc, hay xảy ra tình trạng mất kết nối, khi đăng xuất hay đăng nhập không thực hiện được, học viên mất phiên học nên phải học lại… Mặt khác, ông Ngô Đức Thành, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Bắc Ninh, cho hay, thiết bị DAT hoạt động không ổn định, còn nhiều lỗi phát sinh làm ảnh hưởng đến quá trình học của học viên, phát sinh chi phí đào tạo. Việc truyền dữ liệu từ thiết bị lắp trên xe tập lái về máy chủ của cơ sở đào tạo nhiều lần bị gián đoạn.
Cục Đường bộ Việt Nam hiện đang xây dựng Đề án tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số lĩnh vực đường bộ, trong đó có những giải pháp siết chặt công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin. Đồng thời, Cục sẽ xây dựng và ban hành kế hoạch chi tiết thực hiện Chỉ thị số 05/CT-BGTVT với thời gian và lộ trình cụ thể cho từng công việc, khắc phục các hạn chế, bất cập, tạo sự minh bạch, khách quan, nâng cao chất lượng dịch vụ, tránh tình trạng tiêu cực, nhũng nhiễu, giảm thiểu các nguy cơ tai nạn giao thông.